Türk Halk Müziği Solfej Kitapları Üzerine Bir İnceleme

Bu araştırma Türkiye’de yayımlanmış olan Türk Halk Müziği (THM) Solfej kitaplarındaki çalışmaların çeşitli yönlerden incelenmesini içermektedir. Çalışma kapsamında Türk Halk Müziği Solfej alanında yazılmış ve ulaşılabilen 8 adet kitap ve içeriğinde bulunan 902 adet solfej ve türkü incelenmiştir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden olan içerik analizi ve doküman analizi yöntemlerinden faydalanılmıştır. Araştırmanın sonucunda incelenen kitapların tamamında solfej ve örnek THM eserlerinin; vokal açıdan başlangıçta kolay tartımsal- ezgisel unsurlarla, vokal sınırları daha dar ve daha kısa alıştırmalarla başladığı ve zorlaşarak ilerleme gösterdiği, usûl ve tartımsal çeşitlilik açılarından türkülerimizin birçoğunda rastlayabileceğimiz öğeleri içerdiği, ses sahası açısından THM repertuvarında bulunan türkülere benzer içerikler taşıdığı, usûllere yönelik olarak teorik bir anlatım bulunmamakla birlikte bazı kitaplarda kısaca usûl bilgisi verildiği, kitaplardan iki tanesinde solfejler ve örnek türkülerde geçen makâm dizilerine yönelik olarak teorik bilgi bulunduğu fakat diğer kitaplarda ya hiç bilgi verilmediği ya da yalnızca makâm dizisinin gösterildiği, on beş farklı makâm dizisi ve otuz farklı usûl içerdiği, en çok bulunan makâm dizisinin Hüseynî olduğu ve en çok bulunan usûlün ise 4/4’lük usûl olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Ulaşılan sonuçlar ışığında Türk Halk Müziği Solfej alanına yönelik olarak yapılacak çalışmalara dair önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Solfej, Solfej Eğitimi, Türk Halk Müziği Solfej Eğitimi, Türk Halk Müziği, Türk Halk Müziği İcrası.

A Review On Turkish Folk Music Solfege Books

This research includes the examination of the studies in Turkish Folk Music (THM) Solfege books published in Türkiye from various aspects. Within the scope of the study, 8 books written in the field of Turkish Folk Music Solfege and 902 solfege and folk songs in their content were analyzed. Content analysis and document analysis methods, which are qualitative research methods, were used in the study. As a result of the research, solfege and sample THM works in all of the books examined; the solfege and sample THM works start with easy vocal and melodic elements, vocal boundaries are narrower and shorter exercises and progress by becoming more difficult, they contain elements that can be found in many of our folk songs in terms of usûl and metrical diversity, they have similar contents to the folk songs in the THM repertoire in terms of sound field, there is no theoretical explanation about usûl, but some books briefly give usûl information, it has been concluded that two of the books contain theoretical information about the maqam scales in the solfeges and sample folk songs, but in the other books either no information is given or only the maqam scale is shown, fifteen different maqam scales and thirty different usuls are included, the most common maqam scale is Hüseynî and the most common usûl is 4/4 usûl. In the light of the results, suggestions were made for future studies in the field of Turkish Folk Music Solfege.

Keywords:

Solfege, Solfege Education, Turkish Folk Music Solfege Education, Turkish Folk Music, Turkish Folk Music Performance.,

PDF

___

Algı, Soner. “Türk Halk Müziği Solfej Eğitimi ile İlgili Yazılmış Kitapların Analizi”, Güzel Sanatlar Alanında Teori ve Araştırmalar, ed. Ali Korkut Uludağ, 1/49-83. Ankara: Gece Kitaplığı, 1. Basım, 2020.
Algı, Soner. Türk Halk Müziği Solfej Eğitimi 1. Konya: Eğitim Yayınevi, 2020.
Çelak, İvan. “Şan ve Koro Eğitimi Programlarında Kullanılan Solfej Metotları ve Re-pertuvarındaki Tartımlar Konusunda Bir Saptama ve Model Önerisi”. Journal of İnterdisciplinary and İntercultural Art. 3/6 (2018), 101- 117.
Çelik, Aşkın vd. Türk Halk Müziği Repertuar ve Solfej Dersleri 1. Ankara: Gece Kitap-lığı, 2017.
Çokamay, Bahadır. “Muammer Sun'un Solfej Kitabındaki Çok Sesli Alıştırma ve Okuma Parçalarının Müzikal Analizi”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmala-rı Dergisi. 7/1 (2018), 403-435.
Demir, Sertan. Türk Halk Müziği Solfejine Giriş. İstanbul: Usar Yayıncılık, 2013.
Eroy, Ozan vd. “A Content Analysis of Solfege des Solfeges Books Used in Polypho-nıc Solfege Education”. Inonu University Journal of Arts and Design, 7/16 (2017), 158-174.
Kılıçaslan, Bülent. Türk Halk Müziği Solfej-1. İstanbul: Ötüken Neşriyat, 2018.
Kılıçaslan, Bülent. Türk Halk Müziği Solfej-2. İstanbul: Ötüken Neşriyat, 2020.
Köksal, Siyar. “Başlangıç Düzeyi Solfej Kitapları Üzerine Bir İnceleme”. Eurasian Journal of Music and Dance. 18 (2021), 289- 315.
Özçelik, Sadık. Müzikal Dikte ve Solfej. İzmir: Lamineks Matbaacılık, 2. Baskı, 2010.
Öztürk, Serkan. Türk Halk Müziği Solfej Kitabı. Ankara: Akademisyen Kitabevi, 2020.
Say, Ahmet. Müzik Sözlüğü. Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları, 2. Baskı, 2005.
Soysal, Fikri - Yürümez, Erkan. Türk Halk Müziği Solfeji 1. Ankara: Nobel Akademik, 2020.
Sönmez, Veysel - Alacapınar, Füsun G. Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntem-leri. Ankara: Sözkesen Matbaacılık, 7. Baskı, 2019.
Şahin, Cenk - Yiğiter, Mehmet E. Türk Halk Müziği Dizileriyle Solfej Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi, 5. Baskı, 2022.