Muhafazakâr-Modernist Bir Cumhuriyet Aydını: Nurettin Topçu'nun Eğitim Görüşleri

Cumhuriyet döneminin özgün eğitim ve ahlâkçılarından biri Nurettin Topçu’dur. Hayatı, mücadele azmi, kararlılığı, ciddiyeti, tercih ettiği yöntem, kullandığı kavramlar ve bilgi edinme türü onu çağdaşı aydınlardan belirgin bir şekilde farklılaştırır. Hayatın her meselesiyle ilgilenen Topçu, eğitime hususî bir yer verir ve Türkiye’nin köklü bir maarif davasına sahip olduğunu belirtir. Ona göre Türkiye’de eğitimin millîlik vasfında ciddî sorun vardır. Türk eğitim sistemi gerek amaç, gerekse felsefe ve yöntem bakımından oldukça problemlidir. Batı kökenli sistemler ülkenin eğitim sistemini felç etmiştir. Bu kötüye gidişin başlangıcı çok öncelere dayanmaktadır. Ona göre medreseler skolastizmin merkezi olmuştur, yerine kurulan mektepler ise Batı hayatını taklit etmekle aynı mirası sürdürmüştür. Eğitim sisteminin diğer en önemli meseleleri yabancı okullar, yabancı dille eğitim ve özel okullardır. Din ve ahlâk eğitimi alanında büyük bir çöküntü yaşanmaktadır. 1950 sonrası din ve ahlâk eğitimi ve din adamlarına şiddetli eleştiriler yönelten Topçu, hem tamamıyla millî, devlet kontrolünde bir eğitim hayatını savunur hem de devlet eliyle verilen din eğitimine kesinlikle karşı çıkar. Bu yazıda muhafazakâr kimliğiyle tanınan isyan ahlâkının öncü ismi, Anadoluculuk siyasetinin savunucusu Nurettin Topçu’nun eğitimin ve eğitimcinin farklı sorunlarına nasıl baktığı, bu konulara ne tür eleştiri ve öneri getirdiği, çözümler sunduğu eleştirel bir yöntemle tartışılmıştır.

A Conservative-Modernist Republican Intellectual: Nurettin Topçu and His Educational Views

Nurettin Topçu is one of the prominent educator and moralist of Republican period. His struggle for life, stability, seriousness, methods, concepts that he used, and obtaining of knowledge, makes him significantly different among the contemporary intellectual. Topçu thought with every issue of the life and have made a special place for education and remarked that Turkey has deep rooted educational problems. According to him, nationalistic character of Turkish education has serious problems. Educational system quite troubled in term of both aims and philosophy. Western origin systems have crippled the educational system. The initiation of this bad situation goes too back. In addition to him, madrassas became a center of scholastic, and the new schools which was opened instead of them, continued the same legacy by imitating Western life. Foreign schools, teaching with foreign language and private schools are other basic problems of the educational system. There are the great depression in the field of teaching of religion and morale. Topçu severely criticized the religious functionaries and teaching of religion and morale methods after 1950. He defended an educational life that completely national and under control of the state, but he definitely rejected religious education given by the state. In this paper, it has been argued that how Nurettin Topçu who is recognized with his pro-conservative identity and known as the leading name of “Ethics of Revolt” as well as the defender of Anatolianism policy evaluated the different problems of education and educators, how he analysed and criticised such matters and what kind of proposals he offered on these problems by a way of criticizing some of his views.

___

  • Akyüz, Y. (2014, Kasım). Hocam Nurettin Topçu’ya göre eğitimimizin milli ve nitelikli olmasının karşısındaki engeller. Çağın Sorunları Karşısında Eğitim Sempozyumu’nda sunulan bildiri, Bayburt: Bayburt Üniversitesi Yayınları.
  • Alver, K.(2006). Anadoluculuk ve Nurettin Topçu. Hece Dergisi, 109, 225-259.
  • Ayverdi, S. (1976). Millî kültür meseleleri ve maârif davamız. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
  • Başgil, A. F. (1954). Din ve laiklik, İstanbul: Türkiye Yayınları.
  • Başgil, A. F. (1993). Gençlerle baş başa, İstanbul: Yağmur Yayınlar.
  • Bilgiç, E. (1986). Maârif Dâvâmız, İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
  • Cündioğlu, D. (7 Ocak 2007). Nurettin Topçu hakkında bir hatıra. Yeni Şafak. 8.
  • Deren, S. (2006). Millî eğitim üzerine muhafazakâr görüşler. A. Çiğ- dem (Ed.), Modern Türkiye’de siyasî düşünce: Muhafazakârlık içinde (s. 604-615). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Doğan, A. (2006). Osmanlı aydınları ve sosyal darwinizm. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Gündüz, M. (2013 Kasım). Cumhuriyet döneminde din eğitimi ve imam hatiplere muhafazakâr eleştiriler. 100. Yılında İmam-Hatip Liseleri Uluslararası Sempozyumu’nda sunulan bildiri, İstanbul.
  • Halman, T. S. (2006). Gerçek öğretmen. Hece Dergisi, 109, 385-388.
  • Büchner, L. (2012). Madde ve Kuvvet. (B. Tevfik, A. Nebil, Çev.). Konya: Çizgi Kitabevi.
  • Mollaer, F. (2009). Nurettin Topçu için bir entelektüel biyografi denemesi. İ. Kara, (Ed.), Nurettin Topçu içinde (22-62). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • Müftüoğlu, F. (2004). Maârif meseleleri (Felsefî esaslar-târihî perspektif-mevcut durum ve aykırı çözüm teklifleri). İstanbul: Ötüken Yayınları.
  • Kara, İ. (Ed.). (2009). Nurettin Topçu. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • Öğün, S. S. (1992). Türkiye’de cemaatçi milliyetçilik ve Nurettin Topçu. İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • Safa, P. (2003). Eğitim, gençlik, üniversite. İstanbul: Ötüken Yayınları.
  • Şahin, M. (2006). Evet, İsyan Ahlâkı ya da Merd-i Müminin İsyanı.
  • Hece Dergisi, 109, 65-71.
  • Şehsuvaroğlu, L. (2002). Nurettin Topçu. Ankara: Alternatif Yayınları.
  • Topçu, N. (1939). Rönesans Hareketleri. Hareket Dergisi, 1, 1-8.
  • Topçu, N. (1961). Yarınki Türkiye. İstanbul: Yağmur Yayınları.
  • Topçu, N. (1967). Başgil. Hareket Dergisi, 17, 25-30.
  • Topçu, N. (1998). İradenin Davası. İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • Topçu, N. (1969). İslâm ve insan. İstanbul: Hareket Yayınları.
  • Topçu, N. (2010). Türkiye’nin maarif davası (6. baskı). İstanbul:
  • Dergâh Yayınları.
  • Topçu, N. (1965). Var olmak. İstanbul: Hareket Yayınları.
  • Turhan, M. (1958). Garplılaşmanın Neresindeyiz?. İstanbul: Türkiye Yayınevi.