Kıbrıs'ın Stratejik Önemi (1. Haçlı Seferi Esnasında Doğu Akdeniz Liman Kentleri ile Olan İlişkileri)

Doğu Akden z' n stratej k b r noktasında bulunan Kıbrıs, tar h boyunca pek çok meden yete ve topluma ev sah pl ğ yapmış ve her alanda önem n h çb r zaman kaybetmem şt r. Akden z' n ortasında çağlar boyunca Mısırlılardan çeş tl Arap kav mler ne, Selçukludan Türk Beyl kler ne, Arslan Yürekl R chard'dan Luz gnan Tapınak Şövalyeler ne, B zans'tan Osmanlı'ya kadar pek çok meden yet n, m ll et n ve kavm n saldırılarına maruz kalmış Kıbrıs adası, aynı şek lde tar h n her devres nde göçler ve sorunlar adası olarak anılmıştır. Doğu Akden z'de var olmanın özet olan Kıbrıs, stratej k olarak öneml l man kentler olan Lazk ye, Antakya ve Tarsus yerleş m yerler n n elden ele dolaşmasında mutlak surette katkı sağlamıştır. Bazen asker üs olarak, bazen de loj st k destek merkez konumunda ve en öneml s de zorda kalanların sığınağı olmuştur. İslâm orduları, Hz. Osman dönem nde Sur ye bölges komutanı Muav ye'n n başlattığı den zlere de hâk m olma s yaset n n b r gösterges olarak Kıbrıs adasına MS 648-649 tar h nde çıkarma yapmıştır. Bu tar hten t baren Doğu-Batı (İslâmHır st yan) çatışmasının öneml merkez konumunda olmuştur. XI. yüzyılın sonlarında batının doğuya egemen olma arzusuyla başlattıkları haçlı seferler k özell kle I. Haçlı sefer önces ve sonrasında Doğu Akden z' n yukarıda saydığımız kentler n n sık el değ şt rmeler bulunulmuştur. Ayrıca bu kentler n Kıbrıs adası le l şk ler nden bahsed lm şt r. Ana kaynak ve çağdaş kaynaklar taranmak suret yle çalışma yapılmıştır

Strategic Importance Of Cyprus (Relations With Eastern Mediterranean Port Cities During The First Crusade)

Located at strategic point in the eastern Mediterranean, Cyprus has been home many civilizations and societies throughout history and has never lost its importance in every field. Having sustained the attacks of many civilizations, nations, and tribes from Egyptians to various Arab tribes, from Seljuks to Turkish principalities, from Crusaders and Byzantine to Ottomans in the middle of the Mediterranean, the isle of Cyprus have been referred to as the Isle of immigration and problems throughout the ages of history. Being the summary of existence in the eastern Mediterranean, Cyprus has undoubtedly contributed to the strategically important port cities of Latakia, Antioch and Tarsus settlements travel from hand to hand. It has sometimes been used as military base, and sometimes as logistic support center, and most importantly has been the refuge of those who run into difficulties. Islamic armies, during the reign of Hz. Osman, have landed on the island of Cyprus on AD 648-649 as an indicator of naval domination policy initiated by the Syrian commander Muaviye. From this date, it has been major center of the East—West (Muslim-Christian) conflict. Assessments have been made regarding the cities mentioned above of EastMediterranean frequently changing hands after the Crusades that began with the desire of the West to dominate the east, at the end of the XI. Century, especially before and after the lSt Crusade. Moreover, the relationships of these cities with the island of Cyprus have been mentioned. study has been performed through scanning primary sources and contemporary sources.

PDF

___

Âbû'l-Farac, (1999) Gregory. Abu'l-Farac Tar h . Çev ren ömer Rıza Doğrul. C lt I. 2 c lt. Ankara: TTK.
Aksarayî, (2000) Ker müdd n Mahmud- . Müsameretü'l-Ahbâr. Ankara: TTK.
Az mî. (1988) Az mî Tar h . Çev ren Al Sev m. Ankara: TTK.
Buharî. (Tar hs z) «Kütüb- S tte.» C lt 4-7. Düzenleyen İbrah m Canan. İstanbul: Akçağ.
Demirkent, Işın, ,(2007) Haçlı Seferler Tar h (Makaleler-B ld r ler-İncelemeler). İstanbul: Dünya K tapları.
Ekinci, Abdullah. (2006) Ortaçağ'da Urfa. Ankara: Gaz K tabev .
el.-Belazûr . (2002) Fütûhu'l-Büldân. Çev ren Mustafa Fayda. Ankara: Kültür Bakanlığı.
Haldun, İbn. (1989) Mukadd me. Çev ren Zak r Kad r Ugan. İstanbul: MEB.
Hazm, İbn. (2004) Cevam u's-S re. İstanbul: Çıra.
İbnü'-Es r. (1989) El Kâm l F 't-Tar h . Düzenleyen Mertol Tulum. Çev ren Ahmet Ağırakça. C lt 3. 10 c lt. İstanbul: Bahar.
Kalan s , İbn. (2015) Şam Tar h ne Zeyl (I. ve II. Haçlı Seferler Dönem ). Çev ren Onur Özatağ. İstanbul: T. İş Bankası.
Kes r, İbn. (2000) el Bıdaye Ve'n -N haye. Çev ren Mehmet Kesk n. C lt 6. İstanbul: Çağrı.
M norsky, V., dü. Hudûdü'l-Âlem M ne'l_Meşr k İle'l-Magr b. Çev ren Abdullah Duman- Murat Ağarı. İstanbul: K tabev , 2008.
Mukaddes , Muhammed b. Ahmed el-. (2015) Ahsenü't-Takâs m (İslam Coğrafyası). Çev ren D. Ahsen Batur. İstanbul: Selenge.
Ocak, Ahmet. (2002) Selçukluların D n S yaset (1040-1092). İstanbul: TATAV.
Ostrogorsky, Georg. (1995) B zans Devlet Tar h . Çev ren F kret Işıltan. Ankara: TTK.
Roux, Jean Paul. (2007) Türkler n Tar h . Çev ren Aykut Kazancıg l -Lale Arslan-Özcan. İstanbul: Kabalcı.
Runcıman, Steven. (2008) Haçlı Seferler Tar h . Çev ren F kret Işıltan. C lt 1. 3 c lt. Ankara: TTK.
Şeşen, Ramazan. (1987) Selahatt n eyyub ve Devlet. İstanbul: Çağ.
Usta, Aydın. (2008) Çıkarların Gölges nde Haçlı Seferler . İstanbul: Yed tepe.
Yakub . (2002) Ülkeler K tabı. Çev ren Murat Ağarı. stanbul: Ayışığı.
Zeheb , İmam. (Tar hs z) Tar hu'l-İslâm. Çev ren Muzaffer Can. C lt 6. İstanbul: Cantaş.
Bahadır, Gürhan. (2014) «II. Bohemund dönem nde Antakya Haçlı Prensl ğ (M.S. 1126 - 1130).» Ankara Ün vers tes D l ve Tar h-Coğrafya Fakültes Tar h Bölümü Tar h Araştırmaları Derg s 33, no. 56: 89-110.
Bahadır, Gürhan. (2011)«Ortaçağ Anadolu'sunda Türk-İslâm Meden yet n n oluşması (636- 1100).» M. Kemal Ünv. Sosyal B l mler 8, no. 16: 113-126.
Dem rkent, Işın. (2000)«1082-1302 Yılları Aarsında B zans-Vened k İl şk ler ne Kısa Bir Bakış.» İstanbul Ünv. Edeb yat Fak. Tar h, no. 36: 137-154.
Demirkent, Işın. (2003) «Tat k os (Türk Asıllı Bir B zans Komutanı).» Belleten LXVII, no. 248: 93-110.
Gökhan, İlyas. (2013)«Harun reş d ve Oğulları Dönem nde Tarsus (786-842).» KM. Sütçü İmam Ünv. Sosyal B l mler 10, no. 2: 195-214.
Kırpık, Güray. «Haçlılar ve İpek Yolu .» B l g, no. 61 (2012): 173-200.
Tamcel k, Soylap. (2011)«Jeopol t k Teor ler Açısından Kıbrıs'ın Önem .» Center For Turk sh Stud es Portland State Un vers ty 3, no. 1: 2-32.
Usta, Aydın. (2002) «Artuklular ve Haçlılar.» İ. Ünv. Edebey at Fak. Tar h (İsmet M roğlu Hatıra Sayısı),: 357-374.
Yıldırım, Mün r. (2013)«Kıbrıs marun Topluluğu.» Çukurova Ünv. İlah yat Fak. 13, no. 1: 1- 21. K tap Bölümü
Gürsoy, Cevat Rüştü. (2002) «Kıbrıs.» İA. C lt 25. Ankara: TDV,. 370-371.
Kandem r, M. Yaşar. (2012) «Ümmü Haram.» İA. C lt 42. Ankara: TDV,. 321-322.
Usta, Aydın. (2002) Artuklular. C lt 6, Türkler ç nde. Ankara: Yen Türk ye, 471 -483.
Yiğit, İsma l. (2007) «Osman.» İA. C lt 33. İstanbul: TDV. 438-443. Elektron k Er ş m
İpek, Al . (2015) Malazg rt Zafer yle K l kya Ermen Prensl kler ne Açılan Yol. (12 5, 2015 tar h nde er ş lm şt r).
http://hayped a.com/makale/Osmanl%C4%B1%20Tar h /682f4811-e9cd-40ad-b266- e75e430abdf5.pdf
Şah n, Seyhun. (2015) Norman İst alsının I. Haçlı Sefer ne Yansımaları. (17 08, 2015 tar h nde er ş lm şt r).
http://cah j.com/Makaleler/1914300951_42- 52%20Yrd.Do%C3%A7.Dr.%20Seyhun%20%C5%9Eah n.pdf