BASIC BLUE 41 BOYAR MADDESININ ELMA KABUĞUNDAN ELDE EDILEN AKTIF KARBON ILE ADSORPLANABILIRLIĞININ MATEMATIKSEL OLARAK MODELLENMESI
Basic Blue 41, tekstil endüstrisinde boyar madde olarak kullanılır. Boyar maddelerin bazıları doğal kökenli olmakla birlikte, bunların çoğu sentetiktir. Atık su arıtma tesislerinde işlem boyunca değişmeden kalan boyar maddeler toksik etkilere sahiptir. Tekstil atık sularının toksik olması, hem insan sağlığı hem de çevre açısından zararlı olduğu için arıtılması gerekmektedir. Bu çalışmada, elma kabuğundan elde edilen aktif karbon ile sulu ortamdan adsorbe edilen basic blue 41 boyar madde miktarının matematiksel olarak modellenmesi amaçlandı. Aktif karbon elde etmek için elma kabuğu, 2 mm'lik parçalar halinde ön işleme tabi tutulduktan sonra ZnCl2 ile kimyasal olarak aktive edildi. Farklı sıcaklıklarda (25, 35, 45 oC) ve konsantrasyonlarda (85, 100, 125 ppm) adsorbe edilen madde miktarı belirlendi. Adsorplanan boyar madde miktarını tahmin etmede doğrusal modele ek olarak 4 farklı doğrusal olmayan model (logaritmik, kuadratik, kübik, lojistik) kullanılarak en uygun model belirlendi. Hesaplamalarda istatistiksel anlamlılık düzeyi p
Anahtar Kelimeler:
Adsorpsiyon, aktif karbon, boyar madde, matematiksel modelleme
MATHEMATICAL MODELING of BASIC BLUE 41 DYESTUFF with ADSORBABILITY of ACTIVATED CARBON OBTAINED from APPLE PEEL
Basic blue 41 is used in textile industry as dyestuff. Some of the dyestuffs are of natural origin, but most of them are synthetic. Dyestuffs which remain unchanged throughout the process in the wastewater treatment plants have toxic effects. Textile wastewater should be toxic, and it should be purifyed because it is harmful to both human health and the environment. In this study, it was aimed to mathematically model the amount of basic blue 41 dye substances from the aqueous environment with activated carbon obtained from apple peel. The apple peel was chemically activated with ZnCl2 after being pretreated in 2 mm pieces to obtain activated carbon. The amount of substance adsorbed at different temperatures (25, 35, 45 oC) and concentrations (85, 100, 125 ppm) was determined. In addition to the linear model, the most suitable model was determined by using 4 different nonlinear models (logarithmic, quadratic, cubic, logistic) in estimating the amount of adsorbed dyestuff. In calculations, statistical significance level was taken as p
Keywords:
Activated carbon, adsorption, dyestuff, Mathematical modeling,
___
- [1] Eser, E., (2013), Van Elması Atıklarından Aktf Karbon Eldesi ve Tekstil Boyalarının Adsorpsiyonunda Kullanılması. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Yüksek lisans tezi (basılmış)
- [2] Özcan, Y., Ulusoy, E., (1978), Tekstil Elyaf ve Boyama Tekniği. İstanbul Üniversitesi Yayınları, 2557 (39): 371-376.
- [3] Başer, İ., İnanıcı, Y., (1990), Boyarmadde Kimyası.Marmara Üniversitesi Yayınları, 47.
- [4] Savcı, S., (2005), Basic blue 41 boyar maddesinin canlı ve inaktif sucul bitki Myrıophyllum Spıcatum tarafından Adsorplanabilirliğinin İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi (Basılmış).
- [5] Işık, M., Sponza, D., (2001), Tekstil Atıksularının Oluşumu, Karakterizasyonu ve Arıtım Yöntemleri. IV. Ulusal Ekoloji ve Çevre Kongresi, 5-8 Ekim 2001, Bodrum.
- [6] Correıa,V.M., Stephenson, T., Judd ,S.J., (1994), Characterization of Textile Wastewaters a review. Environmental Technology,15: 917- 929.
- [7] Al-Qudah ,Z., (2000), Adsorption of Dyes Using Shale OilAsh. Water Research, 34 (3): 4295-4303.
- [8] Doğan, A., (1989), Bir Pamuklu Tekstil Fabrikası Atık suyunun Adsorpsiyon Yöntemiyle Arıtılabilirliğinin İncelenmesi. Anadolu Üniversitesi, Yüksek lisans tezi(basılmamış).
- [9] Küçükgül,E.Y., (2004), Ticari Aktif Karbon Üretimi ve Özelliklerinin Belirlenmesi. DEÜ Fen ve Mühendislik Dergisi, 6 (3): 41-56.
- [10] Demir, E., Yalçın, H., (2014), Adsorbentler: Sınıflandırma, Özellikler, Kullanım ve Öngörüler. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 7 (2):70-79.
- [11] Arı ,A., Önder, H., (2013), Farklı Veri Yapılarında Kullanılabilecek Regresyon Yöntemleri. Anadolu Tarım Bilim Dergisi, 28(3):168-174.
- [12] Hamzaoğlu, S., (2013), Çoklu Regresyon Yöntemlerinde Güç Analizi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek lisans tezi, Samsun.
- [13] Demirelli, H., (2018), Bölgeler arası boşanma nedenlerinin incelenmesi. Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Elazığ.
- [14] Spiegel, M.R., Stephens, L.J.,(2018), Statistics, Sixth Edition. United States: McGraw-Hill Education, p.578.
- [15] Muslu, N., Makaracı, Ö., İmamoğlu, M., (2015), Fındık Çotanağı ile Bazik Mavi 41 Boyarmaddesinin Sulu Çözeltisinde Adsorpsiyonu. ISITES Valencia -Spain, 1931-1937.
- [16] Balcı, B., (2007), Atıksulardan tekstil boyar maddelerinin sürekli ve kesikli sistemlerde ağaç kabuğu (Eucalyptus camaldulensis) kullanılarak adsorpsiyon ile giderilmesi. Çukurova Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi (Basılmış).
- [17] Kul, A.R., Keskin, S., Demir, C., Alkan, S., (2018), Statistical Modeling of Cobalt Adsorption on Van Pumice. Eurasian Journal of Analytical Chemistry, 13(2):em09.
- [18] Demir, C., Yıldız, H., Kul A. R., Keskin, S.,(2019), Modeling of Neutral Red Adsorption on Apple Peel Based Activated Carbon. Asian Journal of Environment & Ecology, 11(2): 1-10.
- Başlangıç: 2020
- Yayıncı: Kütahya Dumlupınar Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
KİNOANIN ÖNEMİ, FIRIN ÜRÜNLERİNDE KULLANIMI VE SAĞLIK ÜZERİNE ETKİLERİ
Zeynep ATALAY AYRAN, Yılmaz ASLAN
YUMUŞAK PORSELEN ÜRETİMİNDE EŞ EKSENLİ PRES ATIKLARININ VE BİSKÜVİ ATIKLARININ GERİ KAZANIMI
Bülent BÜYÜKKIDAN, Nurgün BÜYÜKKIDAN, Yavuz ÇİÇEK
METEOROLOJİK FAKTÖRLERİN GEMİ EGZOZ GAZI EMİSYONU KONSANTRASYONLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN İNCELENMESİ