Hz. Aişe’nin Aile Hukuku Alanındaki İçtihatları

Vahyin nüzûlüne bizzat şahitlik etmeleri ve hadislerin vürûdunü bizzat gözlemlemeleri vesilesiyle ahkâmın hikmeti teşrisine vakıf olmalarından dolayı Sahabe nesli İslâm hukuk tarihinde ayrıcalıklı bir konuma sahiptirler. Fıkıh, sahabenin oluşturduğu yöntem üzerinden teşekkülünü tamamlamıştır. Hz. Ebu Bekir, Hz. Ömer, Hz. Osman, Hz. Ali, Abdullah b. Mes’ud, Muaz b. Cebel, Zeyd b. Sabit, Ebu Musa el-Eş’ari, ve Ubey b. Kab gibi devasa kametlerin nezdinde vahyin eşler arasında sadece Hz. Âişe’nin odasında iken nazil olması, odasının Mescid-i Nebevi’ye bitişik olması, Medine döneminde Hz. Peygamber (sav)’in eşi olarak yanında geçirmesi ve sahip olduğu ilim irfan merakı gibi önemli bazı hususiyetlerden dolayı sözü o kadar değerlidir ki ihtilaf edilen fıkhî meselelerde başvurulan en önemli kişidir. Hz. Peygamber’in kendisinden olmazsa unutulup gidecek aile ahvâli hakkındaki malumata sahip olan Hz. Âişe’nin toplumun çekirdeği olan kadın ve aile hakkındaki yorumlarının bilinmesi İslâm ahkâmının doğru anlaşılması adına çok önemlidir.

Anahtar Kelimeler:

Âişe, İslâm Hukuku, Aile Hukuku, nikâh, talâk

THE PRECEDENTS OF HZ. AİSHA’S FAMİLY LAV

The generation of shabah has a praminent place in İslamic Lav history as they witnessed the revelation of apocalypse, the coming of hadith and see the wisdom of provision. The canon of jurisprudence of İslam complekes the formalition over the methods of shabah.From the view of great residential Hz. Aisha; Ebu Bekir, Ömer, Osman, Ali, Abdullah b. Mesud, Muaz b. Cebel, Zeyd b. Sabit, Ebu Musa el-As’ari and Ubey b. Kab is an important person that is applied in the canon jurisprudence of İslam matter because the apocalypse comes between the mates in his room, his room is next to Mescid-i Nebevi, in Medina period she lives in Hz. Muhammed (peace be upon him) and she has a great interest about some important matters such as enlightment. Hz. Aisha who has knowledge about Hz. Muhammed’s life (Peace be upon him) which is likely to be forgotten is a very important person as she has a great contribution abouth the seeds of society women and family lifes and interpretation.

Keywords:

Aisha, İslamic Law, Family Law, Wedding, Plander,

PDF

___

KAYNAKÇA ABDÜRREZÂK, Hemmâm b. Nâfi‘ es-San‘ânî el-Himyerî, el Musannef (fil hadis) I-XII, Çev: Hüseyin Yıldız, Hasan Yıldız, Zekeriya Yıldız, Ocak Yayıncılık, İstanbul, 1.Baskı, 2012.
BUHARİ, Muhammed b. İsmail Ebu Abdullah el-Buhârî, 1422h. el-Cami’ul-Müsnedü’s Sahih, Dar-Tuk-un-Necat, Dımaşk, 1.Baskı.
EBU DAVUD, Süleyman b. Eş’as b. İshak b. Beşir b. Şeddad b. Amr es-Sicistani, Sünenü Ebû Dâvûd, Daru Risale, 1.Baskı, 2009.
ERUL, Bünyamin, Sahabenin Sünnet Anlayışı, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara, 471, 2014.
HANBEL, Ebu Abdillah Ahmed b. Muhammed b. Hanbel,eş-Şeybani, Müsnedü’l-İmam Ahmed b. Hanbel, Dârü’l-Hadis, Kahire, 1.Baskı,1995.
ITR, Nureddin, Buluğu’l-Meram Şerhi I-IV, Ter: Efe Ahmet, Albayrak Fatih Mehmet, Yıldırım Ahmet Hamdi, Yıldız Nureddin, Tahlil Yayınları, İstanbul, 2013.
İBN EBİ ŞEYBE, Ebu Bekr Abdullah b. Muhammed b. İbrahim, el-Musannef (fi ehadis vel-asar) Tercemesi I-XVI, Editör: Özbek, Yusuf, Ocak Yayıncılık, İstanbul, 2. Baskı, 2015.
İBN HACER, Ebu’l-Fazl Şihabüddin Ahmed b. Ali b. Muhammed el-Askalani, Muhtasaru’l Fethu’l-Bari I-XV, Ter: Heyet, Polen Yayınları, İstanbul, 2009.
İBN MACE, Ebu Abdillah Muhammed b. Yezid el-Kazvini. Süneni İbn Mace, Daru Risale, 1.Baskı, 2009.
İBN RÜŞD, Kadı Ebü’l Velid Muhammed b. Ahmed b. Ahmed b. Rüşd el-Kurtubi el-Endelüsi el-Hafid, Bidayetü’l-Müctehid ve Nihayetü’l-Muktesid I-III, Çev: A., Meylani, Ensar Yayınları, 2. Baskı, İstanbul, 2015.
İLA, Sevde, 2007. Hz. Âişe ve Peygamber Sonrası Siyasi Hayattaki Rolü, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
KARAMAN, Hayreddin, Mukayeseli İslâm Hukuku I-III, İz Yayıncılık, İstanbul, 7.Baskı, 2012.
KINAR, Kadri, 1995. Hz. Âişe’nin İçtihad Metodu ve Kaynakları, Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
KOMİSYON, 2006. (Diyanet) İlmihali I-II, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2c
MALİK, b. Enes b. Mâlik b. Amir el-Asbahi el-Medeni, el-Muvatta, Daru İhya et-Turasi’l-Arabi, Beyrut, 1985.
MAHMAT, Emine Cankat, 2004. Hz. Âişe’nin Siyasi Olaylardaki Rolü, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
MAVSILÎ, Ebu’l Fadl Mecdüddin Abdullah b. Mahmud b. Mevdud el-Mavsıli, El-İhtiyar liTa’lili’l-Muhtar I-IV, Ter: Keskin Mehmet, Hikmet Neşriyat, İstanbul2012.
MÜSLİM, Ebu’lHasan Müslim b. Haccac el-Kuşeyri, Trhsz. el-Musned’s-Sahih, Daru İhya, Beyrut.
NESÂÎ, Ebu Abdirrahman Ahmed b. Şuayb b. Ali en-Nesâî, es-Sünenü’l-Kübra I-XII, (Sünen-i Nesâî), Çev: Güngör, Yaşar, Ocak Yayıncılık, İstanbul, 1.Baskı, 2011.
SABÛNİ, Muhammed Ali, Revai’ül-Beyan fi Tefsir-i Ayatil-Ahkam min-el-Kura’n Tercümesi (Ahkam Tefsiri)I-II, Ter: Taşkesenlioğlu Mazhar, Şamil Yayınevi, İstanbul, , 2011.
SOFUOĞLU, Mehmed, Sahihi Buhârî ve Tercemesi I-XVII, Ötüken Neşriyat, İstanbul, 1987.
TİRMİZÎ, Ebu İsa Muhammed b. İsa b. Sevre b. Dahhak et-Tirmizî, Süneni Tirmizî, Daru Mustafa el-Babi, Mısır, 2.Baskı, 1975.
USLAN, Pınar, 2003. Hz. Âişe’nin Bayan Öğrencileri Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
ZERKEŞÎ, Ebu Abdillah Bedrüddin Muhammed b. Bahadır b. Abdillah et-Türkî el-Mısri el-Minhaci ez-Zerkeşî, el-İcabe, (Hadiste Eleştirel Yaklaşımın Öncüsü Olarak Hz. Âişe), Çev: Erul, Bünyamin Otto. Ankara, 6.Baskı, 222s. 2014.
ANSAY, Sabri Şakir, “Aile Hukuku”, Ankara İlahiyât Fakültesi Dergisi, 1952, II-III 20-32.
BAHÇEKAPILI, Nedim, “İslâm ve Kilise Hukuku Açısından Aile ve Evlilik” Avrupa İslâm Üniversitesi İslâm Araştırmaları Journal of Islamic Research, 2008, I, 29-38.
KAHRAMAN, Abdullah, Kadın Fakihlerin Öncüsü, Diyanet İlmi Dergi, (Diyanet Dergisi) XXXXV, II, 2009, 73-90.
KÖSE, Saffet, Hz. Ömer’in Bazı Uygulamaları Bağlamında Ahkâmın Değişmesi Tartışmalarına Bir Bakış, İslâm Hukuku Araştırmaları Dergisi, 2006, VII, 13-50.
iii. Maddeler
APAYDIN, H. Yunus, “Velâyet”, TDV İslâm Ansiklopedisi, 2007, XXXXIII, 15-19.
ACAR, H. İbrahim, “Talak”, TDV İslam Ansiklopedisi, 2010, XXXIX, 496-500.
ATAR, Fahrettin, “Nikâh” TDV İslâm Ansiklopedisi, 2007, XXXIII, 112-117.
AYDIN Mehmet Âkif, “Ahvâli Şahsiyye” TDV İslam Ansiklopedisi, 1988 II, 191.
AYDIN Mehmet Âkif, “Aile” TDV İslam Ansiklopedisi, 1989, II, 196-200.
AYDIN Mehmet Âkif, “Mehir” TDV İslam Ansiklopedisi 2003,XXIIX, 389-391.