Bopal Nevvabı Sultan Cihan Begüm’ün İstanbul Ziyareti ve Osmanlı’ya Gönderdiği Yardımlar

Orta Hindistan’da yer alan ve Haydarabat Nizamlığı’ndan sonra en önemli devlet olan Bopal Nevvablığı, dört kadın yöneticinin arka arkaya hüküm sürdüğü yıllarda, Hicaz ve İstanbul ile zaman zaman yakın münasebetler kurmuştur. Bu çalışmada, Bopal Nevvabı Sultan Cihan Begüm’ün Osmanlı Devleti’ne duyduğu yakınlık çerçevesinde onun İstanbul ziyareti, 1911-1912’de çıkan İstanbul yangınlarına ve Balkan Savaşları’na gönderdiği yardımlar, Osmanlı arşiv belgeleri, hatırat kitapları ve dönemin yerli-yabancı gazeteleri ışığında ele alınacaktır. Ayrıca Birinci Dünya Savaşı öncesi yaşanan bu sıcak gelişmelere rağmen, Sultan Cihan Begüm’ün bu savaşta neden İngiltere’nin yanında yer aldığı tartışılacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Hindistan, Osmanlı, Bopal, Bhopal, İstanbul

The Visit of the Nawab of Bhopal Sultan Jahan Begam to Istanbul and Her Aids to the Ottoman

Nawabs of Bhopal, which is the most important state after Nizam of Hyderabad in Central India, has established close relations with Hedjaz and Istanbul from time to time in the years when four women ruled in succession. In this study, it will be discussed that the visit of the Nawab of Bhopal Sultan Jahan Begam to Istanbul, within to the framework of proximity the Ottoman, her aids the Istanbul’s fires and the Balkan Wars in 1911-1912 in consideration of Ottoman archival documents, memorial books and domestic-foreign newspapers. In addition, despite the friendly developments that took place before the First World War, it will be discussed why Sultan Cihan Begüm was on the side of England in this war.

Keywords:

India, Ottoman, Bopal, Bhopal, Istanbul,

PDF

___

[1] BOA, Bâb-ı Âlî Evrak Odası (BEO.): 2267/169983, 2949/221151, 4072/305349, 4083/306224, 4159/311859, 4163/312188.
[2] BOA, Dahiliye Tahrirat Kalemi (DH.EUM.THR.): 80/66, 78/30.
[3] BOA, Hariciye Nezareti Londra Sefareti (HR.SFR.3...): 528/69, 639/35, 639/41.
[4] BOA, Hariciye Nezareti Siyasi (HR.SYS..): 1234/70, 2019/4.
[5] BOA, Hariciye Nezareti Tercüme Odası (HR.TO..): 542/24
[6] BOA, İrade Mabeyn-i Hümayun (İ..MBH.): 11/104, 11/95.
[7] BOA, İrade Meclis-i Vala (İ.MVL..): 340/14687.
[8] BOA, Meclis-i Vükela Mazbataları (MV.): 234/170
[9] BOA, Sadaret Meclis-i Vala Evrakı (A.}MKT.MVL.): 75/33.
[10] BOA, Sadaret Mektubi Mühimme Kalemi Evrakı (A.}MKT.MHM..): 282/39.
[11] BOA, Yıldız Hususi Maruzat (Y.A.HUS..): 468/10, 472/54, 460/129, 460/96, 459/79.
[12] Cezar, Mustafa(1963), “Osmanlı Devrinde İstanbul Yapılarında Tahribat Yapan Yangınlar ve Tabii Âfetler”, Türk Sanat Tarihi Araştırmaları ve İncelemeleri I, İstanbul. (327-414)
[13] Çetinsaya, Gökhan(1988), II. Abdülhamit Döneminin İlk Yıllarında “İslâm Birliği” Hareketi (1876-1878), Ankara. (AÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yükseklisans Tezi).
[14] Eraslan, Cezmi(1992), II. Abdülhamit ve İslâm Birliği, Ötüken Yay., İstanbul.
[15] Eren, Cüneyt ve Yılmaz, Nurullah(2002), “Hindistan Bhopal Emiri Ve Müfessir Sıddık Hasan Han'ın Osmanlı Devleti İle İlişkisi”, A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S. 19. (233-238)
[16] https://tr.pinterest.com/pin/688417493023059652/visual-search/ (Erişim Tarihi 04.11.2019)
[17] Hurley, S. Lambert(1998a), Contesting Seclusion: The Political Emergence of Muslim Women in Bhopal, 1901-1930, London. (SOAS Yayınlanmamış Doktora Tezi).
[18] Hurley, S. Lambert(1998b), “Out of India: The Journeys of the Begam of Bhopal, 1901 1930”, Women’s Studies’ International Forum, 21:3, June. (263-276)
[19] Hurley, S. Lambert(2003), “Princes, paramountcy and the politics of Muslim identity: the Begam of Bhopal on the Indian national stage, 1901-1926”, South Asia: Journal of South Asian Studies, 26 (2).(169-195)
[20] Islam, Tuhina(2014), “Social and Educational Reforms of Nawab Sultan Jahan Begum”, The International Journal Of Humanities & Social Studies, Vol 2 Issue 8, August. (47-52)
[21] İskender Begüm(1870), A Prilgrimage To Mecca, Çev. W. Osborne, London.
[22] İzgöer, Ahmet Zeki(2015), “1911-1913 (1329-1331) Tarihli Osmanlı Hilâl-i Ahmer Sâlnâmesine Göre Balkan Savaşları Sırasında Hint Müslüman Halkının Osmanlı’ya Yardımları”, Journal of History and Future, I/1, Aralık. (99-171)
[23] Konukçu, Enver(1992), “Bopal”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 6, İstanbul.
[24] Layd Glover(1927), Great Queens Famous Women Rulers of The East, London.
[25] Öke, Mim Kemal(2005), Hilâfet Hareketleri, İrfan Yay., İstanbul.
[26] Özcan, Azmi(1997), Pan-İslamizm-Osmanlı Devleti, Hindistan Müslümanları ve İngiltere (1877-1924), Ankara.
[27] Özcan, Azmi(2007), “Nevvâb”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C.33, İstanbul.
[28] Özcan, Azmi(2010), “Şah Cihan Begüm”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C.38, İstanbul.
[29] Preckel, Claudia(2000), Begums Of Bhopal, New Delhi.
[30] Sebilü'r-Reşad, 27 Şubat 1329, 17 Temmuz 1329.
[31] Sultan Cihan Begüm(1913), The Story Of Pilgrimage To Hijaz, Calcutta.
[32] Sultan Cihan Begüm(1918), Hayat-i Qudsia: Life Of Nawab Gauhar Begam Alias The Nawab Begam Qudsia Begum Of Bhopal, Çev. W. S. Davis, London.
[33] Sultan Cihan Begüm(1922), Al Hijab or Why Purdah is Necessary, Kalküta.
[34] Sultan Cihan Begüm(1926), Hayat-ı Shahjehani: Life Of Her Highness The Late Nawab Shahjehan Begum Oh Bhopal, Çev. B. Ghosal, Bombay 1926.
[35] Sultan Cihan Begüm(1927), An Account Of My Life: Gohur-i Ikbal, Vol 1, Çev. C H. Payne, London 1912. Vol. 2 Çev. Abdus Samad Khan, Bombay 1922. Vol. 3 Çev.C. H. Payne, Bombay 1927.
[36] Şah Cihan Begüm (1876), Taj ul –Ikbal Tarikh Bhopal; or The History Of Bhopal, Çev. H. C. Barstow, Calcutta.
[37] Şahbanu Begüm(1914), A Trip To Europe, çev. G. Baksh, Kalküta.
[38] Şerif’ül-Hasan(1965), “1876-1877 Türk-Rus Savaşı’nda Pakistan’ın Türkler’e Yardımı”, Hayat Tarih Mecmuası, II/11, Aralık. (21)
[39] Tellioğlu, Ömer(2015), “Hindistan Müslümanlarının Osmanlı Devleti’ne Bağlılığının Sembolü: Trablusgarb ve Balkan Savaşları Sırasında Gönderilen Yardımlar”, Tarih Okulu Dergisi, S. 24, Aralık. (791-808)
[40] The Evening News, 31 Ağustos 1911.
[41] The Guardian, 31 July 1911, 1 Ağustos 1911.
[42] The Observe, 16 July 1911.
[43] The Times, 07.08.1911.
[44] Türkiye Büyük Millet Meclisi, Zabıt Cerideleri, 13.09.1336, İ. 64, C. 3, s. 128.
[45] Uslu, Recep(1993), “Cihan Begüm”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, ,C. 7, İstanbul.
[46] Uşaklıgil, Halit Ziya(2012), Saray ve Ötesi, Yay. Haz. N. Ö. Akın, İstanbul.
[47] Üçok, Bahriye(1972), "Hindistan'da Bopal Devleti'nde Bir Naibe ve 3 Kadın Hükümdar", TTK Tebliğler VII. (446-450)
[48] Yeni İkdam, 17 Temmuz 1327, 18 Temmuz 1327, 13 Ağustos 1327, 14 Ağustos 1327, 15 Ağustos 1327.