XIX. Yüzyıl başlarından XX. Yüzyılın ilk çeyreğine kadar (1800-1920) Denizli çevresinde yaşanan çekirge istilaları ve yapılan mücadele çalışmaları

İnsanlık tarihinde, Dünyanın farklı bölgelerinde in san toplumlarını derindenetkileyen değişik afetler yaşanmıştır. Bu afetlerden bazıları savaşlarda olduğugibi insan unsurundan kaynaklanırken büyük çoğunluğu ise, insan iradesi dışı nda doğal afet kapsamına girmektedir. Doğal afetler içersinde çekirge afeti, zayıfbir canlının iradî olmayarak kendi türü dışında daha güçlü ve donanımlı başka bircanlı türüne (insana) çok büyük ölçüde zarar vermesi, ayrıca kutsal metinlerintamamına girmiş olması açısından ilginçlik taşımaktadır. Hatta bu zarar, tarihtedeğiş ik kavimlerin kendi yurtlarını tamamen terk etmesine sebebiyet verecekkadar büyük olmuştur. Bu çalışmada, XIX. yüzyılın başından XX. yüzyılın ilk çeyreğine kadar geçen 120 yıllık süreç içerisinde Denizli ve çevresinde yaşanan çeki rge felaketleri ve bu fel aketlerle nasıl başa çıkıldığı üzerinde durulmuştur. AyrıcaOsmanlı Devletinin bu konuda almış olduğu önlemler, çıkarmış olduğu kanun veyönetmelikler bu mücadele kapsamında incelenmiştir.

Grasshopp er infestations around Denizli and the strug-gle carried Out, from the beginning of XIX. century to the first quarter Of XX. century

During history, a lot of disasters, affecting human being strongly, have beenexperienced in different parts of the world. Some of these disasters are man - induced and some are natural disasters. Grasshopper infestations are acceptedas one of the natural disasters. Grasshopper infestations are really interestingbecause it is seen that a weak creature can harm strong er and more sophisti- cated creature (human) and grasshopper infestations are mentioned nearly inall holly texts. Furthermore, these infestations sometimes caused a lot of tribesto leave their lands. In this study, grasshopper infestations in Denizli and h owthey were handled from the beginning of XIX. century to the first quarter of XX.century will be focused on. In addition, precautions and laws carried out by theOttoman Empire to struggle with the infestations will be examined in this fram e- work.

___

  • İstanbul Başbakanlık Osmanlı Arşivi
  • » A.}MKT.MHM. 298 12. 13 Za 1280/20 Nisan 1864
  • » A.}MKT.MHM. 303 15. 08 M 1281/13 Haziran 1864
  • » A.}MKT.MHM. 303 51. 13 M 1281/18 Haziran 1864
  • » A.}MKT.MHM. 305 5. 30 M 1281/5 Temmuz 1864
  • » A.}MKT.MHM 307 27. 22 S 1281/27 Temmuz 1864
  • » A.}MKT.MVL. 101 69. 22 S 1275/1 Ekim 1858
  • » A.}MKT.UM. 106 72. 22 Za 1268/7 Eylül 1852
  • » C..AS.. 81 3818. 14 C 1215/2 Kasım 1800
  • » DH.İD.. 24 12. 28 S 1332/26 Ocak 1914
  • » DH.İD. 80 11. 23 Ca 1332/19 Nisan 1914
  • » DH.İD.. 86 8. 25 Z 1329/17 Aralık 1911
  • » DH.İ.UM 19 -12 1 -37. 05 B 1338/25 Mart 1920
  • » DH.İ.UM 56 5. 01 B 1334/4 Mayıs 1916
  • » DH.İ.UM 56 16. 23 Ra 1334/29 Ocak 1916
  • » DH.İ.UM 56 26. 21 Ca 1333/6 Nisan 1915
  • » DH.İ.UM.EK. 16 12. 6 S 1334/14 Aralık 1915
  • » DH.İ.UM.EK. 17 1. 1 N 1334/2 Temmuz 1916
  • » DH.İ.UM.EK. 80 34. 02 Z 1334/30 Eylül 1916
  • » DH.MKT. 1724 105. 29 N 1307/19 Mayıs 1890
  • » DH.MUİ. 93 33. 01 Ca 1328/11 Mayıs 1910
  • » DH.ŞFR. 76 130. 23 B 1335/15 Mayıs 1917
  • » DH.ŞFR. 548 52. 17 Ma 1333/17 Mayıs1917
  • » DH.UMVM 77 25. 03 R 1332/1 Mart 1914
  • » DH.UMVM 77 31. 08 C 1334/12 Nisan 1916
  • » HSD.AFT 1 72. 16 B 1269/25 Nisan 1853
  • » MVL 238 28. 16 B 1267/17 Mayıs 1851
  • » MVL 571 5. 13 S 1275/22 Eylül 1858
  • » ŞD.DH. 2440 1. 26 Ra 1298/26 Şubat 1881 Kitaplar ve Makaleler
  • » ERLER, Mehmet Yavuz, “XIX. Yüzyıldaki Bazı Doğal Afetler ve Osmanlı Yönetimi”, Türkler (Ed. Hasan Celâl Güzel vd.), Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002, XIII, s. 762 -769.
  • » GÖNÜLLÜ, Ali Rıza, ―Konya Vilayeti ‘ nde Meydana Gelen Çekirge İstilaları (1866 -1917)‖, Tarihin Peşinde Ulusl a rarası Ta rih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2012, S. 8, s. 1 -41.
  • » GÜL, Abdulkadir, ―Osmanlı Devleti ‘ nde Kuraklık ve Kıtlık (Erzurum Vilayeti Örneği: 1892 - 1893 ve 1906 -1908 Yılları)‖, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Derneği The Journal of I nternational Social Resea rch, Volume 2, 9 Fall 2009, s. 144 -158.
  • » İncil Müjde, İncil‟in Çağdaş Türkçe Çevirisi, Yeni Yaşam Yayınları, 5. Basım, İstanbul, 1991.
  • » KANDEMİR, Feridun, Fahreddin Paşa ‘ nın Medine Müdafaası Peygamberimizin Gölgesinde Son Türkler, Yağmur Yayınevi, 6. Basım, İstanbul, 2007.
  • » KILIÇ, Orhan, “Osmanlı Devleti‟nde Meydana Gelen Kıtlıklar”, Türkler (Ed. Hasan Celâl Güzel vd.), Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002, X, s. 718 -730.
  • » Kur‟ân -ı Kerîm Meâli, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayını, Ankara, 2010.
  • » Kutsal Kitap Eski v e Yeni Antlaşma (Tevrat, Zebur, İncil), Kitabı Mukaddes Şirketi, İstanbul, 2001.
  • » TARHAN, M. Taner, “Ön Asya Dünyasında İlk Türkler Kimmerler ve İskitler” , Türkler (Ed. H asan Celâl Güzel vd.), Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002, I, s. 597 -609.
  • » YALVAÇ, Sua vi, Zooloji‟ye Giriş, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 1965. Gazeteler
  • » Âhenk Gazetesi, Aded: 5122, 7 C 1331/14 Mayıs 1913, s. 2.
  • » Âhenk Gazetesi, Aded: 5163, 26 B 1331/1 Temmuz 1913, s. 2.
  • » Âhenk Gazetesi, Aded: 7124, 14 L 1337/13 Temmuz 1919, s. 1. Ansiklopediler
  • » AnaBritannica Genel Kültür Ansiklopedisi, “Çekirge”, Ana Yayıncılık, İstanbul, 2004, VI, s. 365-366
  • » Axis 2000 Ansiklopedik Sözlük, “Çekirge”, Milliyet/Hachette Doğan Kitap, İstanbul, 2000, II, s. 648-649.
  • » Axis 2000 Büyük Ansiklopedi, “Çekirge”, Milliyet/Hachette Doğan Kitap, İstanbul, 1999, III, s.184-185.
  • » Gelişim Hachette Alfabetik Genel Kültür Ansiklopedisi , “Çekirge”, Gelişim Yayınları, İsta nbul, 1983, II, s. 764.
  • » Meydan-Larousse Büyük Lûgat ve Ansiklopedi, ―Çekirge‖, Meydan Yayınevi, İstanb ul, 1990, III, s. 172. Sözlükler
  • » AYVERDİ, İlhan, Kubbealtı Lugatı Asırlar Boyu Târihî Seyri İçinde Misalli Büyük Türkçe Sözlük, Kubbealtı İktisâdi İşletmesi, 2. Baskı, İstanbul, 2011.
  • » DEVELLİOĞLU, Ferit, Osmanlıca -Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitabevi, 24. Baskı, A nkara 2007.
  • » TÜRK DİL KURUMU, Türkçe Sözlük , 11. Baskı, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, 2011.
  • » _____, Türkiye‟de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü , Türk Dil Kurumu Yayınları, 2. Baskı, A nkara, 1993, XI. internet Kaynakları
  • » http://haber.mynet.com/israilliler-neden-cekirge-yiyor-684774-dunya/ (21.03.2013)
  • » http://www.kibrisgazetesi.com/popup.php/cat/2/news/59995/PageName/Ic_Haberler (13.7.2013)
  • » http://www.kadinlaricin.net/pratik-bilgiler/cekirge-istilasi.htm (13.07.2013)
  • » http://en.wikipedia.org/wiki/Ludwig_Ross (27.7.2013)