KONSÜLTASYON LİYEZON PSİKİYATRİSİ VE KONSÜLTASYON LİYEZON PSİKİYATRİSİ HEMŞİRELİĞİ: TARİHSEL BAKIŞ

Konsültasyon liyezon psikiyatrisi, genel hastanede yatarak ya da ayaktan tedavi gören hastalara yönelik tıbbi tedavi ve bakım ile psikiyatrik tedavi ve psikososyal bakımın eş zamanlı olarak sunulmasıdır. 1920 yıllarında dünyada bir anlayış olarak benimsenmiş, 1960’lardan sonra bilimsel bir disiplin ve 1990 yılında da üst uzmanlık alanı olarak kabul edilmiştir. Konsültasyon liyezon psikiyatrisi yanısıra, konsültasyon liyezon psikiyatrisi hemşireliği de yavaş yavaş oluşmaya ve gelişmeye başlamıştır. Ülkemizde bu alan üniversitelerimiz hastanelerinde 1989’dan sonra işlev görmeye başlamış ve 1997 yılında bilim dalı olarak kabul edilmiştir. Günümüzde kurumsallaşmış ve hızlı bir biçimde yaygınlaşmakta olan bu alanda uzman psikiyatri hemşirelerinin yer almasına ihtiyaç vardır. Bu yapılanma hasta bakım kalitesini arttıracak, hemşirelik mesleğinin gelişimine de katkıda bulunacaktır. Hemşirelikte konsültasyon liyezon psikiyatrisinin tanınmasına, yaygınlaşmasına, bu alanda uzmanlaşmış hemşirelerin yetiştirilmesine ihtiyaç vardır. Bir disiplinin gelişimini anlamak için onun tarihsel sürecini bilmemiz gerekir. Konsültasyon liyezon psikiyatrisi hemşireliğinin gelişimine katkıda bulunması ve yol göstermesi amacıyla bu yazıda konsültasyon liyezon psikiyatrisinin ve konsültasyon liyezon psikiyatrisi hemşireliğinin tarihsel gelişim sürecine yer verilmiştir.

___

  • ……….(1990). Amerikan Nurses Association. Standards of psychiatric consultation liaison nursing practice. American Nurses Association, Kasas City, Missouri.
  • ……….(1994). American Nurses’ Association. Statement on psychiatric mental health nursing practice and standards of psychiatric-mental health clinical practice. Washington, DC: American Nurses’ Publishing.
  • Brickhead LM (1989). Psychiatric Mental Health Nursing. J.B. Lippincott Comp., Phıladelphia.
  • Chase P, Gage J, Stanley KM et al. (2000). The psychiatric consultation / liaison nurse role in case management. Nursing Case Management 5(2) :73-77.
  • Cristopher MB (1995). The role of liaison psychiatry. Psychiatric Aspects of Physical Disease. Editör: House A, Mayou R, Mallinson C, Royal College of Physicians And Royal College of Psychiatrists, London, 91-98.
  • Gerety FK (1991). Psychiatric consultationliaison nursing. Psychiatric Mental Healt Nursing. Editör: Mcfarland GK, Thomas MD, With 87 Contributors From The U.S. and Canada J.B. Lippincott Company, Philadelphia, 911-921.
  • GW, Sundeen SJ, Fourth edition, Mosby Year Book, St. Louis, 779-794.
  • Hodges C (1997). Knowing your mind. Nursing Times 93(32) :85-88.
  • Jackson H (1969). The psychiatric nurse as a mental health consultant in a general hospital. Nursing Clinical of American 4 :327-340.
  • Janosik EH, Davies JL (1989). Psychiatric Mental Health Nursing. Second Edition, Jones and Bartlett Publishers, Boston.
  • Kum N (1996). Psikiyatri Hemşireliği El Kitabı.Vehbi Koç Vakfı Yayınları No:13, İstanbul.
  • Lehmann FG (1991). Psychiatric liaison nursing: a consultation model. Principles and Practice of Psychiatric Nursing. Editör: Stuart
  • Lehmann FG (1995). Consultation liaison psychiatric nursing care. Principles & Practice of Psychiatric Nursing. Editör: Stuart GW, Sundeen SJ, Fihth edition, Mosby Year Book, St. Louis, 851-862.
  • Lipowski ZJ (1981). Liaison psychiatry, liaison nursing, and behavioral medicine. Comprehensive Psychiatry 22(6) :554-561.
  • Luckmann J., Sorensen KC (1986). Basic Nursing: A psychophysiologic Approach. 2. ed., W.B. Sounders Company, Pfiladelphia.
  • Luna-Raines M (1989). Psychiatric liaison nursing. Psychiatric Mental Health Nursing. Editör: Birckhead LM, J.B. Lippincott Company, Philadelphia, 657-669.
  • Mallory GA, Lyons JS, Scherubel JC et al. (1993). Nursing care hours of patients receiving varying amounts and types of consultation/liaison services. Archives of Psychiatric Nursing 7(6) :353-360.
  • Morris EE, Morriss R, House A (1994). The role of the nurse in consultation-liaison psychiatry. Liaison Psychiatry: Defining Needs and Planning Services. Editör: Benjamin S, House A, Jenkins P, The Royal College of Psychiatrists, London, 34-44.
  • Moshcler LB, Fincannon J (1992). Subspecialization within psychiatric concultation-liasion Nursing. Archives of Psychiatric Nursing 6(4):234-238.
  • Murray M (1980). Fundamentals of Nursing. 2. ed., Practice-Hall, Inc, Englewood Cliffs, New Jersey.
  • Nelson JKN, Schilke DA (1976). The Evolution of psychiatric liaison nursing. Perspectives in Psychiatric Care 14(2);6065.
  • Norwood SL (1998). Psychiatric consultation liaison nursing: Revisiting the role. Clinical Nurse Specialist CNS 12(4) :153-156.
  • O’cannor S, Bilodeau CB (1987). The psychiatric nurse clinical specialist in liaison psychiatry. Handbook of General Hospital Psychiatry. Editör: Hackett Thomas P, 2. ed. Year Book Medical Pubishers, Inc., Chicago, 572-590.
  • Özkan S (1993). Psikiyatrik Tıp: Konsültasyon Liyezon Psikiyatrisi. Roche İlaç Sanayii A.Ş., İstanbul.
  • Potter PA., Perry AG (1987). Basic Nursing Theory And Practice. The C.V. Mosby Company, St. Louis.
  • Rasmussen G, Mogstad TE (1983). Communicability in consultation/liaison psychiatry: patient treatment and patient care. Psychother-Psychosom 40 (1-4) :166171.
  • Robinette AL (1996). PCLNs: Who are they? How can they help you?. AJN. The American Journal of Nursing 96(7) :48-50.
  • Robinson L (1972). Psychological Aspects of The Care of Hospitalised Patients. F.A. Davies Co., Philadelphia.
  • Robinson L (1982). Psychiatric liaison nursing 1962-1982: A review and update of the literature. Gen. Hosp. Psych. 4: 139146.
  • Schulman B, Corrigon G, Hudnut J and et al. (1966). The contributions of a psychiatric nurse on a medical service. Perspectives in Psychiatric Care 4 :22-37.
  • Sharrock J, Happell B (2001). An overview of the role and functions of a psychiatric consultation liaison nurse: An Australian perspective. Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing 8: 411-417.
  • Robinson L (1987). Psychiatric consultation-liaison nursing psychiatric consultation-liaison doctoring: similarities and differences. Archives of Psychiatric Nursing 2: 73-80.
  • Robinson L (1991). Psychiatric consultation liaison nursing. Handbook Of Studies On General Hospital Psychiatry. Editör: Judd, Burrows, Lipsitt, Elsevier Science Publishers B.V., Oxford, 53-62.
  • Robinson L (1994). Konsültasyon liyezon psikiyatri hemşiresinin rolü. KonsültasyonLiyezon Psikiyatrisi 1994-1995. Editör: Özkan S, IV. Ulusal KLP Kongresi Ve Mezuniyet Sonrası Eğitim Kursu Kitabı, Phizer, İstanbul, 73-80.
  • Saperstein AB, Fraizer MA (1980). Introduction to Nursing Practice. F.A. Davıs Company, Philadelphia
  • Schulman B, Corrigon G, Hudnut J and et al. (1966). The contributions of a psychiatric nurse on a medical service. Perspectives in Psychiatric Care 4 :22-37.
  • Sharrock J, Happell B (2001). An overview of the role and functions of a psychiatric consultation liaison nurse: An Australian perspective. Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing 8: 411-417.
  • Stuart GW, Sundeen SJ (1990). Liaison Nursing: A Model For Nursing Practice. Principles And Practice of Psychiatric Nursing, The CV. Mosby Company, St. Robinson L (1994). Konsültasyon liyezon Louis, 784-799.
  • Tunmore R (1990). The Consultation Liaison Nurse. Nursing 4(3).
  • Wolf LV, Weitzel MH, Fuerst EV (1979). Fundamentals of Nursing. 6.ed., J.B. Lippincott Company, Philadelphia. Saperstein AB, Fraizer MA (1980). Introduction to Nursing Practice. F.A. Davıs Company, Philadelphia.