Necmettin ŞENTÜRK, Erhan ÇALIŞKAN, H. Hulusi ACAR

Kesim sürecinde birim zaman tespiti üzerine bir araştırma

Bugünkü ormancılığımızda gençleştirme ve bakım alanlarındaki üretim işlerinde söz konusu olan ağaç kesme, devirme, dal alma, kabuk soyma, ölçme ve tomruklama gibi işlere ilişkin süreçlerin ve bu işlere ilişkin zaman değerlerinin saptanmasında, söz konusu işler için harcanan birim zamanlar dikkate alınmadığı için rasyonel değildir. Bu araştırma, Doğu Karadeniz Bölgesinin tipik bir örneğini oluşturan, Artvin Orman Bölge Müdürlüğü'ne bağlı Artvin Orman İşletme Müdürlüğü, Taşlıca Orman İşletme Şefliği sınırları içerisinde bulunan, Gölahura mevkiindeki ladin (Picea orientalis) meşcerelerinde gerçekleştirilmiştir. Ormanda kesim, dallardan temizleme, kabuk soyma ve tomruklama sürelerinin tespiti için, ladin (Picea orientalis) meşcerelerinde yapılan bu araştırma kesim ve tomruklama sırasındaki zaman etütlerim kapsamaktadır. Araştırmanın amacı, çeşitli kıstaslara göre ormanda kesim ve tomruklama sürecinde söz konusu olan birim zamanların tespit edilmesidir. Bu araştırmada, yapılan işlere ait süreler ile motorlu testereye ait çalışma süresi ayrı ayrı tespit edilmiştir. Ağaç kesimi, dalların alınması, kabukların soyulması ve gövdenin bölümlere ayrılması işlemleri, yani bir ağacın kesim süreci toplam 33' 32" de gerçekleşmektedir. Bu sürenin 16' 04" ü dal alma zamam, 10' 48" i kabuk soyma, ölçme, işaretleme ve bölümlere ayırma zamam, 6' 80" i de geriye kalan ağacın dibine yürüme ve kesim hazırlığı gibi diğer işlemlerin yapıldığı zamandır. Ortalama verim 1,25 mVsaat, ortalama ağaç hacmi 1,07 m3 /ağaç, ve günde kesilen ağaç sayısı da ortalama 14,40 adet/gün olarak hesaplanmıştır.

An Investigation on cutting process to determine the unit time

It is not rational to determine the phases of regeneration and tending-felling works, (cutting-felling, delimbing, barking, measuring and bucking) without using the time consumption of regeneration and maintenance cutting works measurement in nowadays forestry. This study was conducted in Artvin province a typical Eastern Blacksea Region . This investigation was made to determine the time consumption of cutting-felling, delimbing, barking and bucking works stages in spruce stands. Investigation topic is focused on time study about cutting-bucking phases in spruce stands. The aim of this research is to determine the work phases and their time consumptions. The time period of cutting-bucking phases and working time of the workman by using the chainsaw was determined by using chronometer. The cutting-felling, delimbing, barking and bucking works which is named as tree cutting processes totally were determined as 33'32" for one tree. It was determined the time consumption for delimbing 16'04", for barking, measuring, and bucking 10'48" and the remaining time used up for the other phases 6'80". Average productivity was determined as 1,25 nrVhour (average tree volume 1,07 mVtree) and 14,40 tree/day.

PDF

___

AYKUT, T., 1972: Bolu Mıntıkasında Orman Nakliyatının Tekniği Bakımından Araştırılması, İ.Ü. Orman Fak. Yayın No: 190, s.252, İstanbul.
CONWAY, S., 1973: Timber Cutting Practices Miller Freeman Publ. Inc. S.192, S.Francisco.
ÇOBAN, C, 1975: Göknar ve Çam Tomruklarının Uzun Boylu ve Kabuklu Olarak Hasadıyla Uygulanmakta olan Yöntemin Ekonomik Yönden İncelenmesi, Orm. Araşt. Enst. Teknik Bülten Serisi 73, s. 97, Ankara.
DİNGİL, S., 1979: Çeşitli Alan Koşullarında ve Çeşitli Boyutlarda Kızılcam Yapacak ve Yuvarlak Odunlarının Sürütülmesinin Birim Sürelerinin Saptanması, Orm. Araşt. Enst. Teknik Bülten Serisi 97, Ankara.
ENGÜR, M.O., 1995: Türkiye Ormancılığında Ergonomik İyileşmeler Yararlanarak Model Yaklaşım, 5. Ergonomi Kongresi, MPM Yayın No: 570, s. 146-153, İstanbul.
GARDNER, R. B., 1982: Estimating Production Rates and Operating Cost of Timber Harvesting Equipment in The Northern Rockies, USDA forest Service, GTR INT 118,23p.
GÜRTAN, H., 1969: Değişik Tipli Balta ve Kabuk Yontma Demirlerinin İş Verimleri, Orm. Araşt. Enst. Teknik Bülten Serisi 38, Ankara.
İLTER, E., 1989: Tabii ve Suni Olarak Yetiştirilmiş ve Şıklık Çağındaki Kızılcam ve Karaçam Meşçerelerinde Yapılacak Sıklık Bakım İşlemlerine Ait İş-Zaman Analizleri, Orm. Araşt. Enst. Teknik Bülten Serisi 207, Ankara.
KARAMAN, A., 1997: Doğu Karadeniz Yöresinde Farklı Çalışma Koşullarında Kesim ve Sürütme İslerinde İşgüçlüğü Kriterlerinin Araştırılması ve Verim Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi, KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Trabzon.
MENG, C. H., 1984: A Model for Predicting Logging Machine Productivity, Canadian Journal Forestry, Vol: 14, 191-194.
PETERSON, J.T., 1987: Harvesting Economics, Handfelling Old-Growth Timber Conventional Versus Selective-Bucking Techniques, FERIC, TN-106.