Yasemin AYDIN, Yudanur DİKMEN, Sare Cansu KALKAN

Ebelik Öğrencilerinin Hasta Bakim Uygulamalarinda Etik Duyarliliklarinin İncelenmesi

Amaç: Bu çalışma, ebelik mesleğine aday son sınıf öğrencilerin hasta bakım uygulamalarında etik, etik kodlar ve etik ikilemlere yönelik algılarını içeren etik duyarlılıklarını incelemek amacıyla yapılmıştır.Yöntem: Tanımlayıcı olarak planlanan araştırma, Ocak–Şubat 2016 tarihleri arasında bir kamu üniversitesinin Sağlık Yüksekokulu Ebelik Bölümü'nde öğrenim gören, çalışmaya katılmaya gönüllü 52 son sınıföğrencisi ile yürütülmüştür. Verilerin toplanmasında, öğrencilerin tanımlayıcı özelliklerini içeren soru formu ile “Ahlaki Duyarlılık Anketi” kullanılmıştır. Bulgular: Öğrencilerin yaş ortalaması 22.36±1.75'dir. Öğrencilerin %48.1'inin mesleki etik kodları bilmediği, %40.4'ünün eğitim müfredatında etik eğitiminin yeterli olmadığı, %63.5'inin ise etik eğitimine gereksinim duyduğu saptanmıştır. Öğrencilerin %57.7’si staj yaptıkları süre boyunca etik sorunlar yaşadıklarını, etik sorunlar yaşayanların %46’sı ise yaşadıkları etik sorunu çözemediklerini ifade etmiştir. Çalışmada öğrencilerin etik duyarlılık anketi toplam puanının 86.81±20.86 olduğu saptanmıştır. Sonuç: Ebelik öğrencilerinin etik duyarlılıklarının orta düzeyde olduğu saptanmıştır. Ebelik mesleğine aday öğrencilerin hasta bakım uygulamalarında etik duyarlılığın artırılması ile etik sorunlarıtanıma ve çözüm sağlamada mezuniyet öncesi eğitim programlarının güçlendirilmesi önerilebilir.

Anahtar Kelimeler:

Etik, Etik Duyarlılık, Ebelik Öğrencileri, Etik Kodlar

Research on midwifery student’s ethical susceptibility on patient care practice

Objective: Objective of this research is examining last grade students’ ethical susceptibility includes their susceptibility towards ethics, ethical codes and ethical dilemmas who are candidates to midwifery profession.Method: The research which is planned as descriptive one was carried out with intern students who study atHealth College Midwifery Department of a public university between January-February 2016. Sample of the research contains 52 volunteer students. Questionnaire form which comprise of two parts was used in order to collect data. Students’ characteristics and opinions about ethics are asked in the first part. “Ethical Susceptibility Questionnaire”Findings: Students’ average age is 22.36±1.75. That are detected that 48.1 percent of students do not know occupational ethic codes, and 40.4 percent of students stated that ethics education does not suffice in curriculum, and 63.5 percent of students need ethics education. 57.7 percent of students stated that they experienced ethical problems during internship, and 46 percent of students who experienced ethical problems stated that they could not solve the ethical problems that they have faced. It is detected that students’ total point of ethical susceptibility is 86.81±20.86.Results and Suggestions: It is found out that midwifery students’ ethical susceptibility is at medium level. It can be suggested that their curriculum before graduation should be enhanced in terms of augmentation of candidate midwifery students’ ethical susceptibility and recognition and providing a solution of ethical problems.

Keywords:

Ethic, Ethical Susceptibility, Midwifery Student, Ethical Codes,

PDF

___

1. Aksu T, Akyol A. İzmir’deki hemşirelerin etik duyarlılıklarının incelenmesi. Türkiye Klinikleri J MedEthics 2011;19(1):16-24.
2. Karagöz S. Cerrahi Hemşireliği ve Etik. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2000;4(1):1-8.
3. Callaghan M. Nursing Morale: What is it likeandwhy?. J AdvNurs 2003;42(3):82-89.
4. Ersoy N, Gündoğmuş ÜN. A study of theethicalsensitivity of physicians in Turkey. NursingEthics 2003; 10(5):472-484.
5. Kendrick K EthicalPathways in CancerandPallativeCare, Ethic in Clinic 2000; 225-235.
6. Goethals S, Gastmans C, de Casterle BD. NursesEthicalReasoningandBehaviour: A LiteratureReview. International Journal of NursingStudies 2010; 47:635-650.
7. Gül Ş, Aşiret GD, Kahraman BB, Devrez N, Büken NÖ. Etik dersi alan ve almayan hemşirelik öğrencilerinin etik karar verebilme düzeylerinin incelenmesi. TurkishJournal of Research& Development in Nursing2013;15 :1, 23-31.
8. Pekcan HS. Yalova ili ve çevresinde görev yapan hekimlerin ve hemşirelerin etik duyarlılıkları (Yüksek lisans tezi), Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 2007.
9. Elçigil A, Bahar Z, Beşer A, Mızrak B, Bahçelioğlu D, Demirtaş D, Özdemir D, Özgür E, Yavuz H. Hemşirelerin karşılaştıkları etik ikilemlerin incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2011;14(2):52-60.
10. Tosun H. Sağlık Uygulamalarında Deneyimlenen Etik İkilemlere Karşı Hekim Ve Hemşirelerin Duyarlılıklarının Belirlenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul, İstanbul Üniversitesi, 2005.
11. Öztürk H, Hindistan S, Kasım S ve ark. Yoğun bakım ünitelerinde hekim ve hemşirele-rin etik duyarlılığı. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2009; 13(2):77-84.
12. Bekmezci H, Özkan H. Ebelik Uygulamalarında Mahremiyetin Önemi, HSP 2015; 2(1):113-124.
13. Lützen K, Johansson A, Nordström G. Moral sensitivity: some differences between nurses and physicians. Nursing Ethics 2000; 7: 520-530.
14. Dikmen Y. Yoğun bakım hemşirelerinde etik duyarlılığın incelenmesi. Cumhuriyet Nurs J 2013; 2(1):1-7.
15. Comrie RW. An analysis of undergraduateandgraduatestudentnurses' moral sensitivity.NursEthics2012; 19(1):116-27.
16. Selçuk KT, Demir C. Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Etik Duyarlılık Düzeyi Ve Etkileyen Etmenler. 14. Ulusal Hemşirelik Öğrencileri Kongresi. Kayseri, 2015.
17. Eraydın Ş, Albayrak K. Hemşirelik Öğrencilerinin Kişisel Değerleri Ve Etik Duyarlılıklarının İncelenmesi. 14. Ulusal Hemşirelik Öğrencileri Kongresi. Kayseri, 2015.
18. Kutsal YG, Yaşlanan dünya, yaşlanan toplum, yaşlanan insan. Toplum Hekimliği Bülteni 2003: 3-4 http://www. thb.hacettepe.edu.tr/arsiv/2003/sayi_3-4/baslik1.pdf. Erişim: 12.02.2016
19. Başak T, Uzun Ş, Arslan F. Yoğun bakım hemşirelerinin etik duyarlılıklarının incelenmesi. Gülhane Tıp Dergisi 2010; 52: 76-81
20. Filizöz B, Aşçı A. Hemşirelerde Etik Duyarlılık: Sivas İli Merkez Kamu Hastanelerinde Bir Araştırma, İş Ahlakı Dergisi 2015; 8(1): 47-66.
21. Görgülü RS & Dinç L. Ethics in Turkishnursingeducationprograms. NursingEthics 2007; 14 (6), 741-52.
22. Aydın ER. Hemşirelik eğitiminin başında ve sonunda olan öğrencilerin hasta haklarına ilişkin tutumları: Kocaeli örneği. Türkiye Klinikleri Journal of MedicalEthics 2012; 20 (3), 139-45.
23. Savaşkan F. KKTC’deki yataklı tedavi kurumlarında çalışan hemşire ve hekimlerin hasta haklarına duyarlılığının belirlenmesi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2006.