AVRASYA'DA BİR GÜVENLİK TOPLULUĞU İNŞASI GİRİŞİMİ: AVRASYA EKONOMİK BİRLİĞİ

Karl W. Deutsch tarafından betimlenen “güvenlik topluluğu”, bir bölgede gerçekleştirilen işbirliği ve bütünleşme seviyesinin, o bölgede yer alan devletler arasında güç kullanımı ve savaşı olanaksız hale getirdiği entegrasyon düzeyini ifade etmektedir. Güvenlik topluluğu, esasen, toplumlar arasında karşılıklı bağımlılık ilişkisi oluşturulmasına vurgu yapmaktadır. Avrasya, sahip olduğu coğrafi konum ve doğal kaynaklar itibarıyla jeostratejik ve jeoekonomik potansiyeli çok yüksek ve geniş bir bölgedir. Bu nedenle, küresel ve bölgesel aktörlerin hegemonya oluşturma girişimlerine sahne olan Avrasya'da, Rusya'nın ciddi coğrafi, siyasal ve askeri avantajları bulunmaktadır. Eski Sovyet coğrafyası özelinde kendi küresel gücünü yansıtacak bir hegemonya kurgulamayı amaçlayan Moskova, bu çerçevede Avrasyacılık düşüncesi üzerinde durmaktadır. Bu düşünceyi pratiğe yansıtmayı hedefleyen Rusya'nın, ikili ilişkilerin yanı sıra kurumsal alteranatifler de geliştirdiği görülmektedir. Henüz emekleme aşamasında olan Avrasya Ekonomik Birliği ise, bu bağlamda ortaya konmuş en önemli kurumsal yapı durumundadır. Avrasya Ekonomik Birliği'nin bölgede bir güvenlik topluluğu yaratma noktasında göstereceği başarı ve özellikle Şanghay İşbirliği Örgütü içerisinde Rusya ile işbirliği yapan Çin'in bu noktadaki yaklaşımı, Avrasya güvenliği ve Rusya'nın adımları açısından üzerinde önemle durulması gereken bir husustur.

___

  • AĞIR, Osman - Ömer AĞIR (2017). “Avrupa Birliği ve Avrasya Ekonomik Birliği Kuruluş Süreçlerinin Karşılaştırılması”. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 1: 103-128.
  • BEBLER, Anton (2015). “Crimea and the Russian-Ukrainian Conflict”. Romanian Journal of European Affairs. XV/1: 35-54.
  • BİRDİŞLİ, Fikret - Merve GÖREN (2018). “Bölgesel Güvenlik Kompleksi Teorisi Bağlamında Türkiye-İran Arasında Göç ve Sınır Güvenliği”. İran Çalışmaları Dergisi. I/2: 11-38.
  • BUZAN, Barry (1991). “New Patterns of Global Security in the Twenty-First Century”.International Affairs. LXVII/3: 431-451.
  • DAĞCI, Gül Tuba - Hilal ZORBA (2016). “ABD'nin Askeri ve İnsani Müdahale Siyasetini Etkileyen Dinamikler: Bosna-Hersek ve Kosova Örneği”. Barış Araştırmaları ve Çatışma Çözümleri Dergisi. IV/1: 46-69.
  • DEDEOĞLU, Beril (2004). “Yeniden Güvenlik Topluluğu: Benzerliklerin Karşılıklı Bağımlılığından Farklılıkların Birlikteliğine”. Uluslararası İlişkiler, I/4: 1-21.
  • FAWCETT, Louise (2013). “The Regionalization of Security: A Comparative Analysis”. (ed. Prantl J.). Effective Multilateralism, St Antony’ Series. Palgrave Macmillan, London: 43-69.