Dinsel Gruplarda Kadın Odaklı Kontrol Mekanizmaları: Kadın Kadının Kurdu mu?

Bu araştırma, kendisini bir dinsel grup/cemaat aidiyetiyle tanımlayan kadınların, sosyal yaşamdaki giyinme biçimleriyle ilgili olarak, ait oldukları gruptaki diğer kadınlar tarafından nasıl bir davranışa maruz kaldıklarını anlamak amacıyla yapılmıştır. Başka bir deyişle hedefimiz, grubun ilkelerine uygun düşmeyecek şekilde giyinen kadınlara karşı grup içindeki diğer kadınların nasıl davrandığını tespit etmektir. Araştırmada odak grup görüşmesiyle elde ettiğimiz veriler, anlayıcı yaklaşımla söylem analizi yapılarak irdelenmiştir. Yaptığımız araştırmada, dinselliğini belli bir dinsel grup bünyesinde sürdüren kadınların, dahil oldukları grubun giyinmeye yönelik ilkelerine uygun düşmeyecek şekilde giyindiklerinde, grup içindeki diğer kadınlar tarafından belli ölçüde baskıya maruz kaldıkları ortaya çıkmıştır. Grubun ilkelerine uygun düşmeyecek şekilde giyinmeyi arzu eden kadınlar, öncelikle grup içinde üstlendikleri örnek olma misyonuna ters düşmemek, sonrasında ise gruptan dışlanmamak için bu arzularına uygun davranmamaktadırlar. Ancak ait oldukları grubun sosyal etkisini hissetmedikleri veya kendilerini gruba aidiyet misyonuyla tanımayan kişilerin olduğu sosyal ortamlarda arzu ettikleri giyinme biçimlerini tercih etmektedirler. Son tahlilde dinsel gruplardaki kadınlar arasında sosyal yaşamdaki giyinmeye yönelik baskı ve kontrol mekanizmalarının bulunduğunu söylemek mümkündür

Women Oriented Control Mechanisims in Religious Groups: Is Woman Wolf of the Woman?

This research aims to understand how women who identify themselves as a part of a religious group/community are treated by other women in the group in terms of their ways of dressing in social life. In another words, our aim is to identify how other women react to the women who are dressed improperly according to the principles of the group. The data obtained by the focus group discussions are examined through apprehensive approach and discourse analysis. Our research shows that when the women who belong to a religious group dress improperly according to the principles of their group, they are exposed to some pressure by the other co-religionists in the group. The women who want to dress against the principles of the group do not follow their dressing desire mainly because they do not want to be a contradictory example for their mission whom they undertake and not to be excluded from the group. However, they prefer getting dressed as they want when they do not feel the social impact of their group and when they are surrounded by people who do not know their mission in social situations. As a result, it is possible to say that there is pressure and control mechanisms for dressing in social life among women in the religious groups

PDF

___

Acar F. (2010). Türkiye'de İslâmcı Hareket ve Kadın. İçinde Tekeli Ş. (Ed.),
1980'ler Türkiye'sinde Kadın Bakış Açısından Kadınlar. İstanbul: İletişim Yayınları: 73- 91.
Arkonaç S.A. (2014). Psikoloji ve Söylem Çalışmaları. Özel sayı: Psikolojide Araştırma ve Yöntem Tartışmaları, Eleştirel Psikoloji Bülteni, .5: 39-55.
Arkonaç S. (2012). Söylem Çalışmaları. Ankara: Nobel.
Ahmed L. (1992). Women and Gender in Islam. New Haven, CDnn.: Yale University Press.
Badran M. (2002). Islamic Feminism: What's in a Name? Al Ahram Weekly Online, 1(1): 17- 23.
Berktay F. (2000). Tek Tanrılı Dinler Karşısında Kadın. İstanbul: Metis Yayınları.
Berktay F. (2006). Tarihin Cinsiyeti. İstanbul:Metis.
Bilgin N. (2007). Kimlik İnşası. İzmir: Aşinakitaplar.
Bilgin N.(2013). Sosyal Psikoloji. 5. Baskı. İzmir: Ege Üniversitesi Yayınları.
Billig M. vd. (1988). Ideological Thinking in Everyday Thinking. London: Sage Publication.
Bora A. (2010). Hatırlananlar ve Unutulanlar: İslâm Coğrafyasında Modernleşme ve Kadın Hareketleri. Bilig Ê. 53: 51- 66.
Davidoff L. (2002). Feminist Tarih Yazımında Sınıf ve Cinsiyet (Çev. Ayşe Durakbaşa). İstanbul: İletişim.
Donovan J. (2007). Feminist Teori. (Çev. Aksu Bora, Meltem Ağduk Gevrek, Fevziye Sayılan). İstanbul: İletişim.
Durakbaşa A. (2000). Halide Edip/ TürkModernleşmesi ve Feminizm. İstanbul: İletişim.
Durudoğan H.Ş. (2007). Unes Femmes: Kristeva, Psikanaliz ve Kadın. İçinde
Direk Z. (Der.), Cinsiyetli Olmak: Sosyal Bilimlere Feminist Bakışlar İstanbul: Cogito YKY: 51-67.
Edley N. (2001). Analysing Masculinity: Interpretative Repertoires, Ideological Dilemmas and Subject Positions. In Wetherell M., Taylor S. & Yates S.J. (Eds.), Discourse as Data: A Guide for Analysis. London: Sage Publıcatıons: 189-228.
Fidan F.Z. (2008). Latife Tekin'in Eserleri Üzerine Feminist Bir Okuma: Yoksulluk, Toplumsal Dışlanma ve Dil. Yüksek Lisans Tezi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Fidan F.Z. (2013). Kadının Modernlikle Karşılaşması: Dindarlığın Modern Kentsel Yaşamdaki Dönüşümleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Fidan F.Z. (2014). Beauty Perception of Veiled Woman and Her Tendency to Beauty: Minds and Bodies Perambulating in Purgatory. International Refeered Academic Social Sciences Journal, 382: 397.
Gee, J.P. (2014). Social Linguistics and Literacies: Ideology in Discourses. 4th Ed. New York: Routledge.
Göle N. (1998). Modern Mahrem. İstanbul: Metis Yayınları.
Göle N. (2000). İslâm'ın Kamusal Yüzleri. İstanbul: Metis Yayınları.
Humm M. (2002). Feminist Edebiyat Eleştirisi. (Yay. Haz. Gönül Bakay). İstanbul: Say.
Khan M.W. (1995). Women between Islam and Western society. New Delhi: ARisala Books.
Kandiyoti D. (1997). Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar. (Çev. Aksu Bora vd.). İstanbul: Metis.
Lyod G.(1996). Erkek Akıl. (Çev. Muttalip Özcan).İstanbul: Ayrıntı.
Marshall G. (2005). Sosyoloji Sözlüğü. (Çev. Osman Akınhay & Derya Kömürcü). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
Moore K. (1978). She for God. Londra: Allison and Busby. Najmabadi A. (1993). Who's East? Whose East? Feminist Studies. 19(3): 487- 518.
Najmabadi A. (2009). Sevgili ve Ana Olarak Erotik Vatan: Sevmek, Sahiplenmek, Korumak. İçinde Altınay A.G. (Ed.), Vatan, Millet, Kadınlar. İstanbul: İletişim Yayınları: 129- 167.
Özdalga E. (2006). İslâmcılığın Türkiye Seyri. İstanbul: İletişim Yayınları. Potter J. & Wetherell M. (1987). Discourse and Social Psychology: Beyond Attitudes and Behaviour. London: Sage.
Reece D. (1996). Covering and Communication: The Symbolism of Dress among Muslim Women. Howard Journal of Communication, 7: 35-52.
Sanford T.L. & Donovan M.E. (1999). Kadınlar ve Benlik Saygısı. (Çev. Semra Kunt). Ankara: HYB Yayıncılık.
Shaheed F. (1998). Müslüman Toplumlarda Feminist Dayanışmaya Bir Örnek: Müslüman Toplumlarda Yaşayan Kadınlar Ağı- WLUML, İstanbul: Kadın İnsan Hakları Projesi Yayınevi.
Şimşek L. (2002). Kurmaca Dünyasının İmkanları. Toplum Bilim, 15: 77- 80.
Tohidi N. (2004). İslami Feminizm ve Tehlikeler ve Ümit Vaad Eden Unsurları (Çev. İhsan Toker). Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 45(2): 273- 289.
Türcke C. (1997). Cinsiyet ve Akıl. (Çev. Mustafa Tüzel). İstanbul: Kabalcı.
Urhan V. (2000). Michel Foucault ve Arkeolojik Çözümleme. İstanbul: Paradigma Yayınları.
Van Santen J.C. (2010). My 'Veil' Does not Go With My Jeans: Veiling, Fundamentalism, Education and Women's Agency in Nothern Cameroon. Africa, 80(2): 275-300.
Weber M. (1999). Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin Ruhu. (Çev. Zeynep Gürata). Ankara: Ayraç Yayınları.
Wedud-Muhsin A. (2005). Kur'ân ve Kadın (Çev. Nazife Şişman). İstanbul: İz Yayıncılık.
Wetherell M. & Potter J. (1988). Discourse Analysis and the Identification of Interpretative Repertoires.
Willig C. (2008). Foucaultcu Söylem Analizi. (Çev. Sibel A. Arkonaç).
Introducing Qualitative Research in Psychology. London: Open University Press.
Witherington B. (1990). Women and the Genesis of Christianity. Cambridge Universty Press.
Van Langenhove L. & Harré R. (1999). Positioning and the Writing of Science. In Harré R. & Van Langenhove L. (Eds.), Positioning Theory: Moral Contexts of Intentional Action. Hoboken: Wiley-Blackwell: 102-115.