Texier, C. (1862). Küçük Asya coğrafyası, tarihi ve arkeolojisi II. (Çev.: Ali Suat), (2002), Ankara: Enformasyon ve Dökümantasyon Hizmetleri Vakfı. Tulay, A. S. (2001). Genel nümizmatik sözlüğü. İstanbul, Arkeoloji ve SanatYayınları. Üreten, H. (2005). Roma dönemi’ne kadar Tralleis tarihi ve Attalo
Destanlar genelde konularını tarihten alırlar ancak bu metinler birer tarih metni olarak görülemez. Hatta kimi destan kahramanlarının dönemi veya idare ettikleri devletle ilgili tarih kayıtları olmasına rağmen yaşayıp yaşamadıkları veya tam olarak hangi tarihi kişiliği karşıladıkları tartışılmaktadır. Bu nedenle destan kahramanları ayrı ayrı çalışılmalıdır. Anlatı kahramanı hemen hepimizin kendisinde bireysel yaşanmışlıklarımızdan izler bulmaya çalıştığımız veya yaşanamamışlıklarımızı yaşanabilir kılacak niteliklerle donattığımız bir nevi kendimizi temsil misyonu ile anlatı odağı yaptığımız varlıktır. Destan kahramanı kendi adına değil temsil ettiği toplum adına hareket eder. Böylece aslında destan kahramanı için söylenecekler aynı zamanda kahramanın ait olduğu toplumu da bağlar. Karahanlı Hükümdarı Bezir Arslan Han’ın oğlu olarak dünyaya gelen ve Karahanlı Devleti’ne hükümdarlık eden Satuk Buğra Han ilk Müslüman Türk hükümdarı olarak kabul edilir. Tarihi bilgiler dışında Satuk Buğra Han’ın hayatı destanlaştırılarak anlatılmıştır. Tezkire-i Buğra Han, Buğra Hanlar Tezkiresi, veyaTezkire- i Üveysiye isimleriyle birden çok yazma nüshası olduğu bilinen destandan ilk bahseden kişi Shaw Barkley olmuş onu M. F. Grenard takip etmiştir. Türkiye’de çeviriolarak Ülkü dergisinde ilk yayımlayan da Osman Turan olmuştur. Karşımıza tarihi bir kişilik dışında bir destan kahramanı olarak çıkan Satuk Buğra Otto Rank’ın kahraman kalıbı açısından değerlendirilecektir. Bu kalıpta yer alan maddelerden kaçı ile örtüştüğü gösterilecektir.
Otto Rank’s Hero Pattern and Satuq Bughra Khan
Epics usually take their subjects from history, but these texts cannot be considered as atext of history. Even though there are some historical records about the period of someepic heroes or about the state they ruled, it is even discussed whether they lived or not orwhich historical personality they are corresponding to. For this reason, epic heroes shouldbe studied separately. The hero of narration is the one with whom we try to find traces ofour individual experiences in all of us, or a kind of being that we have equipped with thequalities making what we have not experienced as livable and we have made a narrativefocus with the representation mission of ourselves. The epic hero acts in the name of thesociety, which he represents, not in his name. Thus, the things to be said for the epic heroalso concern with the society of the hero. Satuq Bughra Khan who was born as the son ofBezir Arslan Khan, the ruler of the Karakhanid and ruled Karakhanid State is accepted asthe first Muslim Turkish ruler. Besides the historical information, the life of Satuq BughraKhan has been narrated with epic. Shaw Barkley was the first person to talk about the epic known as having more than one manuscript copy with the names of Tezkire-i BughraKhan, Buğra Hanlar Tezkiresi or Tezkire- i Uveyyiye, and he was followed by M. F.Grenard. Osman Turan became the first person publishing it as a translation in Ülkümagazine in Turkey. Satuq Bughra who appeared as a legendary hero rather than ahistorical personality will be evaluated in terms of Otto Rank’s hero pattern. It will beshown that how many of the items in this pattern he overlaps with
___
- Aktaş, E. (2014). Lord Raglan’ın kahraman kalıbı ve Alp Han Orba. Siberian Studies, 2/4, 13-30
- Banarlı, N. S. (1998). Resimli Türk edebiyatı tarihi, Cilt I, İstanbul: MEB Yayınları.
- BARS, M. E. (2014). Lord Raglan’ın geleneksel kahraman kalıbı ve Kartıga Pergen Destanı, IJLET, 2, 120-134.
- Çobanoğlu, Ö. (2011). Türk dünyası epik destan geleneği. Ankara: Akçağ Yayınları.
- Çobanoğlu, Ö. (2012). Halkbilim kuramları ve araştırma yöntemlerine giriş, Ankara: Akçağ Yayınları.
- Dağıstanlıoğlu, B. E. (2012). Tezkire-i Buğra Han’ın Çağatayca Yazılmış Bir Nüshası (metin- dil incelemesi- tıpkıbasım). Turkish Studies, 7/4, 1313- 1393.
- Düzgün, Ü. K. (2007). Başkurt destanlarının tipolojisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Hunkan, Ö. S. (2009). Satuk Buğra Han. İslam Ansiklopedisi, cilt 36, 181-182, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Köse, N. (1999a). Lord Raglan’ın geleneksel kahraman kalıbı ve "Kococaş". Milli Folklor, 43, 19-23.
- Köse, N. (1999b). Lord Raglan’ın geleneksel kahraman kalıbı ile Kurmanbek ve Kurbanbek. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Dr. Himmet Biray Özel Sayısı, Ankara, 253-261.
- Köse, N. (2000). Raglan'ın geleneksel kahraman kalıbı ve Türk halk hikâyeleri. Milli Folklor, 45, 22-39.
- Oğuz, M. Ö. (1998). Lord Raglan’ın geleneksel kahraman kalıbı ve Boğaç Han. Milli Folklor, 5 (40), 2-6
- Oğuz, M. Ö. (1999). Lord Raglan’ın geleneksel kahraman kalıbı ve Basat. Milli Folklor, 5 (41), 2-8.
- Özkan, İ. (2013). Abdülkerim Satuk Buğra Han destanı, Bengü Bitig Dursun Yıldırım Armağanı. (Ed. Bülent Gül, Ferruh Ağca, Faruk Gökçe) Türkbilig Türkoloji Araştırmaları Yayın Dizisi 01, Ankara: Türkbilig-Öncü Kitapss. 467-488.
- Raglan, L. (1998). Geleneksel kahraman. (Çev. Metin Ekici). Milli Folklor, 5 (37), 126-138.
- Zariç, M. (2012). Axel Olrik’in epik yasaları ve Lord Raglan’ın kahraman kalıbı açısından Ağrıdağı Efsanesi romanı. Turkish Studies, 7/4, 3337-3349
- ISSN: 1307-5500
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2008
- Yayıncı: Kafkas üniversitesi Sosyal Bilimler Entitüsü
Sayıdaki Diğer Makaleler
Kişilik Özellikleri ve Mesleki İlgiler Arasındaki İlişki: Boylamsal Bir Çalışma
Ufuk BARMANPEK, Catherine STEELE
Çok Kavisli İran Kılıçlarının Kabzalarının Yapısal Analizi
Manouchehr Moshtagh KHORASANI, Nima ARJMANDI
Heart of Darkness and the Beach of Falesá: Sosyal Darwinizm ve Emperyalizmin Devamı ya da Sonu