Ercüment Batanay’ın Bayâtî makâmındaki mızraplı tanbûr taksîminin tahlîli
Türk mûsikîsi tanbûr icrâcılığının, değişimler gösteren dinamikleri ile günümüze intikâlinin sağlanmasında en büyük katkıya sahip olan usta tanbûr icrâcıları, performansları doğrultusunda gerçekleştirmiş oldukları icrâlar ile kendi dönemlerinde ses getirmiş, bununla birlikte de kendilerinden sonraki nesillere icrâ kayıtları aracılığıyla önemli bir mûsikî mirası bırakmışlardır. Günümüzde sözü edilen bu icrâlara bilimsel bir bakış açısıyla yaklaşılarak, teknik muhteviyâtları hakkında tahlîller yapılabilmesi ile de tanbûrun icrâ boyutuyla ilgili pek çok ayrıntının ortaya çıkarılması mümkün olabilmektedir. Ercüment Batanay’ın mızraplı tanbûr icrâsının özelliklerini, icrâ etmiş olduğu Bayâtî taksîmin tahlîli doğrultusunda ortaya koymayı amaçlayan bu çalışmada verilerin elde edilebilmesi amacıyla kaynak tarama, elde edilen verilerin tahlîli için içerik analizi kullanılmıştır. Çalışmada Batanay’ın kullanmış olduğu süsleme tekniklerine, mızrap kullanımına, kullandığı ifâde unsurlarına ve makâm işleyişine ilişkin bulgular elde edilmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda, Batanay’ın tanbûr icrâsında benimsemiş olduğu üslûbun daha çok geleneksel tanbûr icrasına yakın olduğu sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler:
Türk Müziği, Tanbur, Ercüment Batanay, Taksim, Tahlil
Analysis of Bayati plectrum tanbur taqsim of Ercument Batanay
Master tanbur performers, who have made the greatest contribution to the modernization of Turkish music tan-bur performance with its changing dynamics, have left an important musical legacy both in their own time and in the following periods with their performances. Generations through performance records. Today, it is possible to reveal many details about the performance dimension of the drum by approaching these performances from a scientific point of view and making analyzes about their technical content. In this study, which aims to reveal the characteristics of Ercüment Batanay’s tanbûr with a plectrum, in line with the analysis of the Bayâtî taksim that he has performed, the methods of literature review and content analysis have been used. In the study, the findings related to the ornament techniques Batanay used, the use of the plectrum, the expression elements he used and the functioning of the maqam were obtained. In line with the findings, it was concluded that the style adopted by Batanay in the performance of the tanbûr is more close to the traditional tanbûr performance.
Keywords:
Turkish Music, Tanbur, Ercüment Batanay, Taqsim, Analysis,
___
- AKAN, E. (2007). Tanbur Metodu. İstanbul: Çağlar Mûsıkî Yayınları
- BEHAR, C. (2017). Kan Dolaşımı, Ameliyat ve Mûsıkî Makamları, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- DÜZÜN, E. (2019). İzzettin Ökte’nin Tanbûr Taksîmlerinin Tahlîli, Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü
- DÜZÜN, E. (2019). İzzettin Ökte’nin Bûselik Tanbûr Taksîminin Tahlîli, Sanat Eğitimi Dergisi, Cilt: 7 Sayı: 1, Sayfa: 90.
- GERÇEK, Ö. (2015). Günümüz Türkiye Kopuzu’ndaki Organolojik ve İcrasal Özelliklerin Değerlendirilmesi, Elazığ: Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
- HATİPOĞLU, V. (2017). Beylik Aranağme ve Çeşitlemeleriyle Türk Müziği Keman Alıştırmaları, Ankara: Gece Kitaplığı, 1. Basım.
- HATİPOĞLU, V. (2016). Türk Müziği Keman Öğretimine Yönelik Yeni Kaynak Hazırlamada “Beylik Aranağmelerden” Oluşturulan Çeşitlemelerin Yer ve Öneminin Değerlendirilmesi, Turkish Studies, Cilt: 11, Sayı: 19, Sayfa: 423.
- ÖGEL, B. (1991). Türk Kültür Tarihine Giriş, C.9, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- SARI, A. (2012). Türk Müziği Çalgıları, İstanbul: Nota yayıncılık.
- SÖZER, V. (2005). Müzik Ansiklopedik Sözlük, İstanbul: Remzi Kitabevi, 5. Basım.
- TANRIKORUR, C. (2009). Müzik, Kültür, Dil, İstanbul: Dergâh Yayınları.
- TURA, Y. (2001). Kitâbu ‘İlmi’l-Mûsikî ‘alâ Vechi’l-Hurûfat, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1. Cilt.
- TURA, Y. (2006). İnceleme ve Gerçeği Araştırma (Tedkîk ü Tahkik), İstanbul: Pan Yayıncılık, 1. Baskı.
- YALÇIN, G. (2016). Hâşim Bey Mecmuâsı, Edvâr, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, 1. Baskı.
- ISSN: 2636-7718
- Başlangıç: 2018
- Yayıncı: Holistence Publications