COVİD-19 PANDEMİ SÜRECİNİN YAŞLILAR ÜZERİNDEKİ BİYO-PSİKO-SOSYAL ETKİLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Amaç: Bu çalışmanın amacı, Covid-19 pandemi sürecinde evlerinde kalmak zorunda kalan 65 yaş üzeri yaşlılarda pandeminin ve sosyal izolasyonun biyo-psiko-sosyal etkilerini araştırmaktır. Yöntem: Nitel araştırma, Malatya ve İstanbul merkezde ikamet eden ve kartopu örneklem yöntemi ile ulaşılan 65 yaş üstü 17 kişi ile Covid-19 pandemi sürecini nasıl deneyimlediklerini anlamaya yönelik yarı yapılandırılmış sorular üzerinden telefon görüşmeleri ile yapılmıştır. Bulgular: Pandemide 65 yaş üstü bireyler çok fazla hareketsiz kaldıkları için zaten var olan ortopedik sorunları artmıştı. Araştırmaya katılan 17 yaşlının 16’sında en az bir kronik rahatsızlığı vardı ve düzenli ilaç kullanmaktaydı. Yaşlılar rutin doktor kontrollerini yapamadıkları için uzun süre ilaçlarını aynı dozda kullanmak zorunda kalmışlardı. Pandemi sürecinde yaşlıların dini tutumları onların süreci psikolojik olarak daha müspet atlatmalarına neden olmuştu. Yalnız yaşayan yaşlılar eşi ile birlikte yaşayan yaşlılara göre daha fazla etkilenmişti. Malatya’da ikamet edenler sosyal destek mekanizmalarına (çocuk, komşu, akraba) mekânsal olarak daha yakın olmalarından dolayı İstanbul’da ikamet eden yaşlılara nazaran daha kolay atlatmışlar ve yalnızlık hissini daha az yaşamışlardı. Sonuç: Pandemi süreci etkilerinin 65 yaş üstü bireylerin yaşadığı şehrin özelliklerine, sosyal ve ekonomik durumuna, maneviyatına, eğitim seviyesine ve yalnızlık durumlarına göre değişkenlik gösterdiği ve süreçten en fazla sosyo-ekonomik düzeyi ve eğitim düzeyi düşük yaşlıların etkilendiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Yaşlı; yaşlılık; Covid-19; pandemi; biyo-psiko-sosyal etkiler, Yaşlı, Covid-19 pandemi

PDF

___

Referans1. Artan, T., & Irmak, H. S. (Evaluation of the Perspective of Aging in Nursing Home of Elderly Living in Nursing Homes: Sample of İstanbul Bahçelievler, Zeytinburnu and Sultangazi Nursing Home), Toplum ve Sosyal Hizmet , 2018, vol.29, 51-70. issue/39687/469975
Referans2. Artan, T. Yaşlılarla Sosyal Hizmet . Ankara: Sosyal Hizmetler Araştırma, Belgeleme, Eğitim Vakfı. 2017, Sabev.
Referans3. Artan, T. (Financial Abuse as a Type of Elderly Abuse among Elderly People Residing in Senior Centers) Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi 2016, vol.3, 48-56. DOI: 10.17681/hsp.78913
Referans4. Artan, T. (A Generel Overview Of Elderly Abuse In Turkey), T.C. Maltepe Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Dergisi , 2013, vol.1, 38-61.
Referans5. Açıkgöz, N., Artan, T., & Arıcı, A. (Evaluation Of The Perspective Of Residents In Nursing Homes: Istanbul Sultangazi Nursing Home Example) Ufkun Ötesi Bilim Dergisi Engelliler Konfederasyonu Yayını , 2019, 19 (1); 54-81.
Referans6. Altın, Z. (Elderly People in Covid-19 Outbreak), Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dergisi , 2020;30(Ek sayı); 49-57. doi:10.5222/terh.2020.93723
Referans7. Aslan, M., & Hocaoğlu, Ç. (Aging and Psychiatric Problems Associated with Aging Period), Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi , 2017; 7(1) 53-62. ISSN: 2146-443X
Referans8. Aydemir, M. A. Sosyal Sermaye. 1. Baskı, Konya: Çizgi Yayınevi, 2011. ISBN: 978-605-4451-30-2
Referans9. Berzoff, J. Psychosocial Ego Development: The Theory of Erik Erikson. J. Berzon, L. M. Flanagan, & P. Hertz içinde, Inside Out and Outside In, 2016, (s. 100-122). Rowman&Litlefield.
Referans10. Buğra, A. Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye'de Sosyal Politika. 9. Basım, İstanbul, İletişim Yayınları, 2018, ISBN-13: 978-975-05-0578-2
Referans11. Duyan, V. Sosyal Himet Temelleri Yakyaşımları Müdahale Yöntemleri. 1. Baskı, İstanbul: Nar Yayınları, 2019 ISBN: 978-605-68895-1-6
Referans12. Ercan, Fatümatü Zehra. Okul Sosyal Hizmeti Bağlamında Suriyeli Çocukların Eğitim Sorunları. Konya: Çizgi, 2020. https://www.researchgate.net/publication/342389217
Referans13. Gül, M. E., & Han, T. Ş. (The Analysis Of The “I Daniel Blake” Film In The Context Of The Individual Period Conflicts). İmgelem , 2020; 4(6), 157-177.
Referans14. Gürsu, O., & Ay, Y. Manevi İyi Oluş ve Yaşlılık. Türk Akademik Araştırmalar Dergisi Uluslararası Multidisipliner Kongresi , 2018; Kasım, 198-207.
Referans15. Kapıkıran, Ş. (Relationship between Life Satisfaction and Loneliness in the Elderly: Examining the Mediator Role of Social Support), Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi , 2016; 9(1): 13-25.
Referans16. Karataş, Z. (Qualitative Research Methods İn The Social Sciences), Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi ,2015; 1 (1): 62-81.
Referans17. Koçyiğit, M. (2019). (A Compilation Of The Experiences Of Individuals With Spouse Loss), 1. Uluslararası Bilim, Eğitim, Sanat ve Teknoloji Sempozyumu , 2019; 1210-1221.
Referans18. Marshall, G. Sosyoloji Sözlüğü. (O. Akınhay, & D. Kömürcü, Çev.), 1. Baskı, Ankara, Bilim ve Sanat Yayınları, 2009. ISBN: 975-7298-43-3
Referans19. Patton, M. Q. Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. 3. Baskı, Ankara, Pegem Akademi. 2014. ISBN: 978-076-191-971-1
Referans20. Saltan, A., Kalındemirtaş Küçük, M., & Mert Boğa, S. (The Investigation To The Relation Between Loneliness And Living Places In Older Adults). Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi , 2018 Dec; 2(4): 191-198. https://doi.org/10.31461/ybpd.453111
Referans21. Sezer Doğan, A., & Artan, T. (The Evaluation of Local Administrators’ Thoughts/Views on the Elderly: The Case of İstanbul), Sosyal Çalışma Dergisi ,2019; 3 (2), 120-146. ISSN: 2587-1412
Referans22. Teater, B. Sosyal Hizmet Kuram ve Yöntemleri. 1. Baskı, Ankara, Nika, 2014. ISBN: 978-84776-9-8
Referans23. Tekindağ, M., Ege, A., Erim, F., & Enes, T.( Older Individuals During COVID-19 from the Social Work Perspective: Problems, Needs, and Recommendations), İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi , 2020; 5(2): 159-164
Referans24. Waldinger, R. J., & Schulz, M. S. What's Love Got to Do With It? SocialFunctioning, Perceived Health, and Daily Happiness in Married Octogenariansrians. Psychologyand Aging , 2010; 422-431.
Referans25. WHO (1984) The uses of epidemiology in the study of the elderly. WHO, Technical Reports Series 706, Geneva:8-9.
Referans26. Yağar, F., & Dökme , S. (Planning Of Qualitative Researches: Research Questions, Samples, Validity And Reliability), Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi 2018; 3(3), 1-9.
Referans27. Yel, A. M. Bourdieu ve Din Alanı: Sermaye, İktidar, Modernlik. G. Çeğin, E. Göker, A. Arlı, & Ü. Tatlıcan içinde, Ocak ve Zanaat Pierre Bourdieu Derlemesi 2. Baskı, İstanbul, İletişim, 2010, sf. 559-580. ISBN-13: 978-975-05-0470-9
Referans28. Özen, Y& ,Gül, A. (Poulation-Sampling Issue on Social and Educational Research Studies). Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 2007, (15), 394-422.
Referans29. Zastrow, C., & Kirst-Ashman, K. K. İnsan Davranışı ve Sosyal Çevre 2. Baskı (S. E. Türközü, & B. Alparslan, Çev.), 2. Baskı Ankara: Nika, 2016. ISBN: 978-605-64609-7-5