Balık Tüketimi ve Öğrencilerin Okul Başarısı Arasındaki İlişkiler

Su ürünleri, hayvansal protein kaynağı olmakla beraber içerdiği zengin yağ, vitamin ve mineraller açısından önemli bir besin kaynağı olarak görülmektedir. Özellikle balığın önemli bir besin kaynağı olmasının yanı sıra, tüketiminin de akademik başarıya olan etkisi yapılan farklı çalışmalarla ortaya konulmuştur. Bu çalışmada, öğrencilerin balık tüketim sıklığı ile okul başarıları arasındaki ilişki farklı değişkenlerle ortaya çıkarılmıştır. Çalışmada betimsel tarama yöntemlerinden ilişkisel tarama deseni kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini Antalya İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı 2 ilköğretim ve 1 lise kurumundan sosyo-ekonomik düzeylerine göre rastgele seçilen 259 öğrenci oluşturmuştur. Çalışmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen bir anket kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde frekans, yüzde ve korelasyon değerlendirmeleri yapılmıştır. Araştırma sonucunda balık tüketimi ile akademik başarı arasındaki ilişki, öğrencilerin bağlı bulundukları okul, cinsiyet, sosyoekonomik düzey ve balık tüketim sıklıkları açısından ele alınmış olup, ulaşılan sonuçların kuramsal açıdan desteklendiği ancak istatistiki açıdan desteklenmediği sonuçlarına varılmıştır.

The Relationships between Fish Consumption and Academic Achievement

Seafoods are seen as a vital nutritional source in terms of protein and mineral contained. Besides being an important nutritional source, fish consumption has been suggested by many scientific researches to have an important effect on academic achievement. The purpose of this study is to determine the correlation between fish consumption and academic achievement with regard to different variables. The correlational survey model was used as a research model in the study. The sample of the study consisted of 259 students selected by random sampling depending on their socio-economic status from primary and high school of Directorate of National Education in Antalya. A questionnaire developed by the researcher was used as a data collection tool. Data obtained was analyzed by the frequency, percentage, correlational analysis with the Chi-square test. As a result, the relationship between fish consumption and academic achievement was evaluated depending on the results obtained by school type, socioeconomic status, and gender and fish consumption frequency of students. However, it was concluded that although the results were supported by theoretically they were not supported statistically.

PDF

___

Aberg MA, Aberg N, Brisman J, Sundberg R, Winkvist A, Torén K. 2009. Fish intake of Swedish male adolescents is a predictor of cognitive performance. Acta Paediatr. 98(3):555-560. doi: 10.1111/j.1651-2227.2008.01103.x
Adıgüzel F, Civelek O, Sayılı M, Büyükbay EO. 2009. Tokat ili Almus ilçesinde ailelerin balık tüketim durumu. JAFAG. 26(2): 35-43.
Anonim 2018. Su ve DSİ, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (1954-2018), 2.Bölüm: Toprak ve Su Kaynakları. s. 31-50.
Anonim 2020. Tarım ve Orman Bakanlığı, Su Ürünleri İstatistikleri, [Erişim tarihi: 26.05.2020]. Erişim adresi:https://www.tarimorman.gov.tr/BSGM/Menu/ 32/Bilgi-Dokumanlari
Arıman KH, Yandı İ. 2006. Su ürünlerindeki omega-3 yağ asitlerinin önemi ve sağlık üzerine etkisi. EgeJFAS. 23(1/3): 339-342.
Büyüköztürk Ş. 2014. Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (24. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık 210 s.
Creswell JW. 2012. Educationa research: planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research (4th Editions). Boston: Pearson Education 649 p.
De Groot RHM, Ouwehand C, Jolles J. 2012. Eating the right amount of fish: inverted U shape association between fish consumption and cognitive performance and academic achievement in Dutch adolescents. Prostag Leukotr Ess. 86(3):113–117. doi: 10.1016/j.plefa.2012.01.002
Duttaroy AK. 2009. Transport of fatty acids across the human placenta: A review. Prog Lipid Res. 48(1):52– 61. doi: 10.1016/j.plipres.2008.11.001
FAO 2000. Food and Agriculture Organization. [Erişim tarihi: 22 Şub 2015]. Erişim Adresi: http://www.fao.org/3/a-x8002- e.pdf
FAO 2018. Food and Agriculture Organization. [Erişim tarihi: 22 Şub 2015]. Erişim Adresi: http://www.fao.org/3/i9540en/i9540en.pdf
Fidanbaş ZUC, Bilgin Ş, Ertan ÖO. 2015. Bazı deniz balıklarının aminoasit - yağ asiti içerikleri ve beslenme açısından önemi. SDU-JEFF. 11(2):45-59. doi: 10.22392/egirdir.246329
Karasar N. 2015. Bilimsel araştırma yöntemi kavramlar, ilkeler, teknikler (28. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım 310 s.
Khris-Etherton PM, Taylor DS, Yu-Poth S. 2000. Polyunsaturated fatty acids in the food chain in the United States. Am J Clin Nutr. 71(1):179-188. doi: 10.1093/ajcn/71.1.179S
Kim JL, Winkvist A, Aberg MA, Aberg N, Sundberg R, Torén K,Brisman J. 2010. Fish consumption and school grades in Swedish adolescents: a study of the large general population. Acta Paediatr. 99(1):72-77. doi:10.1111/j.1651-2227.2009.01545.x
Lee KW, Lip GYH. 2003. The role of omega-3 fatty acids in the secondary prevention of cardiovascular disease. QJM. 96(7):465-480. doi: 10.1093/qjmed/hcg092
Mol S. 2008. Balık yağı tüketimi ve insan sağlığı üzerine etkileri. J Fishscicom. 2(4):601-607. doi: 10.3153/jfscom.2008023
Turan H, Kaya Y, Sönmez G. 2006. Balıketinin besin değeri ve insan sağlığındaki yeri. EgeJFAS. 23(1/3): 505-508.
Undeland I, Ellegard L, Sandberg AS. 2004. Fish and cardiovascular health. Scandinavian Journal of Food & Nutrition. 48(3):119-130. doi: 10.1080/11026480410000427
Valverde IM, Periago MJ, Santaella M. 2000. The content and nutritional significance of minerals on fish flesh in the presence and absence of bone. Food Chem. 71(4): 503-509. doi: 10.1016/S0308-8146(00)00197-7