Yatağan(Muğla) termik santralı atık depolama sahasının yeraltı sularına etkisi

Kömür yakıtlı termik santrallerden kaynaklanan atıkların (kül ve cüruf) birçok toksik element içerdiği bilinmektedir. Bu elementlerin su kaynaklarına sızması, atıkların bertaraf edilmesi ile ilgili çevresel etkileri açısın-dan büyük önem taşımaktadır J. Bu çalışmanın amacı, Yatağan Termik Santralı atık depolama sahasından kaynaklanan kirletici potansiyellerinin yeraltı sularına olan etkilerinin belirlenmesidir. Bu bağlamda, atık depolama sahasından sızan sular ve depolama sahasının önünde yer alan gözlem kuyularından alınan su örneklerinden yararlanılarak, kirletici potansiyellerinin yeraltı sularına olan etkileri irdelenmiştir. Atık depolama sahasının önünde, Yatağan ovasının oluşturduğu genç alüvyon çökelleri, gerek yeraltı sularının beslenmesi, gerekse depolanması açısından çok iyi bir akifer ortamı oluştururlar. Bu akifer, hem içme suyu, hem de yaygın bir şekilde sulama suyu amacıyla işletilmektedir. Atık depolama sahasında toplanan suların, yeraltı sularına olan etkilerinin araştırılması amacıyla alüvyon akiferlerde herbiri 20 m. derinliğinde üç gözlem kuyusu açılmıştır. Bu kuyularda yapılan basınçsız su deneyi sonuçlarına göre, alüvyon çökellerinin geçirimli ve çok geçirimli sınıfına girdikleri belirlenmiştir. Gözlem kuyularından bazı dönemlerde alınan su örneklerindeki Cd ve Pb değerlerinin Çevre Koruma Örgütü (EPA) tarafından içme suları için önerilen 0.005 mg/l ve 0.015 mg/l sınır değerlerini aştığı görülmektedir. Ayrıca, inceleme alanındaki su örneklerindeki sülfat $(SO-4^=)$ değeri, Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından içme suları için önerilen maksimum sınır değerlerini genellikle aşmaktadır.

The effect of waste disposal site of the Yatağan thermal power plant on groundwater

Fly and bottom ashes originated from coal burnt in thermal power plants are known to contain several toxic elements, which can leached out and contaminate soils as well as surface and groundwater. Yatağan Thermal Power Plant of 3x 210 MW power was founded to meet energy need of our country by using low quality lignite reserves of Yatağan- Eskihisar, Tınaz and Bagyaka basins. The plant annually consumes 5.4 x $10^6$ tons of coal and annual production capacity is 3.780 x $10^6$ KWh. The plant uses 15000 tons of coal and discharges 5000 tons of fly and bottom ash daily to the disposal site. The main objective of this study is investigation of the effects of these wastes on the groundwater, via water in ash disposal site and groundwater monitoring wells. For these reasons, water samples, leach out from waste disposal site and groundwater moni-toring wells in front of disposal site, were analysed. A large part of the Yatağan Plain is formed by alluvium, which is the principal aquifer in front of waste disposal site. The alluvium consists of loose, interlayered clay, silt, sand, and gravel. This aquifer is used for domestic and irrigation. Three observed wells, which are 20 m depth, were done for effects of waste disposal siteon groundwater. Also, some of permeability experiments were applied in these wells. According to experiment alluvium aquifer is very permeable. Groundwater in the alluvial aquifer in the Yatağan Plain, Mugla- Turkey, has been effected by thermal power plant waste. Waters, in the study area, are rich in $(SO-4^=)$ ions. Cadmium (Cd) and lead (Pb) concentrations of groundwater of some well in the alluvial aquifer exceed the Environmental Protection Agency (EPA) standarts.

___

  • APHA-AWWA, 1992. Standart methods for examination of water and wastewater,18th edition,Washington, DC.
  • Baba, A., 1999. Türkiye'de termik santral atıklarının çevre jeolojisi. BAKSEM'99, 130- 135, İzmir.
  • Baba, A., 2000a. Yatağan (Muğla) termik santral atıklarının çevre jeolojisi açısından incelenmesi. Doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü {yayımlanmamış).
  • Baba, A., 2000b. Leaching, characteristics of wastes from Kemerköy (Muğla-Turkey) power plant. Global Nest: the Int. J. vol. 2, 51 -57.
  • Becker-Platen, J. D., 1970. Lithostratographische Untersuchungen im Kanozoikum Sudwest- Anatoliens (Türkei). Geologischen Jahrbuch, 97-244, Hannover.
  • Bertine, K. K. ve Goldberg, E. D., 1971. Fosil fuel combustion and the major sedimentary cycle. Science, 173, 233-235.
  • Bozoğlan, M., 1997. TKİ Kurumu bünyesindeki çevresel önlemler ve bu önlemlerin maliyet analizleri. Çevre ve Enerji Kongresi, 192, 491, Ankara.
  • Brinkmann, R., 1967. Menderes Masifi'nin Milas - Bodrum- Ören civarındaki güney kanadı. Ege Univ. Fen Fakültesi ilmi Raporlar serisi, 43, 12.
  • Çancı, B., Güleç, N., Erler, A., 1997. Kömür yakıtlı termik santrallardaki uçucu küllerin çevreye etkisi:genel değerlendirme. 20. Yıl Jeoloji Sempozyumu, 181-187, Konya.
  • Deborah, A.K. ve Ernest, E.A., 1981. Effect of leachate solutions from fly and bottom ash on groundwater quality, Journal of Hydrology, 54, 341-356.
  • Eckenfelder, W.W., 1989. Industrial water pollution control. New York, NY: McGraw-Hill.
  • Egemen, E., 1993. Release of metal ions from fly ash originating from coal-fired thermal power plants. The Graduate school of natural and applied sciences of Middle East Technical University, masters thesis, Ankara, (yayımlanmamış).
  • Egemen, E., ve Yurteri, C., 1996. Regulatory leaching tests for fly ash: a case study. Waste Management and Resource, 14, 43-50.
  • Eisenberg, S.H., Tittlebaum, M.E., Eaton, H.C. ve Soroczak, M.M., 1986. Chemical characteristics of selected fly ash leachates. J. of Environ. Sci. and Health, Part A, A21(4), 383-402.
  • Environmental Protection Agency, (EPA), 1990. Summary review of health effects associated with hydrogen cyanide. EPA/600/8-90-002F.
  • Environmental Protection Agency, (EPA), 1993. Standart methods for the examination of water and wastewater. American Publich Healt Assoc. US.
  • Environmental Protection Agency, (EPA), 1995. Groundwater and leachate treatment systems. EPA/625/R-94/005.
  • Klein, D. H. Andren, A. W., Carter, J.A., Emery, J.F., Feldman, C., Fukerson, W., Lyon, W. S., Ogle, J.G., Talmi, Y., Van Hooh, R. I. ve Bolton, N., 1975. Pathways of thirty seven trace elements through coal-fired power plant. Environmental Science and Technology, 9, 10,973-978.
  • Lee, S. Y., 1982. Coal gasification solid wastes: physicochemical characterization. Environmental Science and Technology, 16, 10, 728-731.
  • Patterson, J.W., 1985. Industrial wastewater treatment technology. Boston, MA: Butterworth Publishers.
  • SONAR, 1986. Yatağan Termik Santrali kül barajı mühendislik jeolojisi raporu. Türkiye Elektirik Kurumu, Ankara (yayınlanmamış).
  • Şekercioğlu, E., 1993. Yapıların projelendirilmesinde mühendislik jeolojisi. TMMOB JMO yayınları:23, say.60, Ankara.
  • TEAŞ, 1995. Yatağan Termik Santralı kül depolama sahası araştırma ve izleme sondajları raporu. Ankara, (yayınlanmamış).
  • TSE, 1997. İçme suları standardı. Türk Standartları Enstitüsü 1.Baskı TSE, TS 266, 1-25, Ankara.
  • Uslu, O., Türkman, A., 1987, Su kirliliği ve kontrolü. TC. Başbakanlık Çevre Genel Müdürlüğü yayınları eğitim dizisi 1, Ankara.
  • YTS, 1993. Yatağan Termik Santralı brifing dosyası. Türkiye Elektirik Kurumu, Yatağan, (yayınlanmamış).
  • Weber, W.J. ve Smith, E.H., 1986. Removing dissolved organic contaminants from water. ES&T 20:970-979.
  • WHO, 1963. Drinking water standards. In Engineering Geology and Environmental Approcah (Ratio, P.H., 1.996), second, edition,256-257.
  • Zouboulis, A.I., Tzimou-Tsitouridou, R., 1990. Fly ash utilization in environmental engineering. the case of Greece, Reclamation, treatment and utilization of coal, mining wastes. Rainbow, Balkema, Rotterdam, 493-499