Üniversite Öğrencilerinin Kan Bağışı Konusundaki Farkındalıkları ve Yaklaşımları

Üniversite Öğrencilerinin Kan Bağışı Konusundaki Farkındalıkları ve Yaklaşımları

Amaç: Bu çalışmada, üniversite öğrencilerinin kan bağışı hakkındaki bilgi ve tutumlarının ölçülmesi amaçlanmıştırYöntem: Ankete Sakarya Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulunda kayıtlı 147 öğrenci katılmıştır. Literatür taraması ile hazırlanan 29 soruluk ankette katılımcıların demografikbilgileri, kan bağışı hakkındaki bilgi ve tutumlarını belirlemeye yönelik veriler elde edilmesi planlanmıştır. Öğrencilere anketlerle ilgili gerekli ön bilgi verilerek gönüllük esasına görekatılmak isteyenlere yazılı anket soruları verilip cevapları işaretlemeleri istenmiştir. Veriler istatistiksel işlemlerle değerlendirilmiştir.Bulgular: Anket çalışmasına n=147 (Kadın=135, Erkek=12) gönüllü öğrenci katılmıştır. Katılımcıların yaş ortalaması 20.3±2.4 olarak belirlenmiştir. Katılımcıların %61.9’u (n=91) 1.yıl, %33’ü(n=49) 2.yıl öğrencisidir. “Kan bağışının önemi ile ilgili bir eğitim aldınız mı?” sorusuna araştırmaya katılan öğrencilerin %20.4’ü evet, %27.9’u kısmen derken %47.6’sı böyle bireğitim almadıklarını belirtmişlerdir. Katılımcıların %95.2’si “Kan bağışının hayat kurtarıcı olduğunu düşünüyorken” kan bağışında bulunmuş olanların oranı %12.2 olarak belirlenmiştir.“Kan bağışı kampanyasında bağışçı veya destek olarak görev aldınız mı?” sorusuna katılımcıların % 89.1’i hayır cevabını vermişlerdir. Katılımcıların %19.7’si kendi kan grubunubilmediklerini işaretlerken, bir ünite kanın en fazla üç hasta için kullanılabileceğini belirtenlerin oranı da %23.8 olarak tespit edilmiştir. “Ülkemizde Kan bağışının artırılması için sizceaşağıdakilerden hangisi yapılmalıdır?” sorusuna katılımcıların %78.9’u düzenli eğitim verilmesi gerektiğini belirtmişlerdir.Sonuç: Çalışmamızda Sağlık Meslek Yüksek Okulu öğrencilerinin sorulara verdikleri yanıtlarda kan bağışı konusunda olumlu bakış açısına sahip oldukları fakat farkındalıklarının yeterliseviyede olmadığı anlaşılmaktadır. Kan bağışı konusunda önemli bir duyarlılığa sahip olmalarına rağmen, çok az oranda öğrencinin kan bağışında bulunmuş olduğu görülmektedir.Anket verileri göz önüne alındığında kan bağışı ve önemi konularında yeterli bilincin geliştirilebilmesi için düzenli eğitimler verilmesi gerekliliği ortaya çıkmaktadır.

___

  • 1. Misje AH, Bosnes V, Heier HE. Recruiting and retaining young people as voluntary blood donors. Vox Sang. 2008 Feb;94(2):119-24
  • 2. Global status report on blood safety and availability 2016. Geneva: World Health Organization; 2017. Licence: CC BY-NC-SA 3.0 IGO
  • 3. 2016 Yılında Toplam 2.141.762 Ünite Kan Bağışı. https://www.kizilay.org.tr/ Haber/HaberDetay/3290
  • 4. Kan Hizmetleri Genel Müdürlüğü Faaliyet Kitabı. 2015
  • 5. Siromani U, Rita Isaac TT, Daniel D, KG S, Mammen JJ, Nair SC. Recruitment and Retention of Voluntary Blood Donors Through Electronic Communication. Acta Informatica Medica. 2013;21(2):142. doi:10.5455/aim.2013.21.142-142.
  • 6. Örüç NE, Yenicesu İ. Ulusal Kan ve Kan Bileşenleri Hazırlama, Kullanım ve Kalite Güvencesi Rehberi 2016
  • 7. American Red Cross 2016 Annual Report. http://www.redcrossblood.org/
  • 8. Örüç NE, Yenicesu İ. Ulusal Kan ve Kan Bileşenleri Hazırlama, Kullanım ve Kalite Güvencesi Rehberi 2016
  • 9. Abdel Gader AGM, Osman AMA, Al Gahtani FH, Farghali MN, Ramadan AH, Al-Momen AKM. Attitude to blood donation in Saudi Arabia. Asian Journal of Transfusion Science. 2011;5(2):121-126. doi:10.4103/0973-6247.83235.
  • 10. Raghuwanshi B, Pehlajani NK, Sinha MK. Voluntary Blood Donation among Students - A Cross-Sectional Study on Knowledge and Practice vs. Attitude. Journal of Clinical and Diagnostic Research : JCDR. 2016;10(10):EC18-EC22. doi:10.7860/JCDR/2016/21957.8733.
  • 11. Bostancı Da?tan N, Da?tan M, Kıran?al N. Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Kan Bağı?ına Yönelik Bilgi ve Tutumları. Kafkas J Med Sci 2013; 3(1):27–32
  • 12. Kaya E, Sezek F, Doğan S. Üniversite Öğrencilerinin Kan Bağ›ş›na Karş› Tutumlar› ve Kan Bağ›ş›nda Alan Bilgilerinin Etkisinin İncelenmesi. Journal of Arts and Sciences 2007; 7: 97-114.
  • 13. Tokay Argan M. Kan Bağış Davranışını Etkileyen Faktörlerin Planlı Davranış Teorisi Çerçevesinde İncelenmesi. ACU Sağlık Bil Derg 2016(2):96-104