Endüstriyel plantasyonlarda optimal kuruluş sorunları ve çözüm yolları
Hızlı büyüyen türlerle yapılan ağaçlandırmalar sonucunda ülkemizde birçok plantasyonkurulmuştur. Plantasyonların tamamı birkaç yıl içinde kurulduğu için işletme sınıfı alanları optimaldenönemli ölçüde sapma göstermektedir. Ülkemizde bugün bulunan endüstriyel plantasyonların önemli birbölümü idare süresinin sonuna gelmiştir. Bu nedenle, planlamaları da yakın bir zamanda ormanamenajmanına konu olacaktır. Bu çalışma da, optimal kuruluştan önemli ölçüde sapma gösterenendüstriyel plantasyonların planlamasında kullanılacak kriterler gözönünde bulundurularak KerpeAraştırma Ormanı Sahilçamı plantasyonlarının planlaması yapılmıştır. Kuruluş amaçları kar elde etmekolduğundan, endüstriyel plantasyonlarda idare süresi tamamen ekonomik kriterlere görebelirlenmektedir. Bu nedenle faydalanmanın düzenlenmesinde ekonomik kriter olarak iç karlılık oranıkullanılmıştır. Kerpe Araştırma Ormanı Sahilçamı plantasyonlarının aktüel durumu göz önündebulundurularak yapılan planlamada orman sahibinin razı olduğu en düşük karlılık oranı belirlenerekplantasyon alanları iki farklı yöntemle optimale götürülmüştür. Oluşturulan faydalanma düzeninindeğişik düzenleme süreleri boyunca alanlar, servet ve alanlardan alınan ara ve son hasılat üzerindekietkileri incelenmiştir. Çalışma bütünüyle değerlendirilerek, endüstriyel plantasyonlarda karşılaşılacakplanlama sorunları ve çözüm önerileri ortaya konmuştur.
Optimal structure problems of ındustrial plantations and their solutions
Turkey has founded a number of plantations as a result of forestations with fast-growing species.Working group areas deviate significantly from the optimal degree, as all plantations in our country havebeen founded in recent years. A considerable part of industrial plantations in our country has arrived tothe end of their management periods. Therefore, their plans will be a matter of forest management in thenear future. In this study, a plan has made on Pinus pinaster Ait. plantations in Kerpe Research Forest byconsidering the criteria to be used in the industrial plantations, which deviate significantly from theoptimal structure. As the purpose of the structure is making profit, management period in the industrialplantations is determined in accordance with the economic criteria. Therefore, internal profitability rateis used as the economic criteria during the organization of utilization. During the planning, which hasbeen made in accordance with the actual state of Pinus pinaster Ait. plantations in Kerpe Research Forest,the lowest rate of profitability accepted by the forest owner has been determined and the plantation areashave been brought to the optimal degree through two different methods. Throughout the differing periodsof arrangement for the utilization system adopted, their effects on the areas, growing stock, intermediateyields and final yields have been analyzed. The study has been evaluated in its entirety and the potentialproblems of industrial plantations and solutions for them have been stated.
___
- Anonim, 2002. Kerpe Amenajman Planı, T.C. Orman Bakanlığı, Kavak ve Hızlı Gelişen Orman Ağaçları Araştırma Müdürlüğü, İzmit.
- Anonim, 2001. VIII. Beş Yıllık Kalkınma Planı Ormancılık Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Devlet Planlama Teşkilatı, Yayın ve Temsil Dairesi Başkanlığı, Ankara, 975-19-2555-X
- Asan, Ü., 2003. Orman Amenajmanı I. Ders Notları. İ.Ü. Orman Fakültesi (Basılmamıştır).
- Asan, Ü., 1998. Endüstriyel Plantasyonlar ve Türkiye’deki Uygulamalar. Hızlı gelişen Türlerle Yapılan Ağaçlandırma Çalışmaları nın Değerlendirilmesi ve Yapılacak Çalışma lar. 8-9 Aralık Ankara, Orman Bakanlığı Yayınları, Yayın No: 83, 25-37.
- Asan, Ü., 1984. Kazdağı Göknarı (Abies Equi trojani Aschers. Et Sinten) ormanlarının hasılat ve amenajman esasları üzerine araştırmalar, İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi Seri A. 34 (1): 64-85.
- Asan, Ü., 1985. Değişik uzunluktaki düzenleme sürelerinin optimal kuruluş ve etalar üzerindeki etkileri. İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi Seri B. 35 (4): 85-100.
- Birler, A.S., 1995. Ormanlarımızın korunması için endüstriyel plantasyonların önemi. TEMA Vakfı Yayınları, İstanbul, 8: 28 .
- Boydak, M. and H. Dirik, 1998. Ülkemizde hızlı gelişen türlerle bugüne kadar yapılan çalışmalarda ulaşılan aşama, uygulanan politika ve stratejiler, buna bağlı olarak uygulanabilecek strateji ve politika önerileri. Hızlı gelişen Türlerle Yapılan Ağaçlandırma Çalışmalarının Değerlendirilmesi ve Yapıla cak Çalışmalar, Workshop, 8-9 Aralık Ankara, Orman Bakanlığı Yayınları, Yayın No:83, s. 13-24.
- Carle, J., P. Vuorinen, and A.D. Lungo, 2002. Status and Trends in Global Forest Plantation Development, Forest Products Journal. 52: 7.
- Durkaya, A., 2001. Endüstriyel Plantasyonlarda Yer Seçimi ve Planlama İlkeleri. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi.
- Eraslan, İ., 1982. Orman Amenajmanı. İ.Ü. Orm. Fak. Yayınları, Yayın No: 318.
- Eraslan, İ., 1983. Hızlı büyüyen ağaç türlerinin önemi, tanımı ve Türkiye’de bu türlerle kurulacak plantasyonların potansiyel üretim kapasitesi. İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi Seri B. 33 (2): 1-27.
- Eraslan, İ., 1972. Orman Amenajmanı Ders Kitabı, İ.Ü. Orman Fak. Yayın No. 1645, 169. s.
- Eraslan, İ., 1963. Umumi ve Türkiye Orman Amenajman Bilgisi, İ.Ü. Orman Fak. Yayın No.33, 351 s.
- Eraslan, İ., 1981a, Orman İşletmelerimizde İdare Süresi Kısaltmalarının Etkileri ve Sonuçları Üzerine Araştırmalar, İ.Ü. Orman Fakültesi Yayın No: 301.
- Eraslan, İ., 1981b. Aynı Yaşlı Ormanların Optimal Kuruluşlara Götürülmesinde Kullanılabilecek Artım Yüzdeleri Simülasyon Yöntemi, İ.Ü. Orm. Fak. Yayın No: 289.
- Evcimen, B.S., 1967. Normal (Optimal) orman teorisi ve kavramı, doğuşu, tarihi, gelişimi, bugünkü anlamı ve fonksiyonu. İ.Ü. Orman Fakültesi Dergisi Seri B. 17 (2): 96-113.
- Evcimen, B.S., 1972. Türkiye’de Aynıyaşlı Ormanların Optimal Kuruluşa Götürülmesi Hakkında Araştırmalar, Orman Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü Yayını No: 555/52.
- Fırat, F., 1973. Orman Hasılat Bilgisi. İ.Ü. Orman Fakültesi İstanbul, Yayın No: 166.
- Fırat, F., 1967. Ormancılık İşletme İktisadı. İ.Ü. Orman Fakültesi, İstanbul, Yayın No: 110.
- Kalıpsız, A. 1998. Orman Hasılat Bilgisi. İ.Ü. Orm. Fak. Yayın No: 448.
- Kapucu, F. 2004. Orman Amenajmanı. KTÜ. Orm. Fak. Yayın No: 33.
- Leuschner, W.A., 1990. Forest Regulation, Harvest Scheduling and Planning Techniques. New York, page 11 10158-0012,0-471-61405-X
- Marland, G. and B. Schlamadinger, 1997. Forest For Carbon Sequestration or fossil fuel substitution? A Sensitivity Analysis, XI. Dünya Ormancılık Kongresi Bildirileri, 13-22 Ekim, Antalya, ISBN 975-7829-58-7.
- OGM, 2008. Orman Genel Müdürlüğü Sürdürülebilir Orman Yönetimi Kriter ve Göstergeleri 2008 Yılı Raporu, Ankara.
- Özcan, B.G., 2002. Sahilçamı (Pinus pinaster Ait.) Ağaçlandırmalarında Artım ve Büyüme (İZT- 354 No’lu Proje 1999-2003). Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi.
- Parades, G., 2002. Chilean Forestry: The impact of fast growing species on shaping the future’s forest sector. Management of Fast Growing Plantations, 11-13 September 2002, İzmit, Ministry of Forestry Poplar and Fast Growing Forest Trees Research Institute, pages 11-20.
- Raev, I., Asan, Ü. and O. Grozev, 1997. Türkiye ve Bulgaristan ormanlarının topraküstü biyokütlesinde CO2 depolanması. XI. Dünya Ormancılık Kongresi Bildirileri. 13-22 Ekim, Antalya, ISBN 975-7829-58-7
- Soykan, B., 1979. Aynı Yaşlı Ormanların Aktüel Kuruluşa Yaklaştırılmasında Yöneylem Araştırması Metodlarından Yararlanma Olanaklarının Araştırılması. KTÜ. Orm. Fak. Yay. No:5, 156 s.
- Şıklar S., 1998. Endüstriyel plantasyonlar açısından kızılçamın önemi ve islah çalışmaları. Workshop, Hızlı Gelişen Türlerle Yapılan Ağaçlandırma Çalışmalarının Değerlendiril mesi ve Yapılacak Çalışmalar. 8-9 Aralık, Ankara, Orman Bakanlığı Yayın No: 083.
- Tunçtaner, K., 1998. Yabancı tür ithal çalışmaları ve endüstriyel plantasyonlar için tür seçimi. Hızlı Gelişen Türlerle Yapılan Ağaçlandırma Çalışmalarının Değerlendirilmesi ve Yapıla cak Çalışmalar. 8-9 Aralık, Ankara, Orman Bakanlığı Yayın No: 083
- Tunçtaner, K., 2003. Sustainability of industrial forest plantations in Turkey. International Workshop, Establishment of Industrial Plantations in Turkey, 10-11 August 2003, İzmit, Poplar and Fast Growing Forest Trees Research Institute, 15-31.
- Turan, H., 1982. Türkiye’de hızlı gelişen türlerle endüstriyel ağaçlandırmaların tarihçesi. Ankara. Türkiye’de Hızlı Gelişen Türlerle Endüstriyel Ağaçlandırmalar Sempozyumu Bildirileri. s. 27.