Kırım ve Kazan Tatar İlâhîlerinde Ortak Vasıflar

Türk-İslam edebiyatında önemli bir yere sahip ilahi ve mevlid geleneğinin değerlendirildiği bu çalışmada, Kırım ve Kazan Tatar Hallilerinde ortak olan unsurlar ele alınmaktadır. Türk dünyasının ortak ürünü olan bu edebî tür, tasavvuf yoluyla gündelik hayata da etki etmiş, farklı kaynaklardan beslenerek Orta Asya'dan Balkanlar'a uzanan, geniş coğrafyada varlığını sürdürmüştür.

Anahtar Kelimeler:

İlahi, mevlid, Muhammediye, sufilik.

Common Features in Crimean and Kazan Tatar Religious Songs

This essay deals with the tradition of ilahi (religious songs) and mevlid (Turkish poems written to tell about the birth of Prophet Muhammed) and searches for common features in Crimean and Kazan Tatar religious songs. This literary genre, which is common throughout the Turkic world, became influential also in everyday life via Sufism, and, by feeding from various sources, continued its existence in a wide area from die Balkans to Central Asia.

Keywords:

Islamic religious songs, mevlid Muhammediye, Sufism, Crimean Tatars, Kazan Tatars.,

PDF

___

Abdulvaap N. Kratkiy oçerk krıms kotatarskoy literatun'XIH-XIX VV. — Grezı lübvi. Poeziya knmskih hanov I ih kruga. Simferopol, 2003.
Maulid kitabı. Kazan, 2000.
Meshidze C. I. Meçilanı Kâzim. — Islam na territoni bıvşey Rossiyskoy im- periyi. Ensildopediçeskiyslovar. Sost. S.M.Prozorov. Moskva, 1998. Vıpusk 1.
Meshidze C. I. Çeçeno-Inguşetiya. — Islam na terntorii bıvşeyRossiyskoy imperiyi. Ensiklopediçeskiy slovar. Sost. S.M.Prozorov. Moskva, 1998. Vıpusk 1.
Nıgnıedzyanov M. Tatarskiye narodniye pesni. Kazan, 1984.
Sayfullina G. Muzıka Svyaşennogo Slova. Çteniye Koranaiv tradisionnoy tataro—musulmanskoy culture. Kazan, 1999. *
Uzdenov T. A. Dudalanı Aysandır. — İslamı na territorii bıVşey Rossiyskoy imperiyi Ensik'lopediçesldyslovar. 3031.8 MProzorov. Moskva, 1998. Vıpusk 1.
Han kızı: Mönacatlar. Tözüçese C.GZaynullin. Kazan, 1994.
Çelebi E. Kniga puteişestviy. Moskva, 1961.
Şamsutdinova Ml. Maulid—bayram u musulman Srednego Povoljya. — Dissertasiya kandidata filosofskih nauk. Kazan, 2001.
Şimınel A. Mir islamîskogo nıisıisizma. Perevod s angl.yaz.N1.Prigarinoy, AS .Rappoport. Moskva, 2000.
I Karadeniz“ Araştırmaları, Sayı 13, (Bahar 2007).