Çok Kriterli Karar Verme Teknikleri Kullanılarak Yapısal Bir Uygulama İçin Kompozit Malzeme Önceliklendirilmesi

Malzeme seçimi yapısal/mekanik tasarım süreçlerinde çok önemli adımlardan biridir. Malzeme seçimi yapılırken analitik ve matematiksel ilkelere dayanan karar verme süreçlerinin daha iyi sonuç verdiği literatürde görülmüştür. Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) metotları malzeme seçiminde etkin ve sıklıkla kullanılan tekniklerdir. Bu çalışmada, değişik oran ve tipte kumaş, yüksek fırın cürufu ve epoksi içeren 8 adet kompozit malzeme arasından yapısal bir uygulamada kullanılmak üzere en uygun malzeme seçimi için farklı ÇKKV tekniklerinden yararlanılmıştır. Literatürde AHP ve TOPSIS teknikleriyle yapılan malzeme seçimine ek olarak ELECTRE I ve VIKOR yöntemleri kullanılarak elde edilen sonuçlar karşılaştırılmıştır. Kompozit malzemelerin yoğunluk, aşınma hızı, mikro sertlik, çekme mukavemeti, eğilme mukavemeti, kayma mukavemeti ve darbe dayanımı gibi 8 farklı fiziksel-mekanik ve aşınma özelliklerini belirleyen kriterler kullanılarak sıralama ve seçim işlemleri uygulanmıştır. ELECTRE I ve VIKOR metotları kullanılarak alternatifler kendi aralarında en iyiden en kötüye doğru, her bir metot için ayrı ayrı sıralama yapılmıştır. ELECTRE I, VIKOR ve TOPSIS yöntemlerinden elde edilen sonuçlar birbirleriyle kıyaslanmıştır. Yapılan malzeme seçimi sıralamasında viskon kumaş içerikli %10-15 yüksek fırın cürufu ile %60- 55 epoksi içeren kompozit malzemelerin en iyi tercihler olduğu sonucu elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

AHP, çok kriterli karar verme, ELECTRE I, VIKOR

PDF

___

Anojkumar, L., Ilangkumaran, M., & Sasirekha, V. (2014). Comparative analysis of MCDM methods for pipe material selection in sugar industry. Expert systems with applications, 41(6), 2964-2980.
Chatterjee, P., Athawale, V. M., & Chakraborty, S. (2009). Selection of materials using compromise ranking and outranking methods. Materials & Design, 30(10), 4043-4053.
Chatterjee, P., Athawale, V. M., & Chakraborty, S. (2010). Selection of industrial robots using compromise ranking and outranking methods. Robotics and Computer-Integrated Manufacturing, 26(5), 483-489.
Chauhan, A., & Vaish, R. (2012). Magnetic material selection using multiple attribute decision making approach. Materials & Design (1980-2015), 36, 1-5.
Dev, S., Aherwar, A., & Patnaik, A. (2020). Material selection for automotive piston component using entropy-VIKOR method. Silicon, 12(1), 155-169.
Ertuğrul, İ., & Özçil, A. (2014). Çok kriterli karar vermede TOPSIS ve VIKOR sistemyle klima seçimi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , 4 (1), 267-282.
Girubha, R. J., & Vinodh, S. (2012). Application of fuzzy VIKOR and environmental impact analysis for material selection of an automotive component. Materials & Design, 37, 478-486.
Hambali, A., Sapuan, S. M., Ismail, N., & Nukman, Y. (2010). Material selection of polymeric composite automotive bumper beam using analytical hierarchy process. Journal of Central South University of Technology, 17(2), 244-256.
Jahan, A., Mustapha, F., Ismail, M. Y., Sapuan, S. M., & Bahraminasab, M. (2011). A comprehensive VIKOR method for material selection. Materials & Design, 32(3), 1215-1221.
Kiong, S. C., Lee, L. Y., Chong, S. H., Azlan, M. A., & Muhd Nor, N. H. (2013). Decision making with the analytical hierarchy process (AHP) for material selection in screw manufacturing for minimizing environmental impacts. In Applied Mechanics and Materials (Vol. 315, pp. 57-62). Trans Tech Publications Ltd.
Moradian, M., Modanloo, V., & Aghaiee, S. (2019). Comparative analysis of multi criteria decision making techniques for material selection of brake booster valve body. Journal of Traffic and Transportation Engineering (English Edition), 6(5), 526-534.
Patnaik, P. K., Swain, P. T. R., & Purohit, A. (2019). Selection of composite materials for structural applications through MCDM approach. Materials Today: Proceedings, 18, 3454-3461.
Rai, D., Jha, G. K., Chatterjee, P., & Chakraborty, S. (2013). Material selection in manufacturing environment using compromise ranking and regret theory-based compromise ranking methods: A comparative study. Universal Journal of Materials Science, 1(2), 69-77.
Sen, B., Bhattacharjee, P., & Mandal, U. K. (2016). A comparative study of some prominent multi criteria decision making methods for connecting rod material selection. Perspectives in Science, 8, 547-549.
Shanian, A. A., & Savadogo, O. (2006). A material selection model based on the concept of multiple attribute decision making. Materials & Design, 27(4), 329-337.
Soni, A., Gautam, D., & Dwivedi, A. (2018). Implementation of multi-criteria decision-making method for the selection of magnesium alloy to suit automotive application. International Journal for Advance Research and Development, 3(6), 4-12.
Venkataramaiah, P., Rohith, B., & MohanaReddy, P. (2012). Material selection for solar flat plate collectors using AHP. Int. J. Eng. Res. Appl, 2, 1181-1185.
Yaralıoğlu, K. (2001). Performans Değerlendirmede Analitik Hiyerarşi Prosesi. Dokuz Eylül Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 16(1), 129-142.