Dede Korkut Hikayelerinden Dirse Han Oğlu Buğaç Han anlatısı üzerine simgesel / Arketipsel bir çözümleme

Bu makalede, Dede Korkut Hikayelerinde geçen Arketiplerin genel bir tanımı ve tespiti yapılarak, Dirse Han Oğlu Buğaç Han anlatısındaki olayların, mekanların ve kişilerin simgesel ve arketipsel bir yorumu yapılacaktır. Üzerinde durulan arketipler olarak “alperen tipi”, “yüce birey tipi”, “ideal eş (kadın) tipi”, “kurtarıcı / uyar ıcı Hızır tipi” ve “gölge tipi” olarak belirlenmiş ve kişilerin yaşadığı olaylar simgesel olarak sosyal ve kültürel çağrışımları ile irdelenmiştir.

An archetypal Analysis of son of Dirse Khan, Bugaç Khan, In Dede Korkut narratives

In this article, a symbolic and archetypal analysis of both the events and persona in Dirse Han Oğ lu Buğaç Han Narrative, Dede Korkut, is made. The archetypes dwelled upon in the article are : “alperen type”, “wise old man type”, “ideal wife”, “transcendental being”, and “shadows”. The experiences the characters undergo in the narrative are analyzed in their symbolic dimensions with their social and cultural connotations.

PDF

___

Bacon, Francis. Denemeler. (Çev: Akşit Göktürk) İstanbul: Yapı Kredi Yay, 2010.
Campbell, Joseph. Kahramanın Sonsuz Yolculuğu. İstanbul: Kabalcı Yayınları,
2000. Çobanoğlu, Özkul. Türk Dünyası Epik Destan Geleneği. Ankara: Akçağ Yay.,
2003. Eliade, Mircea. Ebedî Dönüş Mitosu. Ankara: İmge Yayınları, 1994.
Ergin, Muharrem, Dede Korkut Kitabı, TDK, Ankara, 1997.
Fordham, Frieda, Jung Psikolojisi, (Türkçesi: Aslan Yalçıner) İstanbul: Say Yay., 1994.
Gökeri A.İ, Arketiplere Dayanan Yeni Bir İnceleme Yönteminin Tanıtılarak İngiliz Türk Edebiyatında Bazı Romans ve Epik Niteliğinde Yapıtlara Uygulanması (Yayınlanmamış Doktora Tezi) DTCF, Ankara.
Hegel, G.W.F. Tarihte Akıl. (Çev. Önay Sözer). Kabalcı Yay. 2003
Hobbes, Thomas. Leviathan Bir Din ve Dünya Devletinin İçeriği, Biçimi ve Kudreti (Çev: Selahattin Özpalabıyıklar) İstanbul: Yapı Kredi Yay. 2001.
Hume, David. An Enquiry Concerning Human Understanding and Selections from a Treatise of Human Nature. La Selle: Open Court, 1963.
Jung, C. Gustav. Analitik Psikoloji. İstanbul: Payel Yayınları,1997.
Jung, C. Gustav. Dört Arketip. (Çev: Zehra Aksu Yılmazer) İstanbul: Metis Yayınları,2003.
Kant, Immanuel. Pratik Usun Eleştirisi. (Çev: İsmet Zeki Eyüboğlu) İstanbul: Say Yay., 1999.
Kanter, M. Fatih. “Dede Korkut Hikayelerinin Arketipsel Sembolizm Yöntemiyle Çözümlenmesi”
Locke, John. İnsan Anlığı Üzerine Bir Deneme (Çev: Vehbi Hacıkadiroğlu) Kabalcı Yay. İstanbul, 2000.
Mill, John Stuart. Utilitarianism. London. Dover Classics. 2007.
Rousseau, Jean-Jacques. Bilimler ve Sanatlar Üstüne Söylev: Seçme Düşünceler. (Çev: Sabahattin Eyüboğlu) İstanbul: Cem Yay., 1998.
Üçüncü, Kemal. “Dede Korkut Hikayelerinden Uşun / Koca Oğlu Segrek Boyu üzerine bir Yorum”. Türk Dünyası Araştırmaları. Sayı:159, Aralık 2005, ss.155-164