Çok ilaca dirençli tüberkülozla temasta bulaşma riskini etkileyen faktörler

Amaç: Bu çalışmada tüberküloz (TB) kontrol programında önemli bir klinik problem olan Çok ilaca dirençli tüberküloz (ÇİD-TB) hastalarının temaslı muayene sonuçları ve temas sonrası gelişen TB hastalarının klinik özellikleri incelenerek bulaşma riskini etkileyen faktörlerin araştırılması amaçlanmıştır.Yöntemler: Çalışmada Ocak 2000- Aralık 2008 tarihleri arasında Diyarbakır’daki toplam dört verem savaşı dispanserinde kayıtlı 34 ÇİD-TB hastasının kayıtları retrospektif olarak incelendi.Bulgular: ÇİD-TB hastalarının yaş ortalaması 32.3±14.2 yıl idi. ÇİD-TB hastalarıyla temaslı olanların 7’sinde (%20.6) ve toplam 9 temaslıda TB saptandı. Kaynak ÇİD-TB vakaları temaslılarında TB gelişmeyen (n=27) ve gelişen (n=7) olarak iki gruba ayrılarak yapılan değerlendirmelerde cinsiyet, eğitim durumu, sosyal güvenceye sahip olma, aylık gelir düzeyi, oturduğu yer, özgeçmişinde TB öyküsü olması açısından anlamlı fark saptanmadı (p>0.05). Kaynak ÇİD-TB vakalarının 17’sinde (% 50) tedavi uygunsuzluğu, 14’ünde (%41.1) tedavi uyumsuzluğu saptandı. Temaslılarında TB gelişen ÇİD-TB grubunda tedavi uygunsuzluğu daha sık olarak saptandı (p

Factors that affect the transmission risk during contact with multi drug resistant tuberculosis

Objectives: The aim of this study was to investigate the contact examination results of patients with multi-drug resistant tuberculosis (MDR-TB), their clinical characteristics and risk factors for tuberculosis (TB) transmission.Methods: Follow-up charts of 34 MDR-TB patients, who are registered in four tuberculosis dispensaries in Diyarbakir and followed-up between January 2000 and December 2008 were analyzed retrospectively.Results: The mean age of MDR-TB patients was 32.3±14.2 years. Among the person who in contact with MDR-TB index patients, 7 (20.6%) of them had TB while overall 9 contact persons developed TB disease. No significant differences were found in gender distribution, education and social security status, monthly income and past TB history between contact person who developed (n=7) and not-developed (n=27) TB disease (p>0.05). In 17 (50.0%) of MDR-TB patients inappropriate anti-TB drug prescription and in 14 (41.1%) non-compliance to drug regimen were detected. Inappropriately prescribed anti-TB drugs and delay in TB diagnosis for index MDR-TB patients (18.7 months vs. 9.3 months, respectively; p

___

  • 1. Global tuberculosis control - epidemiology, strategy, financing. WHO Report 2009. Geneva. World Health Organization (WHO/HTM/TB/2009.41).
  • 2. Dünya Sağlık Örgütü “Küresel TB Raporu, 2009”da Dünya ve Türkiye. http://www.verem.org.tr/pdf/DSO_2009_raporunda_TB.pdf
  • 3. Guidelines for surveillance of drug resistance in tuberculosis. WHO/IUATLD Global Project on Anti-Tuberculosis Drug Resistance Surveillance, Second Edition, WHO, Geneva, 2003. WHO/TB/2003.320-WHO/CDS/CSR/RMD/2003.3.
  • 4. Maher D, Chaulet P, Spinaci S, Harries AD. Treatment of Tuberculosis: Guidelines for National Programmes. 2nd ed. WHO/TB/97.220. Geneva: World Health Organization, 1997.
  • 5. Zignol M, Hosseini MS, Wright A, et al. Global incidence of multidrug-resistant tuberculosis. J Infect Dis 2006;194:479-85.
  • 6. Espinal MA, Laszlo A, Simonsen L, et al. Global trends in resistance to antituberculosis drugs. World Health Organization-International Union against Tuberculosis and Lung Disease Working Group on Anti-Tuberculosis Drug Resistance Surveillance. N Engl J Med 2001;344:1294-303.
  • 7. Kocabaş A. Akciğer tüberkülozu. Topçu-Willke A, Söyletir G, Doğanay M, ed. İnfeksiyon Hastalıkları. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri, 1996:396-443.
  • 8. Öger O, Karagöz T. Tüberküloz Epidemiyolojisi ve Ülkemizdeki Durum. İstanbul: Türkiye Ulusal Verem Savaşı Dernekleri Federasyonu, 1992.
  • 9. Arseven O, Eraksoy H, Uzun Y, et al. Doğu Karadeniz Bölgesinde tüberküloz ilaçlarına direnç durumu. Klimik Derg 1995;8:63-7.
  • 10. Çağlayan B, Tümer Ö, Özaydın N, et al. Ülkemizde dirençli tüberküloz. Tüberk Göğüs Hast 1996; 44 (XXII. Uluslararası Ortadoğu Bölgesel Tüberküloz Kongresi Birinci özel Sayısı): 179-90.
  • 11. Uçan ES. Türkiye'de antitüberküloz ilaçlara direnç sorunu. Tüberk Toraks 1994;42:219-30.
  • 12. Özkara Ş, Aktaş Z, Özkan S, Ecevit H: Türkiye'de Tüberkülozun Kontrolü İçin Başvuru Kitabı. Rekmay Ltd. Şti., Ankara 2003, 21-42.
  • 13. World Health Organization. Treatment of tuberculosis. Guidelines for national programmes Geneva, World Health Organization.2003 WHO/CDS/TB/2003.313.
  • 14. Enarson DA, Rieder HL, Arnadottir T, Trebucq A. Management of tuberculosis, A guide for low income countries. 5th edition, 2000, International Union Against Tuberculosis and Lung Disease.
  • 15. Tahaoglu K, Kizkin O, Karagoz T, et al. High initial and acquired drug resistance in pulmonary tuberculosis in Turkey. Tuber Lung Dis 1994 ;75:324-8.
  • 16. Kisa O, Albay A, Baylan O, Balkan A, Doganci L. Drug resistance in Mycobacterium tuberculosis: a retrospective study from a 2000-bed teaching hospital in Ankara, Turkey. Int J Antimicrob Agents 2003;22:456-7.
  • 17. Balci I, Dikensoy O, Bayram A, et al. Drug-resistant tuberculosis at the University Hospital in Gaziantep, South-Eastern Turkey. J Int Med Res 2000;28:300-6.
  • 18. Cohn DL, Bustreo F and Raviglione MC. Drug-resistant tuberculosis: review of the worldwide situation and the WHO/IUATLD Global Surveillance Project. Clin Infect Dis 1997;24 (Suppl 1):S121.
  • 19. Karabay O, Otkun M, Akata F, Karlikaya C, Tuğrul M, Dündar V. Antituberculosis drug resistance and associated risk factors in the European section of Turkey. Indian J Chest Dis Allied Sci 2004;46:171-7.
  • 20. Mookherji Swdeswhba. Motivating and Enabling Improved Tuberculosis Case Detection in Tanzania. Summary Report, 2004.
  • 21. Abakay A, Abakay Ö, Tanrıkulu AÇ, Coşkunsel M. Diyarbakır 1 no.lu verem savaş dispanseri'nde temaslı muayene ve kemoprofilaksi hizmetlerinin düzeyi. Göztepe Tıp Dergisi 2006;21:129-35.
  • 22. Kolsuz M, Küçükkebabçı C, Uçgun İ, Metintaş M, Erginel S. Akciğer tüberkülozu olgularının yakın temaslılarının 6 aylık izlem sonuçları. Türk Toraks Dergisi 2003;4:127-32