ENGİN KILIÇ, Savaş ÖZTÜRK, ÖZGÜR AKSOY, METE CİHAN, ALKAN KAMİLOĞLU, İSA ÖZAYDIN

Sığırlarda uretral obstruksiyonlar ve sağaltım seçenekleri

Bu çalışmada sığırlarda anüriye yol açan uretral obstruksiyonlann nedenleri, tanı yöntemleri ve sağaltım seçeneklerinin birlikte değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma 1996-2004 yıllarında anüri şikayetiyle KAÜ Veteriner Fakültesi Cerrahi Kliniğine getirilen 86 sığır üzerinde yürütüldü. Palpasyon, uretral kateterizasyon ve operasyon bulguları sonucunda uretral obstruksiyon tanısı konulan olgularda, obstruksiyonlardan başta ürolit. ve kalkül olmak üzere (n=60), fibrin kitleler (n=7), uretral hematom (n=3) ve uretral sitriktüre bağlı stenoz (n=l) sorumlu olduğu anlaşıldı. Uretradaki tıkanıklığın ortadan kaldırılması ve gelişen komplikasyonların giderilmesi amacıyla obstruksiyonun nedenine göre basket kateter uygulaması, parapenil uretrotomi, penis amputasyonu ve foley kateter uygulaması gibi sağaltım seçeneklerinden faydalanıldı. Operasyonla uzaklaştırılan idrar taşlarının biyokimyasal analizlerinde bunların kalsiyum karbonat ve fosfat yapısında olduğu anlaşıldı. Postoperatif dönemde herhangi bir komplikasyonla karşılaşılmadı. Bu çalışmadan elde edilen sonuçlar uretral obstruksiyonlardan sadece idrar taşlarının değil, aynı zamanda fibrin kitlesi, uretral hematom, uretral striktür ve penil apselerin de sorumlu olduğunu göstermiştir. Ayrıca nedene ve gelişen komplikasyonlara göre tercih edilen sağaltım seçeneğinin klinik başarıyı artırdığı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

ultrasonografi, ürolit, fosfat, kan topağı, sığır hastalıkları, sığır

Urethral obstructions treatment alternatives in cattle

In this study, it was aimed to investigate the aethiology of urethral obstructions caused to anuria, the methods of diagnosis, and alternatives of treatment. This study was carried out on 86 cattle with anuria which were brought to Surgery Department of Veterinary Faculty, Kafkas University between 1996 and 2004 years. On palpation, urethral catheterisation and operation findings it was found that firstly urolyte and calculus (no= 60), fibrin masses (n= 7), urethral haematom (n=3) and stenosis (n=l) due to urethral structure were responsible for obstructions. In order to removing the obstruction in urethra and preventing of developing complications, the treatment alternatives such as basket catheterisation, parapenil urethrotomi, penil amputation, and foley catheterisation were applied according to cause of obstruction. It was determined that urolytes removed by operation were in the structure of calcium carbonate and phosphate. It was no seen any complication in post-operative period. The results obtained from this study showed that not only urolyte was responsible for urethral obstructions, but also fibrin masses, urethral haematom, urethral structure and penile abscesses. However, it suggested that the treatment alternatives which were prefferred according to cause and developing complications increased the clinical success.

Keywords:

ultrasonography, urolithiasis, phosphate, haematoma, cattle diseases, cattle,

PDF

___

1.Alaçam CN, Alaçam E, Görgül OS: Sığır Hastalıkları, 105- 108, Teknografik Matbaası, İstanbul., 1989.
2.Özaydın I: Uretral urolitiazisli buzağılarda parapenil uretral penotomi. Kafkas Üniv Vet Fak Derg,2(l): 34-39, 1996.
3.Kılıç E: Üriner Sistem. Özaydın İ (Ed): Veteriner Acil Klinik, 181-190. Eser Ofset Matbaacılık, Erzurum-2004.
4.Alderman C: Urethra! obstruction in a cow. Vet Reç, 116(26): 698,1985.
5.Parker BN: Urolithiasis in calves and lambs. Vet Rec, 108(25):545-546, 1981.
6 Palmer JL, Dykes NL, Love K, Fubini SL: Contrast - radiography of the lower urinary tract in the management of obstructive urolithiasis in small ruminants and swine. Vet Radiol Ultrasound, 39(3): 175-180,1998.
7.Yücel R: Ruminantlarda görülen üriner taşların, oluşum nedenleri ve urolithiasisin proflaktik sağaltımı. Vet Hek Dem Derg, 48(2): 101-119,1987.
8.Yücel R: Erkek sığırlarda vesica urinaria ve urethradaki taşların oluşturduğu retentionların sağaltılması üzerine experimental ve klinik çalışmalar. İÜ Vet Fak Derg, 5(1): 41- 63,1979. .
9.Anteplioğlu H, Samsar E, Akın F: Kliniğimize getirilen urolithiasisli sığırlarda hastalığın etiyolojik faktörlerine ve operatif sağaltımından elde ettiğimiz sonuçlara toplu bakış. AÜ Vet Fak Derg, 24(3-4): 375-384,1978.
10.Lavania JR, Angelo SJ: Para-anal pelvic urethrotomy with indwelling catheterization as a treatment of bovine urolithiasis. Indian VetJ, 63: 1009-1012,1986.
11.Gera KL, Nigam JM: Urolithiasis in bovines. Indian Vet J, 5: 417-423, 1979.
12.Oehme WF, Tilman H: Diagnosis and treatment of ruminant urolithiasis. JAVMA, 147(12): 1331-1339,1965.
13.Mouli SP: Parapenile urethral penotomy- A new technique to treatment of penile urolithiasis in bovines. Indian Vet J, 69: 1034-1036, 1992.
14.Hooper RN, Taylor S: Urinary surgery. Vet Clin North Am: Food Anim Pract, 11(1): 95-120,1995.
15.Özaydın İ, Kılıç E, Özba B, Atalan G: Erkek runıinarıtlann uretral taşlarının parapenil uretral penotomi ve basket kateterle sağaltımı. Kars-Gence Hayvancılığı ve Bilimsel İşbirliği Sempozyumu, 23-24 Ekim 2001, Kars.
16.Wallace LL, Bouchard G, Nicholson W, Turk J, Sweeney CL: Polypoid cystitis, pyelonephritis, and obstructive uropathy in a cow.30: J Am VetMedAssoc, 197(9): 1181-1183. 1990.
17.Kılıç E, Özba B, Atalan G: Basket catheterisation: A method- for removing bovine urethral calculi. Indian Vet J, 80: 43-45, 2003.
18.Gasthuys F, Steenhaut M, De Moor A, Sercu K: Surgical treatment of urethral obstruction due to urolithiasis in male cattle: A review of 85 cases. Vet Rec, 133(21): 522-526 1993.
19.Rice D, McMurray CH: Urolithiasis in Calves. Vet Rec, 109(4):88,1981.
20.Winter RB, Howkins LL, Holterman DE, Jones SG: Catheterization: An effective method of treating bovine urethral calculi. VetMed, 1261-1266,1987.
21.Cornellius CR, Bishop JA, Berger LR, Pangborn J: Ruminat's urolithiasis. IV. Ultrafiltration, electrophoretic and chromotographic studies on urinary biocolloides of sheep. Am JVet /ter, 1000-1011,1961.
22.Bauer J, Mustzke P, Grönger W, Burghart M: Verzuchhe zur urolithiasis. Progyloxeberder Intensimotuon Lömnien, 84(24): 477-496, 1971.
23.Waltner-Toews D, Meadows DH: Urolithiasis in a herd of beef cattle associated with oxalate ingestion. Can VetJ, 21(2): 61-62.1980
24.Kılıç E, Özaydın İ, Cihan M, Kamiloğlu A, Aksoy Ö: Bir buzağı ve bir boğada karşılaşılan penil apse olgusu. Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 4(1-2): .103-108,1998.