Alipaşa Açık Ocak Albit Madeninde Meydana Gelen Heyelanın GPS Kullanılarak İzlenmesi ve Oluşum Nedenleri

Açık ocak madenlerinde en yaygın kütle hareketi heyelanlardır. Ciddi bir şev duraysızlığına genellikle şev üstünde veya gerisinde bir veya daha fazla sayıda gerilme çatlağı eşlik eder. Zamana bağlı yer değiştirmelerin izlenmesine bu çatlaklar imkân verir. GPS veya diğer cihazlarla şev hareket hızlarının doğru bir şekilde analiz edilmesi, yüzey-yer değiştirme hareketlerini ve dolayısıyla şev davranışını tahmin etmede genellikle uygundur. Bu çalışma, Aydın/Karpuzlu/Alipaşa açık ocak albit madeninin güneydoğusunda yer alan heyelan sahasındaki şev hareketlerinin izlenmesi ve bu olayın nedenlerinin araştırılmasıyla ilgilidir. Bu kapsamda, hem kütle hareketlerinin yenilme tipi hem de heyelanı oluşturan nedenlerin ortaya çıkarılması için iki ilişki araştırılmıştır. Birincisi; her bir istasyondaki kümülatif yer değiştirme hareketinin yönlem ve dalımıyla, gnayslar içinde mevcut foliasyon düzlemlerinin eğim yönü-eğim açısı değerleri arasında, ikincisi ise, önceki topoğrafyada mevcut dere yataklarının akış yönleriyle bu yatakların yakınında yer alan foliasyonların eğim yönleri arasındadır. Heyelandan etkilenmiş alan günümüzde de madencilik faaliyetlerini tehdit etmektedir. Heyelan sahasındaki kayan kütlenin içindeki yatay ve düşey yöndeki hareketler GPS ile belirlenmektedir. Bu çalışmalar yapılırken yağış miktarları da günlük olarak ölçülüp kaydedilmiştir. Bu ölçümler şev hareket verileriyle birlikte değerlendirilmiştir. Kaymayı önlemek ve kontrol etmek için heyelan sahasında şev inceltme kazıları yapılmış ve yüzey suları bölgenin dışına çıkarılmıştır. Böylece, şev hareketlerinin yavaşlaması ve iyileştirme çalışmalarının olumlu etkisi şev izlemeleriyle takip edilmiştir.

___

  • Allasia, P., Manconi, A., Giordan, D., Baldo, M., Lollino, G., 2009. ADVICE: A new approach for near-real-time monitoring of surface displacements in landslide hazard scenarios. Sensors, 13, 8285–8302.
  • Bell, R., Glade, T., 2004. Natural hazards and earth system sciences quantitative risk analysis for landslides – Examples from B´ıldudalur, NW-Iceland. Natural Hazards and Earth System Sciences, 4, 117–131.
  • D.M.İ., 2014. Devlet Meteoroloji İstasyonu Kayıtları, Aydın.
  • Franklin, J. A., 1977. The monitoring of structures in rock: Intl. J. Rock Mech. Min. Sci. & Geomech. Abstr., Vol. 14, pp. 163-192.
  • GEOVIA Surpac 6.6.1. (2013). GEOVIA Surpac Reference Manual.
  • Kadakçı, K. T., Koca, M. Y., 2014. Açık ocak albit işletmesindeki kaya şevlerinin sonlu elemanlar yöntemi kullanılarak duraylılık değerlendirmesi, Jeoloji Mühendisliği Dergisi, 38, 1, 1-19.
  • Kıncal, C., 2014. Application of two new stereographic projection techniques to slope stability problems. International Journal of Rock Mechanics and Mining Sciences, 66, 136-150.
  • Koca, M. Y., Kahraman, B., Karakuş, D., Özdoğan, M. V., 2010. General assessment of the stability of Overall slope of Ali Paşa Albite Mine. Dokuz Eylül Üniversitesi, 156 s, (unpublished).
  • MapInfo Professional 8.0, 2000. MapInfo Professional 8.0 software manual.
  • Koca, M.Y., Kahraman, B., Kıncal C., 2012. Report of Overall Slope Stability Assessment of The Alipasa Open Pit Mine. Dokuz Eylül Üniversitesi, 80 s., (unpublished).
  • Martin, D. C., 1993. Time dependent deformation of rock slopes. University of London, PhD Thesis, London.
  • NetCad GIS 7 (2015). NetCad GIS Yazılım Kullanma Kılavuzu.
  • Read, J., Stacey, P. F., 2009. Guidelines for Open Pit Design, CSIRO Publishing, Melbourne, 496 p.
  • Savely, J. P., 1993. Slope management strategies for succesful mining. Proceedings Innovative Mine Design for the 21st Century, Balkema, Rotterdam, 25-34.
  • Sjöberg, J., 1996. Large scale slope stability in open pit mining – a review, technical report. Division of Rock Mechanics, Lulea University of Technology, Sweden, 215 p.
  • Tanyaş, H., Ulusay, R., 2013. Assessment of structurally-controlled slope failure mechanisms and remedial design considerations at a feldspar open pit mine, Western Turkey. Engineering Geology, 155, 54– 68.
  • Wang J., Gao J., Liu Ch., Wang J., 2010. High precision slope deformation monitoring model based on the GPS/Pseudolites technology in open-pit mine. Mining Science and Technology 20, 0126–0132.
  • Wilson, S.D., 1970. Observational data on ground movements related to slope instability. Journal of Soil Mechanics and Foundation Division, American Society of Civil Engineers Proceedings, Vol. 96, p. 1521-1544.
  • Wylie, D. C., Munn, F. J., 1978. The use of movement to minimise production losses due to pit slope failures. Proceedings, First International Symposium on Stability in Coal Mining, eds. Brawner & Dorfling, Vancouver, 75-94.
  • Zavodni, Z. M., 2000. Time-Dependent Movements of Open-Pit Slopes. Slope Stability in Surface Mining. Hustrulid, W.A. (ed). SME, Littleton, CO, USA, Ch. 8. p.110.