Gülsün KARSLI, Orhan KARAMUSTAFAOĞLU, Murat KURT

Botanik Bahçesinin Öğretim Sürecinde Öğrencilerin Sosyobilimsel Konulara Olan Bakışlarına Etkisi: Sürdürülebilir Çevre

Araştırmanın amacı 5. sınıf fen bilimleri dersinde kullanılabilecek Sürdürülebilir Çevre konusunda örnek bir okul dışı öğrenme ortamı uygulaması tasarlamak, yürütmek ve öğrenciler üzerindeki yansımalarını incelemektir. Nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Araştırma 2018-2019 Eğitim Öğretim yılı 2. döneminde Ağrı ili Merkez ilçesinde bir ortaokulda öğrenim görmekte olan 5. sınıf 32 öğrenci ile yürütülmüştür. Çalışmada 2018 Fen Bilimleri Öğretim Programında bulunan 5. sınıf “İnsan ve Çevre” ünitesine ait kazanımlara göre etkinlikler hazırlanmıştır. Okul dışı öğrenme ortamlarından biri olan Ata Botanik Bahçesine gezi düzenlenmiştir. Sürdürülebilir çevre ölçeği ön test ve son test olarak uygulanmış, son test lehine istatiksel anlamda farklılık bulunmuştur. Botanik bahçesine yapılan gezinin öğrencilerin çevre bilincini artırmada etkili olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Okul dışı öğrenme, fen eğitimi, botanik bahçesi

The Effect of Botanical Garden on Socio-Scientific Issues of Students’ Perspectives in the Teaching Process: Sustainable Environment

The aim of research is to design, conduct and implement an exemplary outdoor-school learning environment for Sustainable Environment that can be used in the 5th grade science course and to examine its reflections on students. Case study, one of the qualitative research methods, was used. The research was carried out with 32 students in 5th grade studying in a secondary school in the central district of Ağrı province in the second term of 2018-2019 academic year. In the study, activities were prepared according to the achievements of the 5th grade “Human and Environment” unit in the 2018 Science Education Program. The trip was organized to Ata Botanic Garden, which is one of the extra-school learning environments. The sustainable environmental scale was applied as a pre-test and post-test, and a statistically significant difference were found in favor of the post-test. After the trip, the students stated that they learned a lot from Ata Botanic Garden.

Keywords:

Outdoor -school learning, science education, botanical garden,

PDF

___

Altıntaş, F., (2014). Doğa ve toprağa yönelik hazırlanan informal öğrenme ortamının ilköğretim öğrencileri üzerine etkileri (Yüksek Lisans Tezi). YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından edinildi. (Tez No. 363230)
Bakioğlu, B. & Karamustafaoğlu, O. (2017). A study on developing a guide material for science classes supported by out-of-school learning. Universal Journal of Educational Research, 5(5), 773-786.
Bozdoğan, A. E. & Kavcı, A. (2016). Sınıf dışı öğretim etkinliklerinin ortaokul öğrencilerinin fen bilimleri dersindeki akademik başarılarına etkisi. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 13-30.
Bozdoğan, A. E. & Ustaoğlu, F. (2016). Planetaryumların öğretim potansiyeli hakkında fen bilimleri öğretmen adaylarının görüşleri. Part B: Türk Fen Eğitimi Dergisi, 13(1), 38-49.
Bozdoğan, A. E. (2008). Fen bilgisi öğretmen adaylarının bilim merkezlerini fen öğretimi açısından değerlendirilmesi: Feza Gürsoy bilim merkezi örneği. Uludağ Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 19-41.
Bozdoğan, A. E. (2012). Eğitim amaçlı gezilerin planlanmasına ilişkin fen bilgisi öğretmen adaylarının uygulamaları: Altı farklı alan gezisinin değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 1049-1072.
Çavuş, R., Topsakal, Ü. U., & Kaplan, A. Ö. (2013). İnformal öğrenme ortamlarının çevre bilinci kazandırmasına ilişkin öğretmen görüşleri: Kocaeli bilgi evleri örneği. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3(1), 15-26.
Demir, M. K. (2007). Sınıf öğretmeni adaylarının gözlem gezisi yöntemine bakış açılarının incelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(3), 83-98.
Derman, İ. (2013). Farklı başarı düzeylerindeki okullarda 9 ve 12. Sınıf öğrencilerinin ekosisteme ilişkin öğrenme düzeyleri ve sürdürülebilir çevre bilinci ile ilişkisi (Yüksek Lisans Tezi). YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından edinildi. (Tez No. 339097)
Duruk, Ü., Akgün, A., Yılmaz, N., Özün, S., Aykut, N. & Tekin, S. (2018). Fen bilgisi öğretmen adaylarının okul dışı öğrenme ortamlarındaki deneyimlerine ilişkin görüşleri. Diyalektolog Ulusal Sosyal Bilimler Dergisi, 18, 315-332.
Ertaş, H., Şen, A. İ., & Parmaksızoğlu, A. (2011). Okul dışı bilimsel etkinliklerin 9. sınıf öğrencilerinin enerji konusunu günlük hayatla ilişkilendirme düzeyine etkisi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 5(2), 178-198.
Erten, Z., & Taşçı, G. (2016). Fen bilgisi dersine yönelik okul dışı öğrenme ortamları etkinliklerinin geliştirilmesi ve öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine etkisinin değerlendirilmesi. Journal of Erzincan University Education Faculty, 18(2), 638-657.
Eshach, H. (2007). Bridging in-school and out-of-school learning: Formal, non-formal, and informal education. Journal of Science Education and Technology, 16(2), 171-190. Güler, T. (2009). Ekoloji temelli bir çevre eğitiminin öğretmenlerin çevre eğitimine karşı görüşlerine etkileri. Eğitim ve Bilim, 34, 146-151.
Kırıkkaya‐Buluş, E. (2008). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin fene karşı tutumları. VII. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu’nda sunulan sözlü bildiri, Çanakkale.
Laçin-Şimşek, C. (2011). Okul dışı öğrenme ortamları ve fen eğitimi. C. Laçin-Şimşek (Editör), Fen öğretiminde okul dışı öğrenme ortamları içinde (s. 1-23). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2018). Milli eğitim bakanlığı fen bilimleri dersi (3-8. Sınıflar) öğretim programı. MEB Ankara.
Saraç, H. (2017). Türkiye’de okul dışı öğrenme ortamlarına ilişkin yapılan araştırmalar: içerik analizi çalışması. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 3(2), 60-81.
Sontay, G., Tutar, M. & Karamustafaoğlu, O. (2016). Okul dışı öğrenme ortamları ile fen öğretimi” hakkında öğrenci görüşleri: planetaryum gezisi. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi 1(1),1-24.
Tatar, N. & Bağrıyanık, K.E. (2012). Fen ve teknoloji dersi öğretmenlerinin okul dışı eğitime yönelik görüşleri. İlköğretim Online, 11(4), 883-896.
Türkmen, H. (2010). İnformal (sınıf-dışı) fen bilgisi eğitimine tarihsel bakış ve eğitimimize entegrasyonu. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(39), 46-59.
Türkmen, H., Topkaç, D. D., & Atasay Yamık, G. (2016). İnformal öğrenme ortamlarına yapılan gezilerin canlıların sınıflandırılması ve yaşadığımız çevre konusunun öğrenilmesine etkisi: tabiat tarihi müzesi ve botanik bahçesi örneği. Ege Eğitim Dergisi, 17(1), 174-197.
Uitto, A., Juuti, K., Lavonen, J. & Meisalo, V. (2006). Students' interest in biology and their out-ofschool experiences. Journal of Biological Education, 40(3),124-129.
URL-1. Sürdürülebilir Kalkınma. Erişim adresi: http://www.surdurulebilirkalkinma.gov.tr/temel-tanimlar/ 19.05.2019 tarihinde erişilmiştir.
Var, M. & Karaşah, B. (2010). Botanik bahçelerinin kullanıcılara sağladığı eğitsel ve rekreatif imkânlar: Türkiye ve Dünya’dan örnekler. III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi’nde sunulan sözlü bildiri, Artvin.
Yavuz-Topaloğlu, M. &. Balkan-Kıyıcı, F. (2018). Okul dışı öğrenme ortamlarında yürütülen etkinliklerin öğrencilerin sosyobilimsel konulara ilişkin görüşlerine etkisi: Organ bağışı ve GDO. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 9(1), 36-50.