Gelişen Teknolojinin Öğretmen Rolleri ve Öğrenci Merkezli Öğretime Etkisine İlişkin Öğretmen Görüşleri: Durum Çalışması

Bu araştırmanın amacı, gelişen teknolojilerin öğretmen rollerine ve öğrenci merkezli öğretim ortamlarına etkisini öğretmen görüşleri ile incelemektir. Çalışmada incelenen durumu derinlemesine tanımlamak, açıklamak ve değerlendirmek amaçlandığından nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni kullanılmıştır. Bu kapsamda ortaöğretim kademesindeki bir devlet okulunda görev yapan farklı branşlardan ve görev süresi çeşitlilik gösteren gönüllü 8 öğretmenden görüş alınmıştır. Veri toplama aracı olarak yapılandırılmış görüşme formları kullanılmıştır. Elde edilen veriler MAXQDA programına aktarılarak kodlar ve temalar oluşturularak tematik analiz yöntemi ile incelenmiştir. Araştırma sonucunda öğretmenler teknolojinin kullanıldığı öğrenme ortamlarında öğretmen rolünün rehberlik olduğunu ve teknolojinin öğretim ortamları üzerinde hem olumlu hem de olumsuz etkileri olduğu belirtmişlerdir. Ayrıca gelişen teknolojinin öğretmenlerin yerini alamayacağını belirtmişlerdir.

Anahtar Kelimeler:

Öğrenci merkezli öğretim, gelecekte öğretmen rolleri, teknoloji

Teachers' Views on the Effect of Developing Technology on Teacher- and Student-Centered Instruction: A Case Study

The purpose of this study is to examine the effects of developing technologies on teacher roles and student-centered teaching environments through teacher views. Since the aim of the study was to define, explain and evaluate the situation examined in depth, the case study design, one of the qualitative research methods, was used. In this context, opinions were obtained from 8 volunteer teachers from different branches and with varying length of service in a public school at the secondary education level. Structured interview forms were used as data collection tools. The data obtained were transferred to the MAXQDA program and analyzed by thematic analysis method by creating codes and themes. As a result of the research, teachers stated that the role of the teacher in learning environments where technology is used is guidance and that technology has both positive and negative effects on teaching environments. They also stated that developing technology cannot replace teachers

Keywords:

Student-centered teaching, future teacher roles, technology,

PDF

___

Akgün, A., Özden, M., Çinici, A., Aslan, A., & Berber, S. (2014). Teknoloji destekli öğretimin bilimsel süreç becerilerine ve akademik başarıya etkisinin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(48), 27-46. doi: 10.17755/esosder.97729
Aktaş, E., Alioğlu, O., & Vardar, E. (2007). Bilişim teknolojileri kullanımının öğrencilerin öğrenimleri üzerine etkileri ve bilişim harcama esnekliği: ÇOMÜ Biga İİBF örneği. Paper presented at the 9th İstatistik ve Ekonomi Sempozyumu, İzmir, Turkey.
Alacapınar, F. G. (2018). Gelecekteki öğretmen ve okul konusunda eğitim fakültesi öğrencilerinin görüşleri. In 1st International Human Science Research Congress (p. 17).
Alpar, D., Batdal, G., & Yusuf, A. (2007). Öğrenci merkezli eğitimde eğitim teknolojileri uygulamaları. HAYEF Journal of Education, 4(1), 19-31.
Aslan, E. (2014). Yabancı dil öğretiminde robot öğretmenler. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), 15-26.
Aydede, M. N. (2009). Aktif öğrenme uygulamalarının öğrencilerin kendi kendine öğrenme ve eleştirel düşünme becerileri ile öz yeterlilik inançlarına ve erişilerine etkisi. Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Baki, A. (2002). Öğrenen ve öğretenler için bilgisayar destekli matematik. Ceren Yayın Dağıtım.
Bakioğlu, A., & Şentuna, T. (2001). İnternet ile eğitimde öğretmen ve okul yöneticilerinin görevleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(9), 10-18. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/pauefd/issue/11134/133159
Boyraz, Z. (2008). Türk eğitim sisteminde eğitim teknolojisinin eğitim-öğretim kalitesine etkisi. Yüksek lisans tezi. Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative research in psychology, 3(2), 77-101.
Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Demirel, F., Karadeniz, Ş., & Çakmak, E. K. (2022). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi
Creswell, J. W. (2020). Nitel araştırma yöntemleri. (Çev: M. Bütün ve B. Demir). (5.Basım). Ankara: Siyasal Kitabevi
Çetin, Ö., Çakıroğlu, M., Bayılmış, C., & Ekiz, H. (2004). Teknolojik gelişme için eğitimin önemi ve internet destekli öğretimin eğitimdeki yeri. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 3(3), 144-147.
Çetin, M., & Özgiden, H. (2013). Dijital kültür sürecinde dijital yerliler ve dijital göçmenlerin Twitter kullanım davranışları üzerine bir araştırma. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 2(1), 172-189.
Çevikbaş, M. (2018). Ters-yüz sınıf modeli uygulamalarına dayalı bir matematik sınıfındaki öğrenci katılım sürecinin incelenmesi. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Daşdemir, İ., & Doymuş, K. (2016). Fen ve Teknoloji dersinde animasyon kullanımının dereceleri akademik başarılarına, öğrenilen bilgilerin yeterliliğini ve bilimsel süreç becerilerini etkisi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 2(3), 33-42. https://dergipark.org.tr/en/pub/pegegog/issue/22588/241263 adresinden erişildi.
Demir, S., & Bozkurt, A. (2011). İlköğretim matematik öğretmenlerinin teknoloji entegrasyonundaki öğretmen yeterliklerine ilişkin görüşleri. İlköğretim Online, 10(3), 850-860.
Fairman, J. (2004). Trading roles: Teachers and students learn with technology.
Finn, J. D. (1960). Automation and education: III. Technology and the instructional process. Educational Technology Research and Development, 8(1), 5–26. doi:10.1007/bf02713371 Forsyth, I. (1996). Teaching and learning materials and the internet. London: Kogan Page.
Genç, S. Z., & Eryaman, M. Y. (2008). Değişen değerler ve yeni eğitim paradigmasi. Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 89-102.
Gülistan, T. A. Ş. (2022). Teknoloji entegrasyonuna dair metodolojik ve içeriksel bir analiz. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademik Araştırmalar Dergisi, 6(1), 87-111.
Heid, M. K. (1997). The technological revolution and the reform of school mathematics. American Journal of Education, 106(1), 5-61. doi: 10.1086/444175
İncik, E. Y., & Tanrıseven, I. (2012). Eğitim fakültesi öğretim elemanlarının ve öğretmen adaylarının öğrenci merkezli eğitime ilişkin görüşleri (Mersin Üniversitesi örneği). Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(3), 172-184.
İşman, A. (2002). Sakarya ili öğretmenlerinin eğitim teknolojileri yönündeki yeterlilikleri. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (3).
Kabaca, T. (2016). Matematik eğitiminde teknoloji kullanımına dair teorik yaklaşımlar. E. Bingölbali, S. Arslan ve İ. Ö. Zembat (Ed), Matematik eğitiminde teoriler (ss. 819-838). Ankara: Pegem Akademi.
Kamacı, E., & Durukan, E. (2012). Araştırma görevlilerinin eğitimde tablet bilgisayar kullanımına ilişkin görüşleri üzerine nitel bir araştırma (Trabzon Örneği). Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 1(3), 203-215.
Kaya, Z., & Yılayaz, Ö. (2013). Öğretmen eğitimine teknoloji entegrasyonu modelleri ve teknolojik pedagojik alan bilgisi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(8), 57-83. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/baebd/issue/3335/46213
Koç, G. (2010). Yapılandırmacı sınıflarda öğretmen-öğrenen rolleri ve etkileşim sistemi. Eğitim ve Bilim, 31(142).
Maden, S., Durukan, E., & Akbaş, E. (2011). İlköğretim öğretmenlerinin öğrenci merkezli öğretime yönelik algıları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 255-269.
Millî Eğitim Bakanlığı Çok Programlı Lise Yönergesi (2001). Tebliğler Dergisi, 2530, Kasım 2201. http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/767.pdf. (Erişim tarihi: 15/10/2022)
Özmen, H. (2004). Fen öğretiminde öğrenme teorileri ve teknoloji destekli yapılandırmacı (constructivist) öğrenme. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 3(1), 100-111.
Öztürk, İ. H. (2012). Öğretimin planlanmasında öğretmenin rolü ve özerkliği: Ortaöğretim tarih öğretmenlerinin yıllık plan hazırlama ve uygulama örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 271-299.
Subaşı, M., & Okumuş, K. (2017). Bir araştırma yöntemi olarak durum çalışması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 419-426.
Şahin, Y. L., & Şahin, F. (2021). Öğretmen adaylarının bilişim teknolojileri kullanım niyetlerinde duyguların ve temel psikolojik ihtiyaçların rolü: Teknolojinin kabulüne motivasyonel bir yaklaşım. Doktora tezi. Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı, Eskişehir.
Şahin, N. F., Cerrah, L., Arzu, S. A. K. A., & Şahin, B. (2004). Yüksek öğretimde öğrenci merkezli çevre eğitimi dersine yönelik bir uygulama. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(3).
Şendurur, P., & Arslan, S. (2017). Eğitimde teknoloji entegrasyonunu etkileyen faktörlerdeki değişim. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (43), 25-50.
Wheeler, S. (2000, May). The role of the teacher in the use of ICT. In Keynote Speech delivered to the National Czech Teachers Conference. University of Western Bohemia, Czech Republic. Learning Technology Research.
Yağan, S. A. (2022). Öğrenci merkezli yöntem, teknik ve stratejilerin öğrenci tutumuna etkisi: Bir meta analiz çalışması. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(33), 294-323.
Yanık, B. H., Bağdat, O., Gelici, Ö., & Taştepe, M. (2016). Göreve yeni başlayan ortaokul matematik öğretmenlerinin karşılaştıkları zorluklar. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(36), 130-152.
Yang, C.c. (2002). Integration of laptops into a K-12 learning environment: A case study of a science teacher in the middle school. In P. Barker & S. Rebelsky (Eds.), Proceedings of ED-MEDIA 2002--World Conference on Educational Multimedia, Hypermedia & Telecommunications (pp. 2097-2102). Denver, Colorado, USA: Association for the Advancement of Computing in Education (AACE). Retrieved March 17, 2023 from https://www.learntechlib.org/p/9243.
Yaşaroğlu, C. (2018). Öğretmenlik mesleğinin geleceği üzerine bir öngörü denemesi. Akademik MATBUAT, 2(1), 16-29. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/matbuat/issue/38355/382136
Yıldırım, N., & Şad, S. N. (2019). Öğretmenlerin insansı robot teknoloji farkındalık düzeylerinin incelenmesi. Ubak Kongre Özet Kitabı, 9.
Yıldırım, A., & Simsek, H., (1999). Qualitative research methods in social sciences. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Tezci, E., & Gürol, A. (2014). Oluşturmacı öğretim tasarımında teknolojinin rolü. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (3).
Tokur, F. (2011). TGA stratejisinin fen bilgisi öğretmen adaylarının bitkilerde büyüme-gelişme konusunu anlamalarına etkisi. Doktora tezi. Adıyaman Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adıyaman.