BANKACILIKTA KARMAŞIK RİSKLERİN ETKİLEŞİMİNİN BELİRLENMESİ VE NİCELİKSEL BİR HESAPLAMA FORMÜLÜ OLUŞTURULMASI

Makalede bankacılıkta eşzamanlı akım risklerinin etkileşim faktörlerinin ortaya çıkışı ve niteliği tetkik edilmiş ve niceliksel hesaplama formülü oluşturulmuştur. Bankacılık işletmelerinde ekonomik standartların ve limit hesaplama formüllerinin eşzamanlı akım risklerinin kısaca özetleri verilmiş ve söz konusu etkileşim faktörünün dikkate alınmadığı belirtilmiştir. Buna göre,  yıllık enflasyon oranı ile üç aylık faiz oranının öneminin hesaplama formülü öngörülmemiştir. Makalede Bankacılık faaliyetlerin güvenilirliğinin güçlendirilmesi ve risk etkilerinin iyileştirilmesi için bankacılık normlarının hesaplanmasına ilişkin formüllerde bulunan eksikliklerin giderilmesine yönelik yetkilendirme seçeneği sunulmuştur.             Makalede, eş zamanda bankacılık işinde  mevcut riskler arasında önemli bir etkileşim faktörünün var olduğu belirlenmiş ve yazar tarafından niceliksel hesaplama formülleri belirlenmiştir. Bankacılık sisteminde ekonomik normların varlığı ile hesaplaman formüllerinde aynı anda mevcut risklerin özetleri sunulmuştur. Yıllık enflasyon oranının hesaplanmasında ve üç aylık faiz oranı öneminin belirlenmesinde etkileşimin önemi dikkate alınmamıştır. Burada bankacılık faaliyetlerinin güvenilirliğini artıracak ve risklerin etkinliğini belirleyecek bankacılık standartlarının hesaplanmasındaki eksikliklerin giderilmesine ilişkin bir formül sunulmuştur. Bankacılıktaki reel kredi risklerinin hesaplanması dikkate alındığında ve risklerin birbirine etkilenmesi sürecine bakıldığında makalede sunulan metodoloji ile formülün kabul edilmesinin mümkün olduğu belirtilmiştir. Bu durumda Merkez Bankası tarafından oluşturulan zorunlu normlar gibi mevcut metotların ayarlanması ve V.S. Kromonov'un "ortak bankaların" borç ödeme sıklığını belirlemesi ile Altman'ın "Z analizi" metodolojisine göre borçlunun iflas olasılığı dikkate alınacağından bahsedilmiş ve  farklı risk faktörlerin eş zamanlı etkileşiminin hesaplama formülleri üzerine durulmuştur.  

___

  • 1. Tsaava G. Gavasheli Sh. Tsaava D. Burdiashvili R. Mosiashvili V. (2018). Riskology: Economical, Financial and Banking-Credit Risks Management, Publishing House "Dani", Tbilisi.
  • 2. Mosiashvili, V. Mamatsashvili, E. Akhalkatsi, N. (2017) Money Circulation and Credit Publishing House "Dani", Tbilisi.
  • 3. Mosiashvili V. Chelidze M., Khidirbegishvili N. (2017). Financial Institutuions and markets. Publishing House "Dani", Tbilisi.
  • 4. http://www.bis.org/ last modified 15.04. 2019.
  • 5. https://www.nbg.gov.ge/uploads/legalacts/supervision/2019/organuli_kanoni.pdf last modified 21.04. 2019.
  • 6. https://www.nbg.gov.ge/uploads/legalacts/fts/32.04_u.pdf last modified 01.0.5. 2019.