Tıbbi araştırmalarda başlıca iki hata görülür. Şansa bağlı hata dediğimiz rastgele hatalar ile sistematik hata olarak tanımladığımız yanlılık çalışmaların iç ve dış geçerliliğine etki ederler. Bu yazıda seçime bağlı ve bilgi toplamaya bağlı yanlılık başlıkları altında farklı taraf tutmalar hakkında bilgi verilmesi amaçlanmıştır. Örnek büyüklüğünü artırmak ile rastgele hata olasılığını çok aza indirmek mümkündür. Fakat örnek büyüklüğünü artırmakla, çalışma grubunun temsiliyetinin sağlamadıktan sonra sistematik hata giderilemez. Yine çalışmanın planlama ve yürütülmesi aşamalarında bilgi toplamaya yönelik yapılacak sistematik hatalar bizi gerçek durumdan uzaklaştıracaktır. Bu nedenle bir çalışmanın en başından en son aşamasına kadar olası yanlılık nedenleri dikkate alınarak çalışmanın planlanıp yürütülmesi çok önemlidir.

There are two major errors in medical research. Random errors, which we named as error by chance, and systematic errors, which we called as bias, affect the internal and external validity of researches. The aim of this technical note is to give some information about different bias causes under two major bias headings as “selection and information bias”. It is possible to decrease the probability of random error by increasing the sample size. But systematic error is not prevented by increasing sample size unless the representativeness is not provided. Also information bias, which will occur during planning and conducting of research, will make us away from the truth. Therefore it is very important to consider probable bias causes during planning and conducting of any research from beginning to the end.