Ukrayna Krizi Sonrasında Avrupa’da Enerji Sorunsalı: Alternatif Enerji Arz Kaynakları ve Türkiye

Bu çalışmada, 24 Şubat 2022’de Putin’in saldırı emriyle başlayan Ukrayna işgalinin, yakın ve uzak geçmişindeki tarihsel sebepleri açıklanarak, krizin başlangıcından bu çalışmanın yazıldığı tarihe kadar olan zaman diliminde, bölgede yaşanan ekonomik ve siyasi gelişmeler, Avrupa’nın enerji arz güvenliği çerçevesinde incelenmektedir. Ukrayna’nın, Rusya’dan Avrupa’ya gelen doğal gaz boru hattı üzerinde olması, doğalgaz ithalatında büyük oranda Rusya’ya bağımlı olan Avrupa’yı ekonomik anlamda olumsuz etkilemiş ve gelecekte enerji arzına dair şüpheler duymasına sebep olmuştur. Tüm bu olumsuz etkiler Avrupa ülkelerini gelecekte Rusya gazına bağımlı olmamak için alternatif kaynak arayışlarına itmiştir. Bu alternatif kaynaklalar arasında başlangıçta yenilenebilir enerji kaynaklarını ve çevre ülkelerinden getirilecek LNG’yi merceğine alan AB, kısa vadenin yanı sıra orta ve uzun vadede tam bir ikamenin borulu gazda olduğunun bilincindedir. Bu çalışmada, Avrupa’nın Rus gazına bir alternatif olarak Türkiye üzerinden geçen TANAP ve TAP gibi doğalgaz boru hatları incelenmiş ve Türkiye’nin çevre ülkeleriyle iş birliği içerisinde Rus gazına nasıl bir alternatif sunabileceği tartışılmıştır.

___

  • AA. (2022). “US withdraws support from EastMed gas pipeline project”. (https://www.aa.com.tr/en/world/us-withdraws-support-from-eastmed-gas-pipeline-project/2470881) (Erişim tarihi:14. 05. 2022).
  • ANSA. (2022). “Gas: TAP transports first 10 bcm of natural gas to Europe - Greece - Nuova Europa”. shorturl.at/fnAKS (Erişim tarihi: 14 Nisan 2022).
  • Astrov, V., Grieveson R., Kochnev A., Landesmann M., & Pindyuk O. (2022). Possible Russian Invasion of Ukraine, Scenarios for Sanctions, and Likely Economic Impact on Russia, Ukraine, and the EU. The Vienna Institute for International Economic Studies (wiiw), Policy Report. No:55.
  • Bluszcz, J. & Valente M. (2019). The War in Europe: Economic Costs of the Ukrainian Conflict. Deutsches Institut für Wirtschaftsforschung. SSRN Scholarly Paper. Rochester, NY: Social Science Research Network. doi: 10.2139/ssrn.3392199.
  • Boehm, L. 2022. Russia’s War on Ukraine: Implications for EU Energy Supply. Think Tank. European Parliamentary Research Service.
  • Brzezinski, Zbigniew. (1997). The Grand Chessboard: American Primacy And Its Geostrategic Imperatives. 1. Baskı. Basic Books.
  • CNN. (2022). “İsrail ile enerjide nerede kalınmıştı? TANAP’a bağlanabilir”. CNN TÜRK. (https://www.cnnturk.com/dunya/israil-ile-enerjide-nerede-kalinmisti-tanapa-baglanabilir (Erişim tarihi:14.04.2022)
  • Daily Sabah. (2022). “Turkey Looks to Curb Energy Imports through Nuclear Power, Local Gas”. https://www.dailysabah.com/business/energy/turkey-looks-to-curb-energy-imports-through-nuclear-power-local-gas (Erişim tarihi: 14. 04. 2022).
  • Daily Sabah, AA. (2022). “Turkey Labeled Strategic Energy Hub for Europe amid Ukraine Crisis”. https://www.dailysabah.com/business/energy/turkey-labeled-strategic-energy-hub-for-europe-amid-ukraine-crisis (Erişim tarihi: 14.04. 2022).
  • Dağdeviren, Z. (2021). “Türkiye ile Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Arasında Enerji İlişkileri”. Journal of Economics and Research 2(2):17-33.
  • Davies H., Emmett K & Wu A. (2022). “The Russia-Ukraine Crisis: Implications for Energy Markets”. Slaughter and May.
  • Dünya. (2022). “Türkiye-AB arasında enerji diyaloğu çağrısı”. https://www.dunya.com/sektorler/enerji/turkiye-ab-arasinda-enerji-diyalogu-cagrisi-haberi-656585 (Erişim tarihi: 29.04. 2022)
  • Egan, M. (2022). “Why the Russian invasion will have huge economic consequences for American families”. CNN. https://www.cnn.com/2022/02/16/economy/russia-ukraine-economy-inflation/index.html (Erişim tarihi: 12.04.2022).
  • Euronews. (2022). “What happens if Russia shuts off gas supplies to Europe?” https://www.euronews.com/green/2022/02/24/what-happens-if-russia-shuts-off-gas-supplies-to-europe. (Erişim tarihi: 14. 04. 2022)
  • European Parliament. (2022). Economic Repercussions of Russia’s War on Ukraine. Weekly Digest. In-Depth Analysis. PE 699. 522.
  • Eurostat. (2022). Imports of Natural Gas by Partner Country. (https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/NRG_TI_GAS__custom_2500093/default/bar?lang=en).
  • FAO. (2022). The Importance of Ukraine and the Russian Federation for Global Agricultural Markets and the Risks Associated with the Current Conflict. Food and Agriculture Organization of the United Nations. Information Note .
  • Fattouh, B., Economou A. & Mehdi A. (2022). Russia-Ukraine Crisis: Implications for Global Oil Markets. Oxford Institute for Energy Studies. Oxford Energy Comment.
  • Franke A. & Bowles A. (2022). “Germany Sees Russian Gas Share Falling to 10% by mid-2024 Amid Floating LNG Rush”. S&P Global. (https://www.spglobal.com/commodityinsights/en/market-insights/latest-news/electric-power/050322-germany-sees-russian-gas-share-falling-to-10-by-mid-2024-amid-floating-lng-rush) (Erişim tarihi:20. 05. 2022).
  • Gierczak, B. (2020). “The Russo-Ukrainian Conflict”.
  • Goldman Sachs. (2022). North American Energy Positioned as a Key Growing Supplier of Global Energy Demand: A Game Changer for US Energy Infrastructure. GS ENERGY & Infrastructure Team.
  • Gönültaş, B. (2022). Rusya ve AB İçin Olası Gaz Ambargosu Senaryoları. Anadolu Ajansı. https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/rusya-ve-ab-icin-olasi-gaz-ambargosu-senaryolari/2570944 (Erişim Tarihi: 28.04.2022).