İNGİLTERE’DE SAĞLIK HARCAMALARI VE COVID-19

Covid-19 nedeniyle ortaya çıkan sağlık krizi, sağlık sistemleri üzerindeki yükün önemli ölçüde artmasına yol açarken küresel ekonomi için de bir krizi beraberinde getirmiştir. 2020 yılı küresel ekonomide bir daralma ile son bulurken sağlık harcamalarında artış görülmüştür. Özellikle vaka sayılarının yüksek olduğu ülkelerdeki sağlık sistemleri adeta bir sınav vermiştir. Bu ülkelerden biri olan İngiltere, sağlık sistemi kapasitesi ve sağlık harcamaları bakımından bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. İngiliz Ulusal Sağlık Hizmetleri (National Health Services), fnansmanı genel bütçe vergileri ile sağlanan, tüm vatandaşları kapsayan ve ücretsiz olarak sağlık hizmetleri sunumu gerçekleştiren Beveridge tipi sağlık sistemidir. Ulusal Sağlık Hizmetleri, sağlık hizmetlerinin tüm aşamalarından sorumlu ve yetkili kurumdur. Sağlık göstergelerindeki olumlu görünüm İngiliz sağlık sisteminin etkin ve başarılı olduğunu göstermektedir. Ülkedeki sağlık harcamalarına bakıldığında ise sağlık harcamalarının önemli bir kısmını ise kamu sağlık harcamalarının oluşturduğu görülmektedir. Covid-19 sürecinde sağlık harcamaları önemli ölçüde artarken, kamu sağlık harcamaları bu artışın sürükleyicisi olmuştur. Diğer taraftan, bölgesel sağlık eşitsizlikleri ve nüfusa oranla azalan hastane yatağı sayısının sorun teşkil ettiği görülmektedir.

___

  • Aydoğdu, A., Yorulmaz, M. & Kıraç, R. (2021). Covı̇d-19’A Karşı Alınan Ekonomik Önlemlerin Büyülüklerinin Değerlendirilmesı̇: Amerika, Almanya, İngiltere, İtalya ve Türkiye Örneği. International Anatolia Academic Online Journal Health Sciences, 7(1), 161-175.
  • Belek, İ. (2001). Sosyal Devletin Çöküşü ve Sağlığın Ekonomi Politiği. İstanbul, Sorun Yayınları.
  • Çelik, Y. (2011). Sağlık Ekonomisi. Ankara, Siyasal Kitabevi.
  • Çelikay, F. & Gümüş, E. (2010). Türkiye’de Sağlık Hizmetleri ve Finansmanı. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 177-216.
  • Eke, E. & Kişi, M. (2019). Geçmişten Günümüze İngiltere Sağlık Politikaları: Ulusal Sağlık Sistemi Odaklı Güncel Bir Perspektif. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11 (18), 2687- 2707. DOI: 10.26466/opus.548218
  • Gorsky, M. (2008). The British National Health Service 1948–2008: A Review of the Historiography. Social History of Medicine, 21(3), 437-460. DOI: 10.1093/shm/hkn064 Government of the United Kingdom. (2021). 12 Ekim 2021 tarihinde https://coronavirus.data.gov.uk/details/vaccinations adresinden alındı.
  • Gülay, A. (2017). Türkiye’de Sağlık Sisteminin Finansmanı ve İngiltere ile Karşılaştırılması. Marmara Sosyal Araştırmalar Dergisi, (12), 17-37.
  • Güngör, K. (2017). Thatcher’ın Temel Maliye-Ekonomi Politikaları ve Birleşik Krallık’taki Etkileri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(2), 1-20. DOI: 10.17494/ogusbd.371325
  • International Labour Organization (ILO). (2021), ILO Monitor: COVID-19 and the world of work. Seventh edition Updated estimates and analysis. https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/@dgreports/@dcomm/documents/briefngnote/wcms_767028.pdf adresinden alındı.
  • International Monetary Fund (IMF). (2021), World Economic Outlook: Managing Divergent Recoveries.
  • Washington, DC, April. https://www.imf.org/en/Publications/WEO/Issues/2021/03/23/worldeconomic-outlook-april-2021 adresinden alındı.
  • İstanbulluoğlu, H., Güleç, M. & Oğur, R. (2010). Sağlık Hizmetlerinin Finansman Yöntemleri. Dirim Tıp Gazetesi, 85(2), 86-99.
  • Metin, B. (2017). Sağlık Hakkı. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 4(1), 46-50. DOI: 10.5455/sad.13-1489085317
  • Mutlu, A., & Işık, A. K. (2012). Sağlık Ekonomisine Giriş. Bursa, Ekin Kitabevi.
  • Offce for National Statistics. (2021). 5 Kasım 2021 tarihinde Offce for National Statistics: https://www.ons.gov.uk/peoplepopulationandcommunity/healthandsocialcare/healthcaresystem/ bulletins/healthcareexpenditureukhealthaccountsprovisionalestimates/2020 adresinden alındı.
  • Oliver, A. (2005). The English National Health Service: 1979-2005. Health Economics, 14(S1), S75-S99. DOI: 10.1002/hec.1029
  • Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). (2021a), 25 Ekim 2021 tarihinde Organisation for Economic Co-operation and Development: https://data.oecd.org/chart/6w1O adresinden alındı.
  • Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). (2021b), 25 Ekim 2021 tarihinde Organisation for Economic Co-operation and Development: https://data.oecd.org/chart/6uOF , https://data.oecd.org/chart/6uOG ve https://data.oecd.org/chart/6uOD adreslerinden alındı.
  • Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). (2021c), 26 Ekim 2021 tarihinde Organisation for Economic Co-operation and Development: https://data.oecd.org/healthres/ health-spending.htm adresinden alındı.
  • Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). (2021d), 29 Ekim 2021 tarihinde Organisation for Economic Co-operation and Development: https://data.oecd.org/chart/6tYq ve https://data.oecd.org/chart/6tYn adreslerinden alındı.
  • Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). (2021e), 1 Kasım 2021 tarihinde Organisation for Economic Co-operation and Development: https://data.oecd.org/chart/6tYp adresinden alındı.
  • Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). (2021f), 3 Kasım 2021 tarihinde Organisation for Economic Co-operation and Development: https://data.oecd.org/healthres/ health-spending.htm#indicator-chart adresinden alındı.
  • Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). (2021g), 5 Kasım 2021 tarihinde Organisation for Economic Co-operation and Development: https://data.oecd.org/healtheqt/ hospital-beds.htm adresinden alındı.
  • Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). (2021h). 18 Kasım 2021 tarihinde Organisation for Economic Co-operation and Development: https://data.oecd.org/gga/generalgovernment-spending.htm adresinden alındı.
  • Özçelik, E. (2020). İngiltere’de Sağlık Sistemi. Journal Of Social, Humanities and Administrative Sciences, 6(28),1152-1184. DOI: 10.31589/JOSHAS.374
  • Petrie, K. & Norman, A. (2020). Assessing the economic implications of coronavirus and Brexit. London: Social Market Foundation.
  • Şahin İpek, E. A. ve Acar, İ. A. (2021), Covid-19 Salgını ve Bütçe Yönetimi: Seçilmiş Ülke Örnekleri Çerçevesinde Türkiye Açısından Bir Değerlendirme, İ. A. Acar, & B. Açıkgöz içinde, Pandemi Ekonomisi (s. 153- 188). Bursa: Dora Yayınevi.
  • T.C. Sağlık Bakanlığı. (2021). 5 Ekim 2021 tarihinde T.C. Sağlık Bakanlığı: https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66300/covid-19-nedir-.html adresinden alındı.
  • Tunç, S. & Yarar, O. (2021). Sağlıkta Dönüşüm Politikalarında Türkiye ve İngiltere Karşılaştırması. Journal of Management Marketing and Logistics, 8(3),184-196. DOI: 10.17261/Pressacademia.2021.1456 Watson, R. (2021), Brexit: Birleşik Krallık’ta referandum sonrası 5 yılda neler değişti?, 26 Ekim 2021 tarihinde BBC News Türkçe: https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-57576648 adresinden alındı.
  • World Health Organization (WHO). (2021a), 11 Kasım 2021 tarihinde World Health Organization: https://covid19.who.int/ adresinden alındı.
  • World Health Organization (WHO). (2021b), 11 Kasım 2021 tarihinde World Health Organization: https://covid19.who.int/table adresinden alındı.
  • World Health Organization (WHO). (2021c), 1 Kasım 2021 tarihinde World Health Organization: https://www.who.int/data/gho/data/indicators/indicator-details/GHO/life-expectancy-at-birth- (years) adresinden alındı.
  • World Health Organization (WHO). (2021d), 3 Kasım 2021 tarihinde World Health Organization: https://www.who.int/data/gho/indicator-metadata-registry/imr-details/4834 adresinden alındı.
  • World Health Organization (WHO). (2021e), 3 Kasım 2021 tarihinde World Health Organization: https://www.who.int/data/gho/data/indicators/indicator-details/GHO/uhc-index-of-servicecoverage adresinden alındı.
  • Yazgan, M. (2009). Sağlık İşletmelerinde Hizmet Kalitesinin Sağlık Hizmeti Sunan ve Sağlık Hizmeti Alan Tarafarca Değerlendirilmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Yıldırım, F. M. (2020). Eğitim ve Sağlık Harcamalarının Kamu Mali Politikaları Çerçevesinde Değerlendirilmesi, Bandırma On Yedi Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bandırma