İKİ DÜNYA SAVAŞI ARASI DÖNEMDE İNGİLİZ DIŞ POLİTİKASININ ANALİZİ

Siyasî tarihin bilgisinden yararlanarak uluslararası ilişkiler disiplini çerçevesinde bir dış politika analizi sunan bu makale, uluslararası sistem açısından bir geçiş dönemi olarak nitelendirilebilecek olan iki büyük dünya savaşı arası dönemde (1919-1939) İngiliz dış politikasının değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Bu amaca ulaşabilmek için, öncelikle, birbirinden farklı dönemselleştirme yaklaşımları da gözetilerek, İngiltere’nin söz konusu dönemde dış politikasında izlemiş olduğu çeşitli tutum ve davranışları arasındaki ayırdedici özelliklerini en doğru şekilde yansıtacağı düşünülen bir alt-dönemselleştirme belirlenmiştir. Ardından, belirlenen bu alt-dönemlerde İngiltere’nin izlediği çeşitli politikalarda yaşanan kırılma noktaları ve süregiden özellikler tespit edilmiştir. Bu tespitin sonucunda, iki savaş arası dönemde İngiltere’nin genel dış politika yapısı üzerine sonuca varılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Dış Politika Analizi, İki Savaş Arası Dönem, İngiliz Dış Politikası

THE ANALYSIS OF BRITISH FOREIGN POLICY IN THE INTER-WAR PERIOD

This article, presenting a foreign policy analysis under the framework of international relations discipline by the support of political history, aims at evaluating British foreign policy during InterWar period (1919-1939), identified as a transition period in terms of international system. In order to achieve such a purpose, first, a subdivision, which is believed to reflect best the distinguishing features of the attitude and behaviour followed by Great Britain in the relevant term has been detected. Subsequent to this detection, breaking points and the continuities have been ascertained. As a result of this ascertainment, it has been attempted to come to a conclusion as to this state’s general structure of foreign policy in the inter-war period.

Keywords:

Foreign Policy Analysis, Inter-War Period, British Foreign Policy,

PDF

___

Akşin, Aptülahat, Atatürk’ün Dış Politika İlkeleri ve Diplomasisi, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1991.

Altuğ, Yılmaz, Çin, Vietnam, Çekoslovakya ve Orta-Doğu Sorunları, Sermet Matbaası, İstanbul, 1970

Bruce, Maurice, British Foreign Policy –Isolation or Intervention?-, yy., Thomas Nelson and Sons, 1939.

Bruegel, J.W., Czechslovkia Before Munich: The German Minority Problem and British Appeasement Policy, Cambridge University Press, Oxford, 1973.

Doerr, Paul W., British Foreign Policy 1919-1939, Manchester University Press, Manchester, 1998.

Dönmez, Cengiz, “XX. Yüzyıl Başlarında İngiltere’nin Orta Doğu Politikası ve Bunun Milli Mücadeleye Etkileri”, Çevrimiçi: http://w3.gazi.edu.tr/web/cdonmez/html/ body_makale-6.html.

Ertuna, Hamdi, Ökse, Necati, Tarihte Türk-İngiliz İlişkileri, Genelkurmay Basımevi, Ankara, 1975.

Evans, Stephen F., The Slow Rapprochement: Britain and Turkey in the Age of Kemal Atatürk 1919-38, Eothen Press, Oxford, 1982.

Farmer, Alan, Britain: Foreign Affairs 1919-39, Hodder Murray, London UK, 2006.

Foot, M.R.D British Foreign Policy Since 1898, Hutchison’s University Library, London, 1956.

Hayes, Paul, Modern British Foreign Policy -The Twentieth Century-, Adam & Charles Black, London, 1978.

Kennedy, Paul M., “The tradition of appeasement in British foreign policy, 1865- 1939”, British Journal of International Studies, Volume 2, Issue 3, 1976, ss.195-215.

Kent, Marian, Moguls and Mandarins –Oil, Imperialism and the Middle East in British Foreign Policy 1900-1940, (Bölüm 4: British Policy, International Diplomacy and the Turkish Revolution), Frand Cass, Great Britain, 1993.

Kürkçüoğlu, Ömer, Türk-İngiliz İlişkileri (1919-1926), AÜ SBF Yay., Ankara, 1978.

Neilson, Keith, Britain, Soviet Russia and the Collapse of the Versailles Order, 1919-1939, Cambridge University Press, Cambridge, 2006.

Oran, Baskın, “Kurtuluş Yılları 1919-1923 -Uluslararası Ortam ve Dinamikler”, Türk Dış Politikası, Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar, Ed. Baskın Oran, 2 Cilt., 1. Baskı., Cilt:I, İletişim Yayınları, İstanbul, 2001, ss.97-109.

Sagay, Reşat, Milletlerarası Önemli Meseleler, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 1972.

Sander, Oral, Siyasi Tarih:1918-1994, 2 Cilt, 11. Baskı, Cilt:II, İmge Kitabevi, Ankara, 2003.

Sandra Halperin, “The Politics of Appeasement: The Rise of the Left and European International Relations During the Interwar Period”, Contested Social Orders and International Politics, Ed. by David Skidmore, Vanderbilt University Press, USA, 1997, ss.128-164.

Sarıca, Murat, Birinci Dünya Savaşından Sonra Avrupa’da Barışı Kurma ve Sürdürme Çabaları (1919-1929), İÜ SBF, İstanbul, 1982.

Sarıca, Murat, Siyasal Tarih, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1980.

Seton-Watson, R.W., Britain and the Dictators, Cambridge University Press, Great Britain, 1938.

Stillwell, Stephen Joseph, Anglo-Turkish Relations in the Interwar Era, Edwin Mellen Press, New York, 2003.

Sönmezoğlu, Faruk, “Kurtuluş Savaşı Dönemi Diplomasisi”, Türk Dış Politikasının Analizi, Der. Faruk Sönmezoğlu, 3.Basım, Der Yayınları, İstanbul, 2004, ss.83-98.

Taylor, A.J.P., Origins of the Second World War, Penguin Books, Great Britain, 1963.

Uzgel, İlhan Kürkçüoğlu, Ömer, “Kurtuluş Yılları 1919-1923 –İngiltere’yle İlişkiler”, Türk Dış Politikası, Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar, Ed. Baskın Oran, 2 Cilt, 1. Baskı, Cilt:I, İletişim Yayınları, İstanbul, 2001, ss.139-147.