Beşinci Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı ve Ders Kitaplarında Yer Alan Milli ve Evrensel Değerlerin Analizi
Değerler eğitiminde Sosyal Bilgiler dersi büyük bir öneme sahiptir. Öğretmenlerin ve öğrencilerin derslerde kullandıkları ve dersi takip etmelerini sağlayan birincil kaynak olan ders kitapları ve dersin içeriğinin oluşturulduğu öğretim programlarında, değerlere ne kadar yer verildiği büyük önem taşımaktadır. Bu araştırma Ortaokul Sosyal Bilgiler dersi 5. sınıf öğretim programı ve ders kitaplarında yer alan milli ve evrensel değerlerin nasıl bir dağılım gösterdiğini belirlemek ve 5. sınıf öğrencilerine verilecek değer eğitiminin önemini ve gerekliliğini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırmada kullanılan Sosyal Bilgiler 5. Sınıf ders kitabı Anadol Yayıncılık tarafından 2018 yılında basılmış ve halen kullanılmaktadır. Araştırma tarama türünde nitel bir araştırma olarak tasarlanmış ve veri toplama aracı olarak doküman incelemesi kullanılmıştır. Sosyal Bilgiler öğretim programı ve ders kitabının incelenmesi sonucunda milli ve evrensel değerlerin program geneline yayılmaya çalışıldığı, her öğrenme alanında çeşitli değerlere yer verildiği görülmüştür.
Anahtar Kelimeler:
Sosyal Bilgiler, Sosyal Bilgiler Öğretim Programı, Milli ve Evrensel Değerler
Analysis of National and Universal Values in the Fifth Class Social Studies Curricula and Course Books
Social Studies course has a great importance in values education. Textbooks which are the primary source for the teachers and students to follow and follow the lesson, and how much the values are given to the values in the curriculums where the content of the course is formed are of great importance. This research aims to determine the distribution of national and universal values in the 5th grade curriculum and textbooks and to reveal the importance and necessity of the value education to be given to 5th grade students. The Social Studies Grade 5 textbook used in this study was published by Anadol Publishing in 2018 and is still in use.The research was designed as a qualitative research in thetype of surveyanddocumentanalysis was used as a data collection tool. As a result of the analysis of the Social Studies curriculum and textbook, it has been observed that national and universal values are tried to be spread throughout the program, andvalues areincluded in each learning area.
___
- Aladağ, S. (2012). İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğretiminde Değer Eğitimi Yaklaşımlarının Öğrencilerin Sorumluluk Değerini Bilişsel Düzeyde Kazanmalarına Etkisi, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi,161, 123-146.
- Ata, B. (2007). Sosyal Bilgiler Öğretim Programı. İçinde Öztürk, C. (Ed.),Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi Yapılandırmacı Bir Yaklaşım. (3.Baskı) içinde (71-83). Ankara: Pegem Akademi.
- Balibar, E. veWallerstein, I. (1993).Irk, Ulus, Sınıf (Çev. Nazlı Ökten), İstanbul: Metis Yayınları.
- Ersoy, F. ve Şahin, T. (2011). Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarının Değerler Eğitimi Yaklaşımları Açısından İncelenmesi, Değerler Eğitimi Sempozyumu, “Sosyal ve Kuramsal Yönleriyle Değerler Eğitimi”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
- Evin, İ. ve Kafadar, O. (2004). İlköğretim Sosyal Bilgiler Programının ve Ders Kitabının Ulusal ve Evrensel Değerler Yönünden İçerik Çözümlemesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(3), 293-304.
- Gömleksiz, M. ve Cüro, E. (2010). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında Yer Alan Değerlere İlişkin Öğrenci Tutumlarının Değerlendirilmesi, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8 (1), 95-120.
- Hogg, A.M. ve Vaughan, M.G. (2007). Sosyal Psikoloji, Ankara: Ütopya Yayınevi.
- Kan, Ç. (2010). Sosyal Bilgiler Dersi ve Değerler Eğitimi, Milli Eğitim Dergisi, 187, 138-145.
- Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (20. Baskı), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Kılıç, A & Seven, S. (2006). Konu Alanı Ders Kitabı İncelemesi, Ankara: Pegema Yayıncılık.
- Kızılçelik, S. veErjem, Y.(1994). Açıklamalı Sosyoloji Terimler Sözlüğü. Ankara: Atilla Yayınevi.
- MEB ilköğretim Okulu Programları, İstanbul,2000.
- MEB İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğretim Kılavuzu, 2007.
- MEB Sosyal Bilgiler Öğretim Programı,2018.
- Özlem, D. (1990). Weber’de Bilim ve Sosyoloji. İstanbul: Ara Yayınevi.
- Öztürk, C. (2005). Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi. Ankara: Pegem Yayınevi.
- Silah, M. (2000). Sosyal Psikoloji(Davranış Bilimi). Ankara: Gazi Kitabevi.
- Şahin, E. (2018). Sosyal Bilgiler 5. Sınıf Ders Kitabı. Ankara: Anadol Yayıncılık.
- Tezcan, M.(1991). Eğitim Sosyolojisi. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, No:150.
- Topkaya, Y. , Tokcan, H. , Sancak, Y. ve Ulu Kalın, Ö. (2011). Sosyal Bilgiler Programının Belirlediği Değerlerin 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabına Yansıma Boyutlarının Değerlendirilmesi, Değerler Eğitimi Sempozyumu, Sosyal ve Kurumsal Yönleriyle Değerler Eğitimi.
- Türk Dil Kurumu (2011). Büyük Türkçe Sözlük. web:http://tdkterim.gov.tr.
- Yalar, T. (2010). İlköğretim Sosyal Bilgiler Programında Değerler Eğitiminin Mevcut Durumunun Belirlenmesi Ve Öğretmenlere Yönelik Bir ProgramModülü Geliştirme. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Mersin Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Mersin.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2003). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
- Yücel, A. (1993). İyi Vatandaş İyi İnsan. Eskişehir: A. Ü. Basımevi.
- ISSN: 2667-4513
- Başlangıç: 2018
- Yayıncı: Hilmi DEMİRKAYA