BEYPAZARI’NDA KİLİM DOKUMACILIĞI VE BİTKİSEL BOYACILIK
Özet Dokuma eski el sanatlarımızdan biridir ve örtünme, giyinme, soğuktan korunma gibi ihtiyaçlar doğrultusunda kumaş dokumacılığı doğmuştur. Daha sonra Anadolu’da farklı teknik, motif ve kompozisyonlar geliştirilerek Türk dokumalarının bugünkü zenginliği ortaya çıkmıştır. Türk dokuma tekniklerinin en yaygın olanlarından biri kilim dokumalardır. Araştırmada; Beypazarı Halk Eğitim Merkezi’nde dokunan kilimler ve yün kilim ipliklerinin boyanmasında kullanılan bitkiler incelenmiştir. Beypazarı’nda yöreye ait isimlerle adlandırılan Çitimel, Başaklı, Kurtağzı, Beypazarı, Avşar ve Ejderha desenli yolluk kilimler dokunmaktadır. Bunlardan en fazla kullanılanı “Çitimel” diye adlandırılan yolluk kilimdir. Kilimlerde kullanılan ipliklerin boyanmasında; palamut tozu, sarı çalı, pinar otu, ceviz kabuğu, boyalık otu ve indigo kullanılmaktadır. Anahtar Kelimeler: Kilim, kilim dokumacılığı, bitkisel boyacılık, Beypazarı.
Anahtar Kelimeler:
Kilim, kilim dokumacılığı, bitkisel boyacılık, Beypazarı
RUG WEAVING AND VEGETABLE DYEING IN BEYPAZARI
Weaving is one of our ancient handicrafts and fabric weaving was born due to necessities such as covering up, dressing, protection from cold. Afterwards, various techniques, motifs and compositions were developed which led to the richness of Turkish weaving today. One of the most common techniques of Turkish weaving is rug weaving. Rugs woven in Beypazarı Public Education Center and vegetables used in dyeing the wool yarns for rugs were analyzed in this research. In Beypazarı, hall rugs are woven in patterns entitled with names from the region such as Çitimel, Başaklı, Kurtağzı, Beypazarı, Avşar and Ejderha. The most used of these is the hall rug called “Çitimel”. In dyeing of the yarns used in rugs, acorn dust, yellow bush, pinar weed, walnut shell, madder and indigo are used. Keywords: Rug, rug weaving, vegetable dyeing, Beypazarı
Keywords:
Rug, rug weaving, vegetable dyeing, Beypazarı,
___
- Acar, Belkıs. Kilim ve Düz Dokuma Yaygılar. İstanbul, 1975.
- Akpınarlı, Feriha. “Eşme Kilimleri ve Van Kilimlerinin Genel Özellikleri”, 2. Uluslararası Eşme Kilim Festivali. Ankara: Turizm Geliştirme Vakfı Yayını, 1997.
- Böhmer, Harald ve Enez, Nevin. Türkiye’deki Geleneksel Doğal Boyarmaddeler Traditional Natural Dyes in Turkey: 15, ty. Çubuk, N. “Denizli’de Çal Yöresi Kilimleri”, 1. El Sanatları Kongresi. Denizli, 2006.
- Deniz, Bekir. Türk Dünyasında Halı ve Düz Dokuma Yaygıları. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, 2000.
- Gürsu, Nevber. Türk Dokumacılık Sanatı. İstanbul: Redhouse Yayınevi, 1988.
- Karadağ, Recep. Doğal Boyamacılık. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2007.
- Kayabaşı, Nuran ve diğer. Türk El Sanatları. Ankara: Ankara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Yayınları, Yayın No:90. 258s., 2011.
- Soysaldı, Aysen. Düz Dokuma Teknikleri ve Teknik Desen Çizimleri. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, 2009.
- (http://www.beypazarliyiz.com/bilgiarsivi) (http://uygulamaoteli.ankara.edu.tr)
- Başlangıç: 2015
- Yayıncı: Sanat ve Dil Araştırmaları Enstitüsü - SADA
Sayıdaki Diğer Makaleler
ÇİNİ SANATI VE TERMİNOLOJİSİ ÜZERİNE
TAŞ ÇİNİ TEKNİĞİ VE BİR TURKUAZ UYGULAMASI
Mustafa Cevat ATALAY, Kemal GÜLER
FETHİYE’DE BİTKİSEL BOYACILIK GELENEĞİ VE GÜNÜMÜZDEKİ DURUMU
Sema ETİKAN, Filiz Nurhan ÖLMEZ
İBRAHİM MÜTEFERRİKA VE YAYIMLADIĞI İLK KİTAPLAR