Türkiye’de Teknoloji ile İlgili Yapılmış Eğitim Programları ve Öğretim Lisansüstü Tezlerin Teknoloji ve Araştırma Eğilimleri: 2015-2020 Dönemi

Bu çalışmanın amacı, Eğitim Programları ve Öğretim alanında teknoloji ile ilgili 2015-2020 yılları arasında yapılmış Türkiye orijinli tezlerin teknoloji ve araştırma eğilimlerini belirlemektir. Bu amaçla 2015- 2020 yılları arasında eğitim programları ve öğretim alanında yapılan 101 tez içerik analizine dahil edilmiştir. Elde edilen verilere dayalı olarak en fazla tezin 2018 yılında, yapılan tezlerin daha çok yüksek lisans tezi olduğu belirlenmiştir. Tezlerin çoğunun Mersin ve Fırat Üniversitesinde hazırlandığı görülmektedir. Tezlerin konularına bakıldığında daha çok öğretme- öğrenme süreçleriyle ilgili çalışmaların fazlalığı dikkat çekicidir. Bağımlı değişken olarak en çok akademik başarı ve tutum, bağımsız değişken olarak çevrimiçi öğrenme ve ters yüz sınıf ortamlarının çalışıldığı belirlenmiştir. Nicel ve betimsel taramaya dayalı araştırmaların en fazla araştırma yöntemi olarak tercih edildiği tespit edilmiştir. Çalışma kapsamında incelenen tezlerde örneklem grubu olarak ortaokul öğrencilerinin, örneklem büyüklüğü olarak 250 ve üzeri sayıdaki örneklem büyüklüğünün seçildiği görülmüştür. Veri toplama aracı olarak ise ölçek ve görüşme formlarından sıklıkla yararlanıldığı belirlenmiştir. Verilerin analizinde ise daha çok kestirimsel analizlerin yapıldığı, ANOVA ve t-testi analizlerinin çalışmalarda yoğun bir şekilde kullanıldığı tespit edilmiştir. Bu araştırmadan elde edilen sonuçlara göre incelenen tezlerin önemli bir kısmının kuramsal bir yapıya dayalı olarak hazırlanmamasının hem yöntem bakımından sınırlılıkların ortaya çıkmasına hem de uygulama boyutunun eksik kalmasına sebep olduğunu göstermektedir.

Technology and Research Tendencies of the Master and Doctoral Thesis about Technology in the Fields of Curriculum and Instruction in Turkey: 2015-2020 Period

The purpose of the study is to determine the tendencies of the theses published between 2015-2020 on technology in Curriculum and Instruction. Within the scope of this purpose, content analysis was conducted on 101 theses published in the field of Curriculum and Instruction between 2015-2020. According to the results, it was determined that the most theses were published in 2018 and the published theses were mostly master's theses. Most of the published theses were prepared in Mersin University and Fırat University. When the topics of the published theses are examined, it is noteworthy that there are many studies on teaching-learning processes. It was determined that academic achievement and attitude were the most dependent variables, online learning and flipped learning environments as independent variables in theses. It has been determined that quantitative research and descriptive research are the most preferred research methods. Most secondary school students are chosen as the sample group and 250 and above are preferred as the sample size. It was determined that scale and interview forms were frequently used as data collection tools. In the analysis of the data, it was determined that mostly predictive analyzes were made, and anova and t-test analyzes were used extensively in studies. The results of the research show that the fact that a significant part of the theses are not prepared based on a theoretical structure causes both methodological limitations and lack of practice dimension.

PDF

___

Akbaba, R. S. ve Tunagür, M. (2018). Bilişim teknolojilerinin dil becerilerinde kullanımı üzerine bir içerik analizi. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 127-146. https://doi.org/10.31463/aicusbed.427196
Akdemir, E., Karameşe, E. N. ve Arslan, A. (2015). Descriptive analysis of researches on curriculum development in education. Procedia - social and behavioral sciences, 174, 3199 – 3203. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.01.1062
Akpınar, B. (2012). Eğitimde program geliştirme. Data Yayıncılık.
Akpınar, B. (2013). Eğitim programları ve öğretim. Data Yayıncılık.
Akşan, E. & Baki, A. (2017). Content analysis of curriculum-related studies in turkey between 2000 and 2014. Educational sciences: theory & practice, 17, 877–904. http://dx.doi.org/10.12738/estp.2017.3.0002
Alkan, C. (1998). Eğitim teknolojisi. Alkım yayınevi
Altın, N. (2004). Eğitim programları ve öğretim alanında yapılan yüksek lisans tezlerinin analizi (Ankara, Gazi ve Hacettepe Üniversitesi) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
Arı, A. (2015). Eğitim programı temeller ilkeler ve sorunlar. Eğitim yayınevi.
Bergmann, J. & Sams, A. (2012). Flip your classroom: Reach every student in every class every day. International society for technology in education.
Brahmawong, C. (2004). Guidelines for internet-based distance education in colleges and universities in Thailand. International Journal of the Computer, the Internet and Management, 12(2), 7-13.
Büyükkaragöz, S.S. (1997). Program geliştirme kaynak metinler. Öz Eğitim Yayınları.
Chen, Y., Wang, Y., & Chen, N. S. (2014). Is FLIP enough? Or should we use the FLIPPED model instead?. Computers & Education, 79, 16-27. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2014.07.004
Creswell, J. W. (2014). Research design: Qualitatite, quantitative and mixed method approaches. Sage Publications.
Creswell, J. W. & Plano Clark, V. L. (2011). Choosing a mixed methods design. Designing and conducting mixed methods research, 2, 53-106.
Cohen, L., Manion, L. & Morrison, K., (2007). Research methods in education. Routledgefalmer.
Çeliköz, N. (1996). Bilgisayar destekli öğretim için özel ders türünde bir ders yazılımının hazırlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
Demirel, Ö. (2012). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme. Pegem Yayınları.
Demirhan İşcan, C. ve Hazır Bıkmaz, F. (2012). Eğitim programları ve öğretim alanında lisansüstü eğitim programlarının analizi ve öneriler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 45(1), 107-138.
DeVellis, R. F. (2012). Scale development: Theory and applications, Sage Publications.
Donmuş, V. ve Akpunar, B. (2016, Mayıs 6-8). Çevrimiçi öğrenme ile ilgili yapılmış çalışmaların incelenmesi. 4th International Instructional Technologies & Teacher Education Symposium, Elazığ, Türkiye.
Donmuş, V. ve Aygan, B. (2016, Mayıs 16-18). Bilgisayar Destekli Fen Öğretimi ile İlgili Yapılmış Çalışmaların İncelenmesi. 10. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu, Rize, Türkiye.
Donmuş, V. ve Eroğlu, M. (2014, Eylül 18-20). Öğrenmede Akıllı Tahta Kullanımı İle İlgili Yapılmış Araştırmaların İçerik Analizi. 8. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Sempozyumu, Edirne, Türkiye.
Gökdaş, İ. (1996). Bilgisayar eğitimi öğretim teknolojisi (Öğretmen yetiştiren yükseköğretim kurumlarında). [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
Gömleksiz, M. N. ve Bozpolat, E. (2013). Eğitim programları ve öğretim alanındaki lisansüstü tezlerin değerlendirilmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(7), 457-472. http://dx.doi.org/10.9761/JASSS1769
Göktaş, Y., Küçük, S., Aydemir, M., Telli, E., Arpacık, Ö., Yıldırım, G., & Reisoğlu, İ. (2012a). Educational technology research trends in Turkey: a content analysis of the 2000-2009 decade. Educational Sciences: Theory & Practice, 12(1), 191-196.
Göktaş, Y., Hasançebi, F., Varışoğlu, B., Akçay, A., Bayrak, N., Baran, M. ve Sözbilir, M. (2012b). Türkiye’deki Eğitim Araştırmalarında Eğilimler: Bir İçerik Analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 443-460.
Gülbahar, Y. ve Alper, A. (2009). Öğretim teknolojileri alanında yapılan araştırmalar konusunda bir içerik analizi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42 (2), 93-111.
Güneş, N. (1991). Bilgisayarla öğretimde değişik yaklaşımların öğrenme üzerindeki etkileri. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi.
Hazır Bıkmaz, F., Aksoy, E., Tatar, Ö. ve Atak Altınyüzük, C. (2013). Eğitim programları ve öğretim alanında yapılan doktora tezlerine ait içerik çözümlemesi (1974-2009). Eğitim ve Bilim, 38(168), 288-303.
Karadağ, E. (2010). Eğitim bilimleri doktora tezlerinde kullanılan araştırma modelleri: nitelik düzeyleri ve analitik hata tipleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(1), 49-71.
Keser, H. (1988). Bilgisayar destekli öğretim için bir model önerisi. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi.
Kılıç, E. (2002). Web temelli öğrenmede baskın öğrenme stilinin öğrenme etkinlikleri tercihi ve akademik başarıya etkisi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
Kılıç Çakmak, E. Kukul, V., Çetin, E., Berikan, B., Kandemir, B., Pamukçu, B. ve Marangoz, M. (2015). 2013 Yılı Eğitim Teknolojileri Araştırmalarının İncelenmesi: AJET, BJET, C&E, ETRD, ETS ve L&I Dergileri. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 5(1), 126-160.
Kılıç Çakmak, E., Çebi, A., Mihçi, P., Günbatar, M.S. and Akçayır, M. (2013). A content analysis of educational technology research in 2011. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 106, 74-83. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2013.12.010
Kozikoğlu, İ. ve Senemoğlu, N. (2016). Eğitim programları ve öğretim alanında yapılan doktora tezlerinin içerik analizi (2009-2014). Eğitim ve Bilim, 40(182), 29-41. Doi: 10.15390/eb.2015.4784
Küçük, S., Aydemir, M., Yıldırım, G., Arpacık, O. and Göktaş, Y. (2013). Educational technology research trends in Turkey from 1990 to 2011. Computers & Education, 68, 42–50. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2013.04.016
Lin, T.C., Lin, T.J. and Tsai, C.C. (2014). Research trends in science education from 2008 to 2012: A systematic content analysis of publications in selected journals. International Journal of Science Education, 36(8), 1346-1372. https://doi.org/10.1080/09500693.2013.864428
Mednick, F. (2006). Curriculum theories. https://cnx.org/contents/VMr1OpSY@9/Curriculum-Theories. Erişim tarihi: 12.09.2019.
Ornstein, A.C. and Hunkins, F.P. (2018). Historical foundations of curriculum. Pearson Education Limited..
Ozan, C. ve Köse, E. (2014). Eğitim programları ve öğretim alanındaki araştırma eğilimleri. Sakarya University Journal of Education, 4(1), 116-136.
Özerbaş, M. A. (1996). Açıköğretim lisesi televizyon ders programları'na ilişkin öğrenci görüşleri. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
Özkul, A. E. ve Girginer, N. (2001). Uzaktan eğitimde teknoloji ve etkinlik. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3.
Petty, R. E. and Cacioppo, J. T. (1996). Attitudes and persuasion: Classic and contemporary approaches. Westview Press.
Saracaloğlu, A. ve Dursun, F. (2010, Mayıs 13-15). Türkiye’de eğitim programları ve öğretim alanındaki lisansüstü tezlerin incelenmesi. 1. Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, Balıkesir, Türkiye.
Schreglmann, S. (2016). Türkiye’de program geliştirme konusu ile ilgili yapılan yüksek lisans ve doktora tezlerinin içerik analizi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(43), 1492- 1500.
Selçuk, Z., Palancı, M., Kandemir, M. ve Dündar, H. (2014). Eğitim ve Bilim dergisinde yayınlanan araştırmaların eğilimleri: içerik analizi. Eğitim ve Bilim, 39(173), 430- 453.
Semerci, A. (1999). Öğretim amaçlı bir çoklu ortam yazılımı geliştirilmesi, uygulanması ve değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
Şimşek, A., Özdamar, N., Becit, G., Kılıçer, K., Akbulut, Y. ve Yıldırım, Y. (2008). Türkiye’deki eğitim teknolojisi araştırmalarında güncel eğilimler. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 439-458.
Smith, M. K. (2000). Curriculum theory and practice' . The encyclopedia of informal education. https://infed.org/curriculum-theory-and-practice/. Erişim tarihi: 25.10.2019.
Somuncuoğlu,D. H. (1996). Bilgisayar destekli öğretimde farklı geribildirim stratejilerinin öğrenme üzerindeki etkisi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
Tatar, E., Kağızmanlı, T. B. ve Akkaya, A. (2013). Türkiye'deki teknoloji destekli matematik eğitimi araştırmalarının içerik analizi. Buca Faculty of Education Journal, 35.
Tavşancıl, E., Çokluk, Ö., Gözen-Çıtak, G., Şekercioğlu, G., Erdem, D., Büyükturan Bağcan, E., Kezer, F., Bilican, S., Yıldırım, Ö. ve Yalçın, N. (2009, Ekim 19-21). Eğitim bilimleri enstitülerinde tamamlanmış lisansüstü tezlerin bilimsel araştırma yöntem ve tekniklerine uygunluğunun incelenmesi. IV. Lisansüstü Eğitim Sempozyumu, Ankara, Türkiye.
Tavşancıl, E. ve Aslan, E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. Epsilon Yayınevi.
Uzunboylu, H. (1995). Bilgisayar öğrenme düzeyi ile bilgisayara yönelik tutumlar arasındaki ilişki. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
Varış, F. (1998). Eğitimde Program geliştirme, teoriler ve teknikler. Alkım Kitapçılık Yayıncılık
Yağan, S. A. ve Çubukçu, Z. (2019). Eğitim programları ve öğretim alanında tamamlanmış doktora tezlerinin içerik analizi (2006-2017). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Advance online publication. Doi: 10.16986/huje. 2019056622
Yeşilpınar Uyar, M. (2017). Eğitim programları ve öğretim alanına yönelik bir dergideki araştırmalara ilişkin içerik analizi: 2002-2015. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(3), 1009-1024.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
Yurdakul, B. (1998). Eğitimde bilgisayar teknolojisine ilişkin uygulamaların değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
https://docs.google.com/document/d/1NVxzou4l1SjemM49vk3ynXgN_ZNpLT62ya00e2w4dww/edit?usp=sharing