Bahri Öteyaka, Ahmet Yamık, Ali Uçar, Uğur DEMİR, Oktay ŞAHBAZ

SEYİTÖMER STOK KÖMÜRLERİNİN YIKANABİLİRLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI

Seyitömer kömür havzasında üretilen linyitlerin bir kısmını oluşturan, düşük ısıl değere sahip (yaklaşık 1200-1300 kcal/kg) ve kil içeriği yüksek kömürler stok kömür olarak adlandırılmaktadır. Ekonomik getirisi olmayan ve çevresel açıdan sorun yaratan bu kömürlerin ısıl değerini yükseltmeye yönelik araştırmalar önem kazanmaya başlamıştır. Bu çalışmada da stok kömürlerin yıkanabilirliği araştırılmıştır. İlk aşamada ısıl değeri düşüren ve ortam yoğunluğunu bozan killerin titreşimli elek ile uzaklaştırılabilme olanakları araştırılmıştır. İkinci aşamada ise, elek ürünü olarak elde edilen -100+18 mm ile - 18+5 mm fraksiyonlarındaki kömürler, 1.4 ve 1.7 gcm-3 yoğunluklu ortamda ayrı ayrı yüzdürme-batırma deneylerine tabi tutulmuştur. Deneysel çalışmalar sonucunda; -100+18 mm ve -18+5 mm boyutlu stok kömür 1.4 gcm-3 ortam yoğunluğunda yüzdürülmesi ile % 41.57 yanabilir madde verimli % 23.05 kül içeren 2810 kcal/kg alt ısıl değerli lave kömür elde edilmiştir. Batan kısım ise, 1.7 gcm-3 ortam yoğunluğunda yüzdürülmesi ile % 17.24 yanabilir madde verimi ile % 32.72 kül içeren 2000 kcal/ kg alt ısıl değerli mikst (ara ürün) ve % 65.95 kül içerikli şist (artık) elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Titreşimli elek, stok kömür

RESEARCH ON WASHABILITY OF STOCK COAL OF SEYITOMER

A coal consisting some part of lignite producing from Seyitömer coal basin with low calorific value (approximately 1200-1300 kcal/kg) and high clay content is called as stock coal. Researches to increase quality of this coal, cause environmental problem and has not economic income, have become significance. For this purpose investigation of washability of stock coal was carried out at the present study. At the first stage of the study removal possibilities of clay disturbing medium condition and lowering the calorie was investigated. At the second stage, -100+18 and -18+5 mm fractions of coal were exposed to sink and float tests in 1.4 and 1.7 gcm-3 separately. At the result of the experimental study clean coal has 23.05 % ash content and 2810 kcal/kg combustible matter recovery was obtained by floating the fraction of -100+18 and -18+5 mm in 1.4 gcm-3. also middlings have 32.72 % ash, 2000 kcal/kg calorie with 17.24 % combustible recovery and tailing has 65.95 % ash content were obtained by floating the sinked coal in 1.7 gcm-3.

Keywords:

Shaking screen, stock coa,

PDF

___

[1] Hower ,J., C., Parekh, K., B., Chemical/Physical properties and marketing Coal Preparation, Littleton, Colarado. (1991) pp 3-94
[2] Lynch, R., An Energy Overview of the Republic of Turkey U.S. Depertment of Energy (2003). http://www.fe.doe.dov/international/turkey.html
[3] Tuncalı, E: Çiftçi, B., Yavuz, N., Toprak, S., Köker, A., Gencer, Z., Ayçık, H., Pahın, N., Chemical and Technogical Properties of Turkish Tertiory Coals M.T.A. (2002) Ankara
[4] Komisyon çalışma raporu, , Seyitömer Kömürleri Yıkanabilirlik Araştırması, TKİ Seyitömer Linyitleri İşletme Müdürlüğü, Ağustos 2003, Kütahya
[5] Palmer, C., A., Tuncalı, E., Denen, K., O., Coburn, T., C., Finkelman, R., B., Characterization of Turkish Coals: a Nationwidw Perspective İnt. Jour. of Coal Geology (2004) Vol: 60 pp: 85-115
[6] Liu, G., Zheng, L., Gao, L., Zhang, H., Peng, Z., The Characterization of coal quality from the Jining coalfield Energy, vol:30 (2005) pp:1903-1914
[7] Yağmur, E., Şimşek, E., H., Aktaş, Z., Toğrul, T., Effect of determineralization process on the liquefaction of turkish coals in tetralin with microwava energy: Determination of particle size distribution and surface area Fuel xx (2005) pp:1-8
[8] Glomsrod, S., Taoyuan, W., Coal Celaning: a vible strategy for reduced carbon emissions and improved environtment in Chine Energy Policy, vol:33 (2005 )pp525-542
[9] Martinez, O., Diez, C., Miles, N., Shah, C., Moran, A., Biodesulphurization as a complement to the physical cleaning of coal Fuel, vol:83, (2003) pp:1085-1090
[10] Rubiera, F., Arenillas, A., Arias, B., Pis, J., J., Suarez-Ruiz, I., Steel, K., M., Patrick, J., W., Combustion behavior of ultra clean coal obtained by chemical demineralisation fuel, vol:82, (2003) pp:2145-2151
[11] Erol, M., Colduroğlu, C., Aktaş, Z., The effect of reagents and reagent mixtures on froth flotation of coal fines İnt. Jour. of Mineral Processing, vol:71, (2003) pp:131-145
[12] Meenan, G., F., (1999) “Modern coal flotation prectices” Advenced in flotation technology, Littleton, Colarado. pp 309-319
[13] SLİ Etüt Proje Müdürlüğü, , Yıllık Faaliyet Raporu, (2004) Kütahya
[14] Çevre Ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü, Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği, (2004) ,Ankara.
[15] Öteyaka, B., Yamık, A., Uçar, A., Şahbaz, O. ve Demir, U., Seyitömer Linyitlerinin (SLİ) Yıkanabilirliği ve Arakesme Killerinin Yüzdürme Ortamındaki Davranışlarının Araştırılması, Dumlupınar Üniversitesi Müh. Fak. Maden Müh. Blm. Araştırma Projesi, (2004), Kütahya
[16] Koca, H., Kaya, M. ve Bozkurt, R., , Seyitömer Bölgesi Linyitlerinin Açık Havada Dağılabilirlik Özelliklerinin İncelenmesi, Türkiye 10.Kömür Kongresi, TMMOB Maden Mühendisleri Odası Zonguldak Şubesi, s159-171, (1996) Zonguldak
[17] ASTM D4664-87