Ökkeş Hakan MİNİKSAR, Dilşad YILDIZ MİNİKSAR

Yoğun bakım ünitesinde takip edilen ergen ilaç intoksikasyonların retrospektif değerlendirilmesi

Amaç: İntoksikasyonlar, çocukluk ve ergenlik dönemi acil hastalıkları arasında morbidite ve mortalitenin önlenebilir nedenleri arasında yer alır. Çalışmamızda akut ilaç intoksikasyonu nedeniyle yoğun bakım ünitesinde takip edilen ergen hastaların demografik ve klinik verilerini retrospektif olarak incelemeyi amaçladık.Gereç ve Yöntem: Bu retrospektif çalışmada, Malatya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Yoğun Bakım Ünitesi (YBÜ)’nde akut ilaç intoksikasyonu tanısıyla tedavi edilen ergen hastaların demografik özellikleri; öncesinde psikiyatrik hastalık varlığı; yoğun bakım ünitesi yatış süresi; alınan toksik madde; toksik madde alım nedeni; alınan toksik madde ilaç ise cinsi; ilacın formu (tablet, süspansiyon); tek ilaç mı çoklu ilaç mı olduğu; zehirlenmenin gerçekleştiği ay ve komorbiditeleri kaydedilmiştir.Bulgular: Çalışmamıza 36’sı kız (%60), 24’ü erkek (%40) olmak üzere toplam 60 hasta dahil edilmiş olup, hastaların yaş ortalaması 16,6±1,8’dır. İntoksikasyonların 57’si (%95) intihar ile ve 3’ü (%5) kaza sonucu meydana gelmiştir. İntoksikasyona neden olan ilaçlar sırasıyla antidepresan (%25), analjezik (%18,3), antiepileptik (%5), uyuşturucu madde (%5), antipsikotik (%6,6), antigribal (%5), antibiyotik (%5) şeklindedir. Hastaların %65’inde çoklu ilaç alımı, %35’inde tekli ilaç alımı gözlenmiştir. Hastaların 26’sına (%43,6) en az bir psikiyatrik hastalık, 6’sına sistemik hastalık (astım, hipotiroidi, psöriazis) eşlik etmektedir. Hastaların yoğun bakımda kalış süreleri ort 2,3±0,9 gün olup intoksikasyonların en sık kış mevsiminde (%35) meydana geldiği belirlenmiştir. Bir hasta iki gün mekanik ventilasyon desteği almış, bir hastaya ise hemodiyafiltrasyon uygulanmıştır. Çalışmamızda hiçbir hastada mortalite görülmemiştir.Sonuç: Çalışmamızda hastaların çoğunun kız olduğu, en sık antidepresan ve analjezik ilaçlar ile intoksikasyonun meydana geldiği ve büyük oranda psikiyatrik hastalık öyküsü varlığı saptanmıştır.

Keywords:

İntoksikasyon, ergen,

PDF

___

1. Karabel D, Bozkurt F, Sabaz MN, Şahin C, Sabaz MN, Haspolat YK. Yoğun bakıma yatış endikasyonlarının önemli bir nedeni: Çocuk ve adolesan akut zehirlenmeleri. Konuralp Tıp Derg 2016; 8: 1-4.
2. Akın E, Berkem M. İntihar girişiminde bulunan ergenlerde olumsuz yaşam olayları: vaka kontrol çalışması. Fırat Tıp Derg 2013; 18: 26-9.
3. Dogan H, Adıgüzel L, Uysal E, Sarıkaya S, Özüçelik DN, Okuturlar Y. Differences between adolescent and adult cases of suicidal drug intoxication. Bakirkoy Tıp Derg 2016; 12: 20-3.
4. Bayraktar S. İntihar kavramının çocuklar ve ergenler açısından ele alınması. Akdeniz İnsani Bilimler Derg 2015; 5: 139-59.
5. Ünlü G, Aksoy Z. İntihar girişiminde bulunan çocuk ve ergenlerin değerlendirilmesi. Pamukkale Tıp Derg 2011; 7: 176–83.
6. Aktepe E, Kandil S, Göker Z, Sarp K, Topbaş M, Özkorumak E. İntihar girişiminde bulunan çocuk ve ergenlerde sosyodemografik ve psikiyatrik özelliklerin değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bült 2006; 5: 444-54.
7. Atay IM, Kerimoğlu E. Ergenlerde intihar davranışı. Çocuk Gençlik Ruh Sag Derg 2003; 10: 128–36.
8. Soylu N, Taneli Y, Taneli S. Depresyonu olan ergenlerde intihar davranışını etkileyen sosyal, emosyonel ve kognitif faktörlerin araştırılması. Nöropsikiyatri Arşivi 2013; 50: 352–9.
9. Freeman JB, Garcia AM, Leonard HL. Anxiety disorders child and adolescent psychiatry. Lewis’s Child and Adolescent Psychiatry: Philadelphia,2002: 821-34.
10. Dinleyici M, Kıral E, Yazar AS, Şahin S. İlaç intoksikasyonu ile başvuran ergenlerde özkıyım ilişkili risk faktörlerin değerlendirilmesi. Osmangazi Tıp Derg 2018; 41: 166-72.
11. Tekerek NÜ, Dursun A, Akyıldız BN. Retrospective analysis of poisoning cases our followed in pediatric ıntensive care unit. Çocuk Acil Yoğun Bakım Derg 2016; 3: 21-6.
12. Özsoylu S, Kondolot M, Akyıldız B, Özmen S, Demirci E. Evaluation of children and adolescents admitted to intensive care due to suicide attempts. Bakirkoy Tıp Derg 2019; 15: 131–5.
13. Özcan N, İkincioğulları D. Ulusal ZehiR Danışma Merkezi 2008 Yılı Çalişma Raporu Özeti. Türk Hijyen ve Deneysel Biyol Derg 2009; 66: 29–58.
14. Özdemir R, Bayrakci B, Tekşam Ö, Kale G. Thirty-three-year experience on childhood poisoning. Turk J Pediatr 2012; 54: 251–9.
15. Kaplan HI, Sadock BJ. Kaplan sadock’s comprehensive textbook of psychiatry. 2nd ed: 2007.
16. Suominen KH, Isometsä ET, Henriksson M. Inadequate treatment for major depression both before and after attempted suicide. Am. J Psychiatr 1998; 155: 1778–80.
17. Yalaki Z, Taşar MA, Yalçın N, Bilge YD. Çocukluk ve gençlik dönemindeki özkıyım girişimlerinin değerlendirilmesi. Ege Tıp Derg 2011; 50: 125–8.
18. Dağlı R, Kocaoğlu N, Bayır H, Hakkı M, Erbesler ZA, Kahraman M. Yoğun bakım servisimizdeki intoksikasyon vakalarının incelenmesi. Muğla Sıtkı Koçman Üniv Tıp Derg 2016; 3: 17–20.
19. Türkmenoğlu Y, Akşahin BG, Sarıtaş Ü, Yılmaz B, Arat C, Şafak E. Update glance on childhood intoxication. Okmeydanı Tıp Derg 2015; 31: 82-91.
20. Myers K, Mccauley E, Calderon R, Mıtchell J, Burke P, Schloredt K. Risks for suicidality in major depressive disorder. J Am Acad Child Adolesc Psychiatr 1991; 30: 86–94.
21. Gökler B. Ölümcül hastalık karşısında çocuk, aile ve hekim. Ben hasta değilim. Çocuk Sağlığı ve Hastalıklarının Psikososyal Yönü, 1999: 471–5.
22. Andiran N, Sarikayalar F. Pattern of acute poisoning in childhood in Ankara: What has change in twenty years?. Turk J Pediatr 2004; 46: 147–52.
23. Ahmet A. Yoğun bakım ünitesinde takip edilen zehirlenme olgularının değerlendirilmesi: retrospektif çalışma. Fırat Med J 2019; 3: 129-33.