Halis TANRIVERDİ, Ahmet YILMAZ, Cengizhan SEZGİ, Hatice YILMAZ

357

KOAH OLGULARINDA TEOŞLİNİN YAN ETKİLERİ İLE HASTA YAŞI VE KAN ELEKTROLİTLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Metilksantin grubu ilaçlar ucuz olması ve inhaler grubu ilaçlar gibi hasta uyum sorunu olmaması nedeniyle KOAH tedavisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Kullanımlarını sınırlayıcı en önemli nedenler; bronkodilatör etkilerinin diğer bronkodilatör grup ilaçlardan daha az olması, terapotik kan düzeylerinin dar olması ve diğer ilaçlarla sık etkileşmeleridir. Bu çalışmada KOAH tanısı ile ‹V veya oral teofilin kullanan hastalarda, serum teofilin seviyesi ve yaş grupları ile teofiline bağlı oluşan yan etkiler ve kan sodyum (Na), potasyum (K), kalsiyum (Ca), Klor (Cl) ve glukoz seviyeleri arasındaki ilişki araştırıldı. Çalışmaya, KOAH nedeni ile takip edilen toplam 65 hasta alındı. Birinci gruba (21 hasta) standart tedavi olarak inhale kortikosteroid, kısa ve uzun etkili beta2-agonist verildi. ‹kinci gruba (44 hasta) ise standart tedaviye ek olarak 600 mg/gün dozunda teofilin eklendi. ‹kinci gruptaki hastalarda 60 yaş altı ve 60 yaş üstü olarak ikiye ayrıldı; plazma teofilin seviyeleri ve oluşan yan etkiler açısından değerlendirildi. Teofilin alan grubtaki 6 hastada tremor, 4 hastada taşikardi, 3 hastada epigastrik bölgede yanma şikâyetleri mevcuttu ve teofilin almayan gruptan anlamlı artmış olarak bulundu. Teofilin kullanan grupta ortalama teofilin seviyesi 13.2±4.1 µg/L olarak ölçüldü. Altmış yaş altı ve 60 yaş üstü her iki grupta da teofilin seviyeleri benzerdi. Tremor gelişen hastaların serum ortalama teofilin seviyesi 16.1 µg/ml, taşikardi gelişen hastaların 14.5 µg/ml, epigastrik bölgede ağrı şikâyeti olan hastaların 9.25 µg/ml düzeyindeydi. Teofilin kullanan 60 yaş üstü hastalarda yan etkiler daha belirgindi. Uygulanan dozda elde edilen serum teofilin seviyelerinin Na, K, Ca, Cl ve glukoz seviyelerini değiştirmediği ve hayatı tehdit eden yan etkilerin ortaya çıkmadığı görüldü. Sonuç olarak teofilinin önerilen terapotik kan düzeyleri aralığında kullanılsa bile yan etkilerin ortaya çıkabildiği, bu etkilerin özellikle yaşlı hastalarda daha belirgin olduğunu saptadık. Bu nedenle teofilin kullanan hastaların plazma teofilin düzeyleri yanında klinik olarak da dikkatli bir şekilde takibi gerekmektedir.

THE RELATIONSHIP BETWEEN SIDE EFFECTS OF THEOPHYLLINE IN COPD PATIENTS WITH PATIENT AGE AND BLOOD ELECTROLYTES

Methylxanthine group drugs are used widely due to become cheap and no patient drug compliance problem such as inhaled medications. The most important limitating reasons their uses are having less branchodilator effects than other bronchodilators, small therapeutic blood levels interval and frequently interacts with other drugs. In this study, we analyzed the kinds and frequency of theophylline-related side effects, due to the many interactions with other drugs in the COPD and asthma patients’ recieving intravenous and oral theophylline For this aim, relationship between the serum levels of theophylline and Na, K, Ca, Cl, glucose was investigated Total 44 COPD and asthma patients were subjected to study. The average age of patients was 61±5. Serum theophylline Na, K, Ca, Cl and glucose levels were measured for all patients. ECG’s of patients were evaluated. The side effects were recorded during the therapy. Tremor in 6 patients, tachycardia in 4 patients, epigastric burning/pain in the stomach in 3 patients were observed. Serum theophylline values in tremor developed patients was about 16,1µg/ml, in taschicardia developed patients was about 14,5 µg/ml, in epigastric burning/pain developed patients was about 9.25 µg/ml. Theophylline derived side effects was not observed in Cor pulmonale patients. Serum theophylline levels did not affects serum Na, K, Ca, Cl and glucose levels and life-threatening side-effects did not observed in applied dose. As a result, side effects of theophylline can occur even if used in the recommended therapeutic blood levels. we found that these effects are especially more pronounced in elderly patients. Therefore, theophylline user patients should carefully monitored clinically beside of the monitoring plasma theophylline levels during theophylline administration.
PDF

___

  • 1. Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı Tanı ve Tedavi Rehberi. Toraks Dergisi 2010; Ek 2.
  • 2. Fragoso CA, Miller MA. Review of the clinical efficacy of theophylline in the treatment of chronic obstructive pulmonary disease. American Review of Respiratory Disease 1993; 147: 40-7.
  • 3. Barnes PJ. Theophylline in chronic obstructive pulmonary disease: new horizons. Proc Am Thorac Soc 2005; 2(4): 334-339; discussion 340-331.
  • 4. Kayaalp SO, editor. Rasyonel Tedavi Yönünden Tıbbi Farmakoloji. 11th ed. Ankara: HacettepeTafl Kitapçılık, 2005.
  • 5. McKay SE, Howie CA, Thomson AH, Whiting B, Addis GJ. Value of theophylline treatment in patients handicapped by chronic obstructive pulmonary disease. Thrax 1993; 48: 227-32.
  • 6. Çelik G. KOAH’da bronkodilatör tedavi, editör Çöplü L, poyraz yayıncılık 2007; 9-33.
  • 7. Elenbaas, RM, Payne, VW Prediction of serum theophylline levels. Ann Emerg Med 1984; 13: 92-6.
  • 8. Barnes PJ. Theophylline: new perspectives for an old drug. Am J Respir Crit Care Med 2003; 167(6): 813-8.
  • 9. Eshleman SH, Shaw LM. Massive theophylline overdose with atypical metabolic abnormalities. Clin Chem 1990; 36: 398-9.
  • 10. NAEPP Working Group Report. Considerations for diagnosing and managing asthma in the elderly. National Heart, Lung, and Blood Institute, NIH publication No. 96-3662, 1996.
  • 11. Dellen RG. Seizures From Theophylline Use. West J Med 1983; 138: 415.
  • 12. Watson WA, Litovitz TL, Rodgers GC, Jr, et al 2002 annual report of the American Association of Poison Control Centers Toxic Exposure Surveillance System. Am J Emerg Med 2003; 21: 352-421.
  • 13. Cheng-Yu Chen, MD, Kuang-Yao Yang, MD, Yu-Chin Lee, et al. Effect of Oral Aminophylline on Pulmonary Function Improvement and Tolerability in Different Age Groups of COPD Patients. Chest 2005; 128: 2088-92.
  • 14. Levine JH, Michael JR, Guarnieri T. Multifocal atrial tachycardia: a toxic effect of theophylline. Lancet 1985; 1: 12-4.
  • 15. Bittar G, Friedman HS. The arrhythmogenicity of theophylline. A multivariate analysis of clinical determinants. Chest 1991; 99: 1415-20.
  • 16. Sifton DJ, editor. Physicians Desk Reference. 57th ed. Montvale: Thomson PDR; 2003.
  • 17. Abernethy DR, Arnold GJ, Azarnoff D, editors. Mosby’s Drug Consult. St. Louis: Mosby Inc, 2002.
  • 18. Armijo, JA, Sanchez, BM, Peralta, FG, et al. Pharmacokinetics of an ultralong sustainedrelease theophylline formulation when given twice daily in elderly patients with chronic obstructive pulmonary disease: monitoring implications. Biopharm Drug Dispos 2003; 24: 165-71.
  • 19. Self TH, Demirkan K. Maintenance drug therapy of chronic obstructive pulmonary disease. Am J Manag Care 1999; 5: 91-100.
  • 20. Ohta, K, Fukuchi, Y, Grouse, L, et al A prospective clinical study of theophylline safety in 3810 elderly with asthma or COPD. Respir Med 2004; 98: 1016-24.
  • 21. Levine JH, Michael JR, Guarnieri T. Multifocal atrial tachycardia: a toxic effect of theophylline. Lancet 1985; 1: 12-41.
  • 22. Bittar G, Friedman HS. The arrhythmogenicity of theophylline. A multivariate analysis of clinical determinants. Chest 1991; 99: 1415- 20.
  • 23. Shannon M, Lovejoy Jr. FH. The influence of age vs peak serum concentration on lifethreatening events after chronic theophylline intoxication. Arch Intern Med 1990; 150: 2045-8.
  • 24. Yohannes, AM, Hardy, CC Treatment of chronic obstructive pulmonary disease in older patients: a practical guide. Drugs Aging 2003; 20: 209-28.
  • 25. Cydulka, RK, Rowe, BH, Clark, S, et al. Emergency department management of acute exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease in the elderly: the Multicenter Airway Research Collaboration. J Am Geriatr Soc 2003; 51: 908-91.
  • 26. Salem N, Rispal P, Lasseur C, Pellegrin JL, Leng B. [Severe hyponatremia and hypokalemia induced by a moderate overdose of theophylline]. Presse Med 1994; 23(3): 140.
  • 27. Dreiher J, Porath A. Severe hyponatremia induced by theophylline and trimethoprim. Arch Intern Med 2001; 161(2): 291-292.
  • 28. Liberopoulos EN, Alexandridis GH, Christidis DS, Elisaf MS. SIADH and hyponatremia with theophylline. Ann Pharmacother 2002; 36(7- 8): 1180-2.
  • 29. İtoh Y, Tsurumi Y, Kmura T, et al. A case of theophylline induced hypercalcemia. Nippon jinzo Gakkai Shi 2007; 49(4): 446-51.
İzmir Göğüs Hastanesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1300-4115
  • Başlangıç: 1986
  • Yayıncı: Ali Cangül
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

TÜRKÇE GÖĞÜS HASTALIKLARI LİTERATÜRÜNDE DİL BİRLİĞİ

Kürşat EPÖZTÜRK

AKCİĞER KANSERİNDE TANI GECİKMESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Eylem AKPINAR, Meral GÜLHAN, Nermin ÇAPAN

KOAH OLGULARINDA TEOŞLİNİN YAN ETKİLERİ İLE HASTA YAŞI VE KAN ELEKTROLİTLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Halis TANRIVERDİ, Ahmet YILMAZ, Cengizhan SEZGİ, Hatice YILMAZ