Büyükşehir Belediye Meclis Üyelerinin Özerkliğe Bakışı Karşılaştırmalı Bir Analiz (Gaziantep ve Şanlıurfa Örneği)

Özet: Bu çalışmada, Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nda yapılan değişikliklerle yetkileri artan ve hizmet alanları genişleyen, büyükşehir belediye meclis üyelerinin artan bu öneminden hareketle komşu olup farklı gelişmişlik düzeylerine sahip Gaziantep ve Şanlıurfa büyükşehir belediye meclis üyelerinin özerkliğe ilişkin düşünceleri bir alan çalışması ile öğrenilmeye çalışılmıştır.Çalışmanın genel sonuçlarına göre, ekonomisi büyük ölçüde tarımsal üretime dayanan Şanlıurfa iline ait büyükşehir belediye meclis üyeleri, ekonomisi büyük ölçüde sanayi üretimine dayanan Gaziantep iline ait büyükşehir belediye meclis üyelerine göre daha yüksek oranda yerel yönetimlere özerklik tanınması gerektiğini savunmuştur. Belediye meclis üyelerinin tutum ve değerlendirmelerini belirleyen etken ekonomik gelişmişlik değil, sosyal ve siyasal kaynaklar olmaktadır.Anahtar Kelimeler: Özerklik, İdari vesayet, Büyükşehir belediyesi, Gaziantep, Şanlıurfa

-

In this study, the differences in the perception of “autonomy” concept among the metropolitan municipality councilors whose authorities and jurisdictions have been increased with the recent amendments in the Metropolitan Municipalities Law are investigated. The sample of the research is selected among the Municipal Councilors in the Metropolitan Municipalities of Gaziantep and Şanlıurfa Provinces of Turkey. It is observed that although said provinces are neighbors as for their geographical locations, their socioeconomic development levels differ substantially. According to the general findings of the study, it is observed that the Şanlıurfa Municipality sample of which the economy is mainly dependent on agriculture, tend to defend autonomy significantly more than the Gaziantep Municipality sample of which the economy substantially depends of industry. The former responded that the local administrations (municipalities) should be rendered more autonomy when compared to the response of the latter. It is observed that the factor that affected the attitudes and evaluations of the Municipal Councilors are not the economic factors but the social and political factors as the independent variable of the study

___

  • Alada, Adalet (2008), “Türkiye’de Yerel Yönetimleri ‘Özerklik Meselesi’
  • Üzerinden Yeniden Düşünmek”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cilt 17, Say 4, ss. 5-44. Bahl, Roy (1999) “Implementation Rules for Fiscal Decentralization”, Land
  • Reform Training Institute, Internatıonal Studies Program School of Policy Studies Georgia State University. Baş, Türker (2003), Anket, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
  • Çelik, Abdullah (2005), “Belediye Başkanlarının Geçici Olarak Görevden
  • Uzaklaştırılması Üzerine Bir Çalışma”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Güz, Cilt 4, Sayı 14, ss. 145-159. Dönmez, Mustafa (2010), Büyükşehir Belediyesi, Mevzuat Yayıncılık, Ankara.
  • Egeli, Halûk ve Funda Diril (2012), “Türkiye’de Yerel Yönetimlerde Mali
  • Özerklik ve Vergilendirme Yetkisi”, Sayıştay Dergisi, Sayı 84, Ocak-Mart, ss. 25- Eke, Ali Erkan (1982), Anakent Yönetimi ve Yönetimlerarası İlişkiler, AÜ SBF Yayını, Ankara. Eryılmaz, Bilal
  • Düşünceler/Yapılar/Fonksiyonlar/Politikalar, 5. Baskı, Umuttepe Yayınları, (2012), Kocaeli. Gaziantep www.gto.org.tr/upload/.../Gaziantep-Ekonomisi---Turkce-673679., Tarihi: 22.08.2014).
  • Geray, Cevat (1995), “Yerel Demokrasi, Özerklik ve Halk Katılımı”, Yeni
  • Türkiye Dergisi, Yıl 1, Sayı 4, Mayıs-Haziran, ss. 72-75. Gül, H. Erhan ve Bora Çevik. (2014). 2010 ve 2012 Verileriyle Türkiye’de İllerin Kamu http://ekonomi.isbank.com.tr, (Erişim Tarihi. 22.08.2014). Düzeyi
  • Humes, Samuel and Eileen Martin (1969), The Structure of Local
  • Government, IULA Yayını, The Hague. Kabaalioğlu, Haluk ve Turan Yıldırım (1995), Türkiye’nin İdari Teşkilatı,
  • Kazancı Yayınları, İstanbul. Yönetimi Ticaret Odası (2014). Gaziantep Ekonomisi, (Erişim Gelişmişlik Araştırması, Türkiye İş Bankası,
  • Kalabalık, Halil (2013), “Yerel Yönetimlerin Fonksiyonel Özerkliği”, Beşinci
  • Ulusal Yerel Yönetimler Sempozyumu, Merkezi Yönetim Yerel Yönetim İlişkileri: Özerklik, 21-23 Kasım 2011, Türk Belediyeler Birliği, Ankara, ss. 139-2
  • Karacadağ Kalkınma Ajansı (2014). İstatistiklerle Şanlıurfa-Diyarbakır 2014, Diyarbakır.
  • Keleş, Ruşen (1982), “Yerel Yönetimlerin Özerkliği ve Bir Örnek Olay”, Seha
  • L.Meray’a Armağan, C. II, AÜ Siyasi Bilgiler Fakültesi Yayını, Ankara, ss. 411-4
  • Keleş, Ruşen (1993), Kent ve Siyaset Üzerine Yazılar, IULA-EMME Yayınları, İstanbul.
  • Keleş, Ruşen (2012), Yerinden Yönetim ve Siyaset, 8. Basım, Cem Yayınevi, İstanbul.
  • Keleş, Ruşen (2013), “Yerelleşme ve Bölgeselleşme Bağlamında Özerklik Kavramı
  • Sempozyumu, Merkezi Yönetim Yerel Yönetim İlişkileri: Özerklik, 21-23
  • Kasım 2011, Türk Belediyeler Birliği, Ankara, ss. 19-46.
  • MEB (2014). Milli Eğitim İstatistikleri 2013-2014, T.C. Millî Eğitim
  • Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, Ankara. Moore, Berrington (2003), Diktatörlüğün ve Demokrasinin Toplumsal
  • Kökenleri, İmge Kitabevi, Ankara. Beşinci Ulusal Yerel Yönetimler Nalbant, Atilla (1997), Üniter Devlet, Bölgeselleşmeden Küreselleşmeye, YKY, İstanbul.
  • Özay, İlhan (2004), Gün Işığında Yönetim, Filiz Kitabevi, İstanbul.
  • Özbey, Bayram (2004), "Yerel Yönetimlerin Yeniden Yapılandırılması
  • Açısından Belediye Meclislerinin Konumu", Yerel Yönetimler Kongresi, 3-4
  • Aralık, Biga/Çanakkale, ss. 299-312. Özel, Mehmet (2003), “Yerel Yönetimleri Geliştirme Acısından Devlet, Yerel
  • Yönetim ve Küreselleşme Kavramları Üzerine”, Türk İdare Dergisi, Sayı, 441, Ankara, ss. 191-215. Resmi Gazete, 06.12.2012. Resmi Gazete, 29.12.2007.
  • Tortop, Nuri (1991), “Özerk, Üretken ve Katılımcı Mahalli İdare Anlayışı”,
  • Amme İdaresi Dergisi, Cilt 24, Sayı 4, Ankara, ss. 3-9. Tortop, Nuri (1996), “Yerel Yönetimler ve Mali Özerklik”, Çağdaş Yerel
  • Yönetimler Dergisi, Cilt 5, Sayı 5, ss. 3-13. TÜİK (2013/a). Seçilmiş Göstergelerle Gaziantep 2012, Türkiye İstatistik
  • Kurumu Matbaası, Ankara. TÜİK (2013/b), Seçilmiş Göstergelerle Şanlıurfa 2012, Türkiye İstatistik
  • Kurumu Matbaası, Ankara. TÜİK (2014). Gayrisafi Katma Değer Bölgesel Sonuçlar 2004-2011, Türkiye
  • İstatistik Kurumu, Ankara. Ulusoy, Ahmet ve Tekin Akdemir (2009), “Yerel Yönetimler Ve Mali Özerklik:
  • Türkiye ve OECD Ülkelerinin Karşılaştırmalı Analizi”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 12, Sayı 21, Balıkesir, ss. 259-287. Yaşamış, Firuz Demir (1995), “Üçüncü Bin Yılın Yönetim Teknolojisine İlişkin
  • Gereksinimleri ve Türk Belediyeleri”, Yeni Türkiye Dergisi, Yıl 1, Sayı 4, Mayıs-Haziran, ss. 432-437. Yontar, İbrahim Güray ve Mehmet Dağ (2014), “Avrupa Yerel Yönetimler
  • Özerklik Şartı Çerçevesinde Türkiye’de Mali Özerklik”, Uluslararası Yönetim, İktisat ve İşletme Dergisi, Cilt 10, Sayı 21, İzmir, ss. 147-162.