1931 Genel İslam Kongresi’nin İslam Dünyasına Etkileri Ve Türkiye’deki Yansımaları
Aralık 1931 tarihinde İslam dünyasından birçok temsilcinin katılımıyla Beytülmakdis’te gerçekleştirilen Genel İslam Kongresi’nde başta Filistin ve Mescid-i Aksa, olmak üzere Müslümanların genel problemleri ele alınmıştır. Bunların en önemlilerinden birisi de hiç şüphesiz hilafet meselesidir. Hilafet tartışmaları nedeniyle başta Türkiye olmak üzere Mısır ve Suudi Arabistan kongreye karşı sert tepki göstermiştir. Bu çalışma Genel İslam Kongresi’nin yapılış sebeplerini, Kongre nedeniyle ortaya çıkan hilafet tartışmalarını ve kongrenin İslam dünyasına yansımalarını ele alacaktır. Ayrıca kongrenin sonunda alınan kararlara da yer verilecektir. Bunu yaparken konuyla alakalı arşiv belgelerinden, dönemin Türkçe ve Arapça gazetelerindeki haberlerden, makalelerden ve kitaplardan faydalanılacaktır.
Anahtar Kelimeler:
Beytülmakdis, Genel İslam Kongresi, Emin el-Hüseynî, hilafet, Türkiye
The Impact of the 1931 General Islamic Congress on the Muslim World and its Repercussions in Turkey
The General Islamic Congress held in Bayt al-Maqdis in December 1931 with the participation of countless representatives from the Muslim World, discussed general problems of the Muslims and mainly that of Palestine and al-Aqsa Mosque. One of the most important issues discussed was the issue of the Caliphate and due to the discussion of such an issue, harsh reactions against the Congress were taken by chiefly Turkey as well as Egypt and Saudi Arabia. This paper will address the reasons why the General Islamic Congress was held in Jerusalem, the discussions arising over the Caliphate issue and its reflections in the Muslim World. In addition, the paper will deal with the resolutions taken at the end of the Congress. In the processes of this research, relevant archival documents pertaining to the issue was consulted together with news coverage from Turkish and Arabic newspapers of the time, as well as relevant articles and books.
Keywords:
Bayt al-Maqdis, The General Islamic Congress, Amin al-Husseini, Caliphate, Turkey,
___
- TC. Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, 030-10-00-00-229-543-28. TC. Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, 030-10-00-00-229-543-25. TC. Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, 030-10-00-00-229-544-7. TC. Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, 030-1000-00--229-543-28 TC. Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, 030-10-00-00-229-544-16. TC. Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, 030-10-00-00-229-544-7. TC. Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, 030-10-00-00-228-534-5. TC. Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, 030-10-00-00-266-793-4. TC. Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, 030-10-00-00-266-793-5. TC. Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, 030-10-00-00-229-543-23. TC. Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, 030-10-00-00-229-543-27. TDV İSAM Kütüphanesi Arşivi, RTB-67-19. Abbas Hilmi Paşa. (1931, 21 Kanun-i Evvel). Cumhuriyet. Akşam Gazetesi, (1931, 10 Kanun-i Evvel). Akşam Gazetesi. (1931, 15 Kanun-i Evvel). Arslan, E.Ş. (2005). İttihatçı Bir Arap Aydınının Anıları. İstanbul: Klasik. Derveze, M. İ. (1993). Müzekkirât Muhammed İzzet Derveze. c. 1, Beyrut: Daru’l-Garbi’l-İslâmî. e-Arid, V. “Emin el-Hüseynî”, DİA, cilt 11, s. 116-117. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı. el-Kâsım, İ. M. (2016). Senevât el-Feylesof Rıza Tevfik fi’l-Ürdün. Amman: Daru’l-Memûn. el-Menar. (Ekim 1931), cilt 32, sayı 1, s. 117. el-Menar. (Mart 1932), cilt 32, sayı 1, s. 198 el-Menar. (Nisan 1932), cilt 32, sayı 4, s. 284 Elpeleg, Z. (1999): Filistin Ulusal Hareketinin Kurucusu Hacı Emin el-Hüseynî. İstanbul: İletişim. es-Seâlibî, A. (1988). Halfiyyât el-Mutemeru’l-İslâmî bi’l-Kuds. Beyrut: Daru’l-Ğarbi’l-İslâmî. Filistin. (1931, 12 Kanun-i Evvel). Filistin. (1931, 12 Kanun-i Evvel). Filistin. (1931, 9 Kanun-i Evvel). Filistin. (1931, 9 Kanun-i Evvel). Filistin’de İkiye Ayrıldılar”. (1931, 29 Kanun-i Evvel). Cumhuriyet. Hureysat, M. A. (1991). el-Ürdüniyyûn ve’l-Kadâyâ el-Vataniyye ve’l-Kavmiyye. Amman: Camiatü’l-Ürdüniyye. İlhan, S. (2007). Kudüs’teki İslam Kongresinin Perde Arkası. İlmi Araştırmalar Dergisi, 1, 124. Kongrenin Ruznamesi Nasıl Tesbit Edildi?. (1931, 6 Kanun-i Evvel). Cumhuriyet. Kramer, M. (1986). Islam Assembles The Advent of the Muslim Congresses. New York: Clombia University Press. Kudüs İslam Kongresinde Yeni Hadiseler. (1931, 15 Kanun-i Evvel). Cumhuriyet. Kudüs Kongresi: Kongrede Ne Gibi Meseleler Müzakere Edilecek. (1931, 5 Kanun-i Evvel), Akşam Gazetesi. Kudüs Kongresinde Dayak. (1931, 8 Kanun-i Evvel). Cumhuriyet. Kudüs Kongresinde Yeni Bir Hadise Daha. (1931, 18 Kanun-i Evvel). Cumhuriyet. Kudüs’teki Mısır Murahhası Filistin Haricine Çıkarıldı, (1931, 20 Kanun-i Evvel), Cumhuriyet. Lavrens Kudüste mi?. (1931, 19 Kanun-i Evvel). Cumhuriyet. Mattar, P. (1999). Kudüs Müftüsü Hacı Emin el-Hüseynî. İstanbul: Akademi. Meclis’te Dün Kudüs Kongresi İçin Verilen Takrir Görüşüldü. (1931, 4 Kanun-i Evvel) Cumhuriyet. Nadi, Y. (1931, 5 Kanun-i Evvel). Kudüs Kongresine Karşı Türk Hassasiyeti. Cumhuriyet. Nafi, B. M. (1996). The General İslamic Congress of Jaruselam Reconsidered. The Muslim Word, No. 3-4, 247. Türkiye ve Kongre. (1931, 11 Kanun-i Evvel). Filistin. Uçman, A. (2012). Rıza Tevfik’ten Eşi Nazlı Hanım’a Mektuplar. İstanbul: Kubbealtı. Uçman, A. (2015). Rıza Tevfik’ten Kızı Munise Hanım’a Mektuplar. İstanbul: Kubealtı. Yahudi Gazetelerinde İslam Kongresi. (1931, 11 Kanun-i Evvel). Filistin.
- ISSN: 1367-1936
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 1997
- Yayıncı: Beytülmakdis Çalışmaları Vakfı
Sayıdaki Diğer Makaleler
1931 Genel İslam Kongresi’nin İslam Dünyasına Etkileri Ve Türkiye’deki Yansımaları
1948’e Kadar Britanya ve Beytülmakdis Şehri’nin Yahudileştirilmesi
Hüseyin-McMahon Yazışmalarının Satır Araları Üzerine Bir Okuma
Tareq Jabari, Dr. Aminurraasid Yatiban, Prof Abd al-Fattah El-Awaisi
Harem-i Şerîf-i Kudsî Hakkında Filistin Meclisi A'lâ-i Şer'i-i İslâmisinin 1923 Tarihli Beyannâmesi