ÜLKE KREDİ NOTUNUN BELİRLEYİCİLERİ: TÜRKİYE VE AB ÜLKELERİ ÜZERİNE BİR UYGULAMA

Ülke kredi notu, bir ülkenin finansal sorumluluklarını ne kadar yerine getirdiği hakkında kredi derecelendirme kuruluşlarının vermiş oldukları notları ve görüşleri açıklamaktadır. Bu çalışmada öncelikle Kredi Derecelendirme Kuruluşu (KDK) üzerinde durulmuş daha sonra bu kuruluşların vermiş oldukları ülke kredi notları açıklanmış ve son olarak ülke kredi notunun belirleyicileri incelenmiştir. Ülke kredi notu olarak Uluslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşlarından biri olan Moody’s Kredi Derecelendirme Kuruluşu tarafından Türkiye ve AB (17) ülkelerine verilen notların belirleyicileri incelenmiştir. Ülke kredi notunun belirleyicileri, teoriye ve literatür çalışmalarına uygun olarak seçilmiş beş farklı değişken üzerinde durulmuştur. 2002-2014 yıllarında panel regresyon modeliyle yapılan analiz sonuçlarına göre ekonomik büyümenin pozitif yönde, dış ticaret dengesinin ise negatif yönde ülke kredi notunu etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.

DETERMINATIONS OF SOVERIGN RATINGS: AN EMPIRICAL ANALYSIS ON TURKEY AND EU COUNTRIES

Country credit rating explains the notes and opinions given by credit rating agencies about how much a country discharge its financial responsibilities. In this study, firstly Credit Rating Agency (CRA) is emphasized and lastly the determinants of country credit notes are analyzed. As country credit rating, the determinants of the notes given to Turkey and EU (17) countries by Moody’s Credit Rating Agency, which is one of the International Credit Rating Agencies, have been analyzed. The determinants of the country credit rating are chosen in accordance with theory and literature; and five different determinants have been discoursed. According to the results of the analysis conducted with panel regression model in 2002-2014, it is concluded that the growth rate of economic growth affects the country credit rating positively and balance of foreign trade affects the credit score negatively.

___

  • Alessandri, T., Cerrato, D. & Depperu, D. 2014, "Organizational slack, experience, and acquisition behavior across varying economic environments", Management Decision, vol. 56, no. 5, pp. 967-982.
  • Afonso, A. 2002, “Understanding the Determinants of Government Debt Ratings: Evidence for the Two Leading Agencies”, Department of Economics and Research Center on the Portuguese Economy (CISEP), Universities Tecnica de Lisboa, Lisbon. Working Paper No. 02.
  • Balıkçıoğlu, E., & Yılmaz, H. H. 2013, “Ülkelerin Finansal Açıdan Kredi Notlarını Etkileyen Faktörler ve Kredi Derecelendirme Kuruluşlarının Bu Faktörler Çerçevesinde Değerlendirilmesi.” Maliye Dergisi, Sayı: 165, pp. 163-188.
  • Cantor, R. & Packer, F. 1994, “The Credit Rating Industry” Federal Reserve Bank Of New York Quarterly Review. Summer-Fall. Vol. 19, pp.37-54.
  • Çalışkan, Ö. V. 2002, “Kredi Derecelendirme Kuruluşları Ve Risk Değerleme Kriterleri” GÜ. İİBF Dergisi, Pp. 53-66 . Emir, M., Uysal, M. & Doğru, B. 2013, “Ülkenin Risklilik Durumu İle Ülkeye Gelen Doğrudan Yabancı Yatırım Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği.” Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 27, Sayı 2, pp. 79-92.
  • Erkan, M. & Demircioğlu, M. Y. 2011, “Türkiye’ye Verilen Derecelendirme Notlarının Doğrudan Yabancı Yatırım Girişine Etkisinin Yıllar İtibariyle İncelenmesi” İnönü Üniversitesi, Hukuk Fakültesi Dergisi, 2(1), pp. 209-239.
  • Ferrı, G., Luı, L. G., & Stıglıtz, J. E. 1999, “Are Credit Ratings Pro-cyclical? Evidence from East Asian Countries.” Economic Notes 28(3), pp. 335-355.
  • Gür, T. H. & Öztürk, H. 2011, “Ülke Riski, Derecelendirme Kuruluşları, Aksaklıklar ve Yeni Düzenlemeler” Sosyoekonomi Dergisi. 2011-2/110204, pp. 69-92
  • Haspolat, F. B. 2015, “Ülke Kredi Notlarının Belirleyicileri Türkiye’nin Kredi Notunun Ülke Karşılaştırmalı Analizi” Kalkınma Bakanlığı Uzmanlık Tezi Yayın No:2913, pp. 1-157.
  • Jüttner, J.D. & Mccarthy, J., (2000), “Modeling A Rating Crisis”, Macquarie University, Unpublished, Sidney, Australia.
  • Kalaycı, Ş., Demir, Y. & GÖK, İ. Y. (2010), “Ülke Kredi Notunun Temel Makro Ekonomik Belirleyicileri: AB Ülkeleri Ve Türkiye Üzerine Bir Reyting Araştırması”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar. Cilt 47, Sayı 544, pp. 15-28.
  • Kar, M. & Tatlısöz, F. 2008, “Türkiye’de Doğrudan Yabansı Sermaye Hareketlerini Belirleyen Faktörlerin Ekonometrik Analizi”, KMU İİBF Dergisi, Yıl:10 Sayı 14.
  • Kargı, B. 2014, “Uluslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşları ve Türkiye’nin Kredi Notu Üzerine Bir İnceleme” International Journal Of Social Science. Number;24, pp.351-370.
  • Kırankabeş, M. C. 2004, “Ülke Riskinin Doğrudan Yabancı Yatırımlara Etkisi 1984-2003 Dönemi Türkiye Değerlendirmesi” Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilidalı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kütahya.
  • Lee, S. H. 1993, “Are the Credit Ratings Assigned by Bankers Based on the Willingness of LDC Borrowers to Repay?” Journal of Development Economics No:40, pp. 349-359.
  • Mellios, C. & Paget-Blanc, E.; (2006), “Which Factors Determine Sovereign Credit Ratings?”, The European Journal of Finance, 12(4), 361-377.
  • Moosa, I. A. 2002, Foreign Direct Investment: Theory, Evidence and Practice, New York, Palgrave Macmillan.
  • Moody's History: A Century of Market Leadership, 24 Ekim 2013 https://www.moodys.com/Pages/atc001.aspx
  • Mora, N. 2005, “Sovereign Credit Ratings: Guilty Beyond Reasonable Doubt?” Lecture And Working Paper, Series No. 1, American University of Beirut Institute of Financial Economics, Beirut, pp.1-36.
  • Mukatel A. L. 2006, “Ülke Derecelendirme Notlarının Borsa Endekslerine Etkisi: IMKB 100 Endeksi Üzerine Bir Model Denemesi” Marmara Üniversitesi Bankacılık Ve Sigortacılık Enstitüsü Sermaye Piyasası Ve Borsa Anabilimdalı.
  • Ovalı, S. 2014. “Ülke Kredi Notu Değerlendirme Kriterleri Açısından Türkiye: Ab İle Karşılaştırmalı Analiz” Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, Cilt 10, Sayı 23, pp. 53-81.
  • Şahinöz, S. & Gönenç, R. 2011, “Determinants of Credit Ratings, Sovereign Bond Spreads and Real Interest Rates In Emerging Markets”, İktisat İşletme ve Finans, 26 (305), pp.9-35.
  • Teker D., Pala, A. & Kent O. 2013, “Determination of Sovereign Rating: Factor Based Ordered Probit Models for Panel Data Analysis Modelling Framework”, International Journal of Economics and Financial, Issues Vol. 3, No. 1, pp. 122-132.
  • Yazıcı, M. 2009, “Kredi Derecelendirme Kuruluşlarının Önemi ve Denetimi”
  • http://www.finanskulup.org.tr/assets/maliyefinans/82/Mehmet_Yazici_Kredi_Derecelendirme_Kuruluslarinin_Onemi_ve_Denetimi.pdf. (10.02.2016).
  • https://www.moodys.com/
  • http://www.spk.gov.tr/apps/teblig/index.aspx?lang.