Türkiye’de Kayıt Dışı Gıda Üretimi ve Olası Sonuçları

Kayıt dışı gıda üretimi, gıda güvenliğini tehdit eden en önemli problemlerin başında gelmektedir. Yasalar gıda güvenliğinin sağlanabilmesi için asıl sorumluluğu üreticiye yüklerken, devlet de bu alanda denetimler yapmak ve gıda güvenliğine uyulmaması durumunda cezai yaptırımlar uygulamakla görevlidir. Ancak halkın alım gücünün düşmesi ve artan gıda fiyatları, kayıt dışı gıda üretimini artırmaktadır. Gıda güvenliğine önem vermeden kayıt dışı olarak yapılan gıda üretimi, halk sağlığını tehdit etmektedir. Bu derleme çalışmasında gıda güvenliği konusu ve bir gıda güvenliği problemi olan kayıt dışı gıda üretimi konusu incelenmiştir. Çalışma sonucunda halkın kayıt dışı gıda üretimi yapan işletmelerden alışveriş yapmaması için bilinçlendirilmesi, alım gücünün artırılması ve gıda fiyatlarının düşmesini sağlayacak önlemlerin alınması gerektiği önerilmiştir.

Informal Food Production in Turkey and Its Possible Consequences

Informal food production is one of the most important problems that threaten food security. While the law puts the main responsibility to ensure food safety to the producer, the state is responsible for conducting inspections in this area and applying criminal sanctions if food safety is not observed. However, the low purchasing power of the people and increasing food prices increase the informal food production. Informal food production without regard to food safety threatens public health. In this review study, the issue of food safety and the issue of informal food production, which is a food safety problem, are examined. As a result of the study, it has been suggested that awareness should be raised so that people does not shop from the companies that produce informal food, that purchasing power should be increased and that the food prices should be lowered. Keywords: Food, food production, food safety, informal food production.

___

  • 2nd Food Safety Congress Final Declaration. (2011). Gıda Güvenliği(1). http://www.ggd.org.tr/diger/ggd_2011_1web-1.pdf
  • Başaran, B. (2016). ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi. Journal of Food and Health Science, 2(1), 9-26.
  • BirGün. (2020). Pazar yerleri gıda güvenliği açısından yetersiz. https://www.birgun.net/haber/pazar-yerleri-gida-guvenligi-acisindan-yetersiz-290004
  • Bozyiğit, S., & Kılınç, G. (2019). Tüketicilerin Sağlıklı Gıda Algıları ve Tüketim Davranışları: Keşifsel Bir Çalışma. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(45), 201-229.
  • Carvalho, F. P. (2017). Pesticides, environment, and food safety. Food and Energy Security, 48-60.
  • Erdoğan, S. (2014). Gıda Güvenliği. İstanbul: Hayat Yayınları.
  • Erkmen, O. (2010). Gıda Kaynaklı Tehlikeler ve Güvenli Gıda Üretimi. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi(53), 220-235.
  • Gupta, R. K., Dudeja, P., & Minhas, A. S. (2017). Food Safety in the 21st Century. London: Elsevier.
  • Gündoğdu, H. (2019). Gıda Güvenliği Yönetimi ve Elazığ-Bingöl Yöresel Gıda Üretimine Bir Bakış. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Hürriyet. (2002). Gökalp: 20 bin gıda üreticisi izinsiz. https://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/gokalp-20-bin-gida-ureticisi-izinsiz-81891
  • Karabasil, N., Bošković, T., Dimitrijević, M., Vasilev, D., Đorđević, V., Lakićević, B., & Teodorović, V. (2017). Food safety – the roles and responsibilities of different sectors. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, Volume 85, 59th International Meat Industry Conference MEATCON2017. Zlatibor, Serbia.
  • Kıymaz, T., & Şahinöz, A. (2010). Dünya ve Türkiye Gıda Güvencesi Durumu. Ekonomik Yaklaşım Dergisi, 21(76), 1-30.
  • Kızılyar, A. (2019). Türkiye Gıda Teröründe En Üst Zirvede. http://www.safakgazete.com/turkiye-gida-terorunde-en-ust-zirvede-makale,270.html
  • Koç, G., & Uzmay, A. (2013). Gıda Güvencesi ve Gıda Güvenliği: Kavramsal Çerçeve, Gelişmeler ve Türkiye. Tarım Ekonomisi Dergisi, 21(1), 39-48.
  • Madenci, A. B., Türker, S., Bayramoğlu, Z., & Eyiz, V. (2019). Tüketicilerin Gıda Güvenliğine Yönelik Tutum ve Algılarını Etkileyen Sosyoekonomik Faktörler: Konya İli Örneği. Helal ve Etik Araşt. Derg., 1(1), 48-59.
  • Ministry of Agriculture and Forestry. (2019). 2018 Yılı Faaliyet Raporu. https://www.tarimorman.gov.tr/GKGM/Belgeler/Genel/2018_Faaliyet_Raporu.pdf
  • Ministry of Agriculture and Foresty. (2020). https://www.tarimorman.gov.tr/Haber/4310/Gidada-Taklit-Ve-Tagsis-Yapan-Firmalar-Aciklandi
  • Panghal, A., Chhikara, N., Sindhu, N., & Jaglan, S. (2018). Role of Food Safety Management Systems in safe food production: A review. Journal of Food Safety, 38(4), 1-11.
  • Şanlıer, N., Artık, N., & Sezgin, A. C. (2019). Gıda Güvenliği ve Gıda Mevzuatı. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Tokalar, İ. (2014). Dünyada Gıda Terörü. İstanbul: Ataç Yayınları.
  • Tosun, D., & Demirbaş, N. (2012). Türkiye'de Kırmızı Et ve Et Ürünleri Sanayiinde Gıda Güvenliği Sorunları ve Öneriler. UÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 26(1), 93-101.
  • Trevena, H., Reeve, B., Bero, L., & Thow, A. M. (2020). Private food safety standards in the global food supply chain: a scoping review protocol. JBI Evidence Synthesis, 18(1), 97-107.
  • Yaralı, E. (2018). Gıda Zincirinde İzlenebilirlik. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 23(1), 108-119.