Halil Tayyip UYSAL, Nazmiye ATİLA ÇAĞLAR, Bünyamin ÇILDIR

DİL VE KONUŞMA TERAPİSİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN KEKEMELİĞİ OLAN YETİŞKİNLERE KARŞI DUYGULARININ VE KONUŞMA ALGILARININ ARAŞTIRILMASI: ÖZ-KABUL VE CİNSİYET FARKLILIK OLUŞTURUR MU?

Kekemeliği olan bireyler kendilerini dinleyen diğer kişiler tarafından olumsuz tepkiler alırlar. Bu tepkiler somut olabildiği gibi (etiketleme, alay etme) gibi örtük şekilde de (fizyolojik yanıtlar veya duygular) gerçekleşir. Kekemeliği olan bireylerin cinsiyet faktörü ya da kekemeliklerini öz-kabul ifadesiyle dinleyiciye sunmaları bu tepkileri değiştirebilir. Dünyada genel dinleyicilerin yanı sıra üniversite öğrencilerinin ve dil ve konuşma terapisi bölümü öğrencilerinin kekemeliği olan bireylere yönelik tepkileri/tutumları araştırılmıştır. Bu çalışmada ise kekemeliği olan yetişkinlere karşı Türkiye’de öğrenim gören dil ve konuşma terapisi öğrencilerinin duygularının ve konuşma algılarının araştırılması hedeflenmiştir. Çalışmanın ilk aşamasında kekemeliği olan iki yetişkin birey (1 Erkek, 1 Kadın) ve akıcı konuşan iki yetişkin birey (1 Erkek, 1 Kadın) olmak üzere toplamda 4 bireyin okuma esnasında video kaydı alınmıştır. Alınan video kayıtları uyaran olarak kullanılmıştır. Bu uyaranları daha önce kekemelik hakkında bilgi sahibi olmayan 82 dil ve konuşma terapisi öğrencisi izlemiştir. Her bir video izlendikten sonra duygu anketi ve konuşma algısı anketi doldurulmuştur. Doldurulan anketlerin sonuçları istatistiksel analizlerden Mann Whitney U ve Independent t testi ile raporlanmıştır. Akıcı konuşan bireyler ile kekemeliği olan bireyler arasında anlamlı farklılık bulunmuştur (p<,001). Kekemeliği olan kadın birey, kekemeliği olan erkek bireyden istatistiksel olarak anlamlı olumlu duygu ve konuşma algısı skorları elde etmiştir (p<0,001). Kekemeliği olan bireylerde öz-kabul değişkeni katılımcıların verdiği yanıtlar üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık oluşturmamıştır (p>0,05). Dil ve konuşma terapisi bölümü öğrencileri kekemeliği olan yetişkinlere, akıcı konuşan bireylerden daha az olumlu duygu ve konuşma algısı göstermektedir. Kekemeliği olan bireylerde kadın cinsiyette olmak, duygu ve konuşma algısı ile ilgili dil ve konuşma terapisi bölümü öğrencileri tarafından daha avantajlı görülmüştür. Kekemeliği olan yetişkinlerin kullandığı öz-kabul ifadesi dil ve konuşma terapisi bölümü öğrencilerinin konuşma algısı ve duygularına herhangi bir etki oluşturmamıştır.

Anahtar Kelimeler:

dinleyici tepkileri, dil ve konuşma terapisi bölümü öğrencileri, duygu, konuşma algısı, kekemelik

DİL VE KONUŞMA TERAPİSİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN KEKEMELİĞİ OLAN YETİŞKİNLERE KARŞI DUYGULARININ VE KONUŞMA ALGILARININ ARAŞTIRILMASI: ÖZ-KABUL VE CİNSİYET FARKLILIK OLUŞTURUR MU?

PDF

___

Amick, L. J., Chang, S. E., Wade, J., and McAuley, J. D. (2017). Social and Cognitive Impressions of Adults Who Do and Do Not Stutter Based on Listeners' Perceptions of Read-Speech Samples. Frontiers in psychology, 8, 1148.
Ayre, A., and Wright, L. (2009). WASSP: An international review of its clinical application. International Journal of Speech-Language Pathology, 11(1), 83-90.
Bajaj, G., Anil, M. A., Varghese, A., Bhat, J. S., Sheth, P., and Hoode, A. (2017). Me, my stuttering, and them! Effect of self-disclosure of stuttering on listener perception. Rehabilitation Process and Outcome, 6, 1179572717732996.
Bowers, A. L., Crawcour, S. C., Saltuklaroglu, T., & Kalinowski, J. (2010). Gaze aversion to stuttered speech: a pilot study investigating differential visual attention to stuttered and fluent speech. International Journal of Language & Communication Disorders, 45(2), 133-144.
Çağlayan, A., & Özdemir, R. S. (2022). The Attitudes of Employers Towards Stuttering and People Who Stutter: Descriptive Research. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(2), 339-348.
Cooper, E. B., & Cooper, C. S. (1996). Clinician attitudes towards stuttering: Two decades of change. Journal of Fluency Disorders, 21(2), 119-135. Crowe, T. A., & Walton, J. H. (1981). Teacher attitudes toward stuttering. Journal of Fluency Disorders, 6(2), 163-174.
Çetin, B., Doğan, T., and Sapmaz, F. (2010). Olumsuz değerlendirilme korkusu ölçeği kısa formu’nun Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim, 35(156).
Fleiss, J. L., Levin, B., & Paik, M. C. (1981). The measurement of interrater agreement. Statistical methods for rates and proportions, 2(212-236), 22-23.
Guntupalli, V.K., Everhart, E., Kalinowski, J., Nanjundeswaran, C., and Saltuklaroglu, T. (2007). Emotional and physiological responses of fluent listeners while watching the speech of adults who stutter. International Journal of Language & Communication Disorders, 42(2), 113-129. doi: 10.1080/10610270600850036
Guntupalli, V. K., Kalinowski, J., Nanjundeswaran, C., Saltuklaroglu, T., & Everhart, D. E. (2006). Psychophysiological responses of adults who do not stutter while listening to stuttering. International Journal of Psychophysiology, 62(1), 1-8.
Hughes, S., Gabel, R., Irani, F., & Schlagheck, A. (2010a). University students’ perceptions of the life effects of stuttering. Journal of Communication Disorders, 43(1), 45-60.
Hughes, S., Gabel, R., Irani, F., & Schlagheck, A. (2010). University students’ explanations for their descriptions of people who stutter: An exploratory mixed model study. Journal of Fluency Disorders, 35(3), 280-298.
Kleinke, C. L. (1986). Gaze and eye contact: a research review. Psychological bulletin, 100(1), 78.
Koutsodimitropoulos, E., Buultjens, M., Louis, K. O. S., & Monfries, M. (2016). Speech pathology student clinician attitudes and beliefs towards people who stutter: a mixed-method pilot study. Journal of Fluency Disorders, 47, 38-55.
Lee, K., and Manning, W. H. (2010). Listener responses according to stuttering self-acknowledgment and modification. Journal of Fluency Disorders, 35(2), 110-122.
Leary, M. R. (1983). A brief version of the Fear of Negative Evaluation Scale. Personality and social psychology bulletin, 9(3), 371-375.
Louis, K. O. S., Reichel, I. K., Yaruss, J. S., & Lubker, B. B. (2009). Construct and concurrent validity of a prototype questionnaire to survey public attitudes toward stuttering. Journal of Fluency Disorders, 34(1), 11-28.
Louis, K. O. S., & Lass, N. J. (1981). A survey of communicative disorders students' attitudes toward stuttering. Journal of Fluency Disorders, 6(1), 49-79. Louis, K. O. S., Przepiorka, A. M., Beste-Guldborg, A., Williams, M. J., Blachnio, A., Guendouzi, J., ... & Ware, M. B. (2014). Stuttering attitudes of students: Professional, intracultural, and international comparisons. Journal of Fluency Disorders, 39, 34-50.
Maviş, İ., Louis, K. O. S., Özdemir, S., & Toğram, B. (2013). Attitudes of Turkish speech and language therapists toward stuttering. Journal of Fluency Disorders, 38(2), 157-170.
Mutlu, A. İ., Tirank, Ş. B., & Gündüz, B. (6). 6 Ve 16 Yaş Okul Çocuklari Arasindaki SSI-4-TR/KEŞİDA-4 Dördüncü Baskısının Türkçe Versiyonunun Güvenilirliği Ve Geçerliliği. Izmir Democracy University Health Sciences Journal, 3(2), 135-144.
Özdemir, R. S., Louis, K. O. S., & Topbaş, S. (2011). Public attitudes toward stuttering in Turkey: Probability versus convenience sampling. Journal of Fluency Disorders, 36(4), 262-267.
Özdemir, R. S., Louis, K. O. S., & Topbaş, S. (2011). Stuttering attitudes among Turkish family generations and neighbors from representative samples. Journal of Fluency Disorders, 36(4), 318-333.
Rutter, D. R., Pennington, D. C., Dewey, M. E., & Swain, J. (1984). Eye-contact as a chance product of individual looking: Implications for the intimacy model of argyle and dean. Journal of Nonverbal Behavior, 8(4), 250-258.
Zhang, J., & Kalinowski, J. (2012). Culture and listeners’ gaze to stuttering. International Journal of Language & Communication Disorders, 47(4), 388-397.