Korur Şebnem FİNCANCI, Burahan ÖZALP, Eyüp KANDEMİR, Kadir AKSU, Recep GÜLOĞLU, Haluk İNCE

Yanık travmalarındahayati tehlike kararına yeni yaklaşım

Amaç: Adli olgularda, travmanın ağırlığını belirten en önemli kriter olan, “hayati tehlike” kavramının tespiti çok önemlidir. Hayati tehlikenin doğru olarak belirlenmesi mağdurun tedavisi kadar önemlidir. Yanık nedenli travma olgularında II. derece %20, III. derece %10 dan fazla yanık hayati tehlike kapsamında değerlendirilmektedir. Çalışma bildirilen bu yanık yüzde değerlerinin, hayati tehlike kavramını ne ölçüde karşıladığını araştırmak amacıyla yapılmıştır. Gereç ve yöntem: Çalışma 14.10.2004 (Yanık Ünitesinin Açılma Tarihi) ile 31.12.2006 tarihleri arasında, tanımlayıcı epidemiyolojik yöntemle, İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Acil Cerrahi Servisi Yanık Ünitesine gelen tüm olgular değerlendirilerek gerçekleştirilmiştir. Olguların sosyo-demografik özelikleri (cinsiyet, yaş, yaşadığı yer, sağlık güvencesi, mesleği) ile yanığa ait klinik özelliklerini ortaya koyan (yanık türü, derecesi, yüzdesi) kriterlerin araştırılması ile yapılmıştır.Bulgular: Olguların %69,5 (n: 89) u erkek, %30,5 (n:39) u kadındır. Yaş ortalaması 15,33 + 18,2 (R:0-81) ortanca yaş 5 olarak bulunmuştur. Olguların %53,5 (n:68) inde yanığın sıcak su ile haşlanma sonucunda meydana geldiği; %28,3 (n:36) ünde alev yanığı olduğu belirlenmiştir. Olguların %85,2 (n: 109) sinde I-II derece yanık; %14,80 (n:19) inde II-III derece yanık olduğu belirlenmiştir. Olguların %19,5 (n:25) inin öldüğü, %80,5 (n:103) inin ise salah ya da şifa ile taburcu edildiği bulunmuştur. Yanık yüzdesi %20 nin altında olan olgularda %1,3 (n:1) oranında, %20 ve üzerinde hesaplanan olgularda %49,0 (n=24) oranında ölüm görülmüştür (P=0,0001).

The new view to vital risk criteria in burn injuries

Objective: In forensic cases, trauma's degree is very important to determine if it is a life threatening injury or not. Definition of life threatening injury is as important as the treatment of a patient. One of the most important life threatening injuries is burn injuries. At least, 20% second degree and 10% third degree burn traumas are accepted as life threatening injuries. We wanted to determine how much percentage of burn degree is enough for life threatening injury. Materials and methods: This study has been performed between 14.10.2004 and 31.12.2006 on all the burned cases who came to Istanbul University Medical Faculty Emergency Surgery Burn Unite to take treatment. This descriptive study has been created by comparing socio-demographic features of cases (sex, age, place of residence, health insurance, job) with burn criteria (percentage of and kind of burn, degree of burn).Results: In all the cases, percentage of men and women were 69.5 and 30.5. The age of average was 15.33 + 18.2 (R: 0-81) and the age of median was 5. 68 (53.5 %) cases were injured by scalding with hot water and 36 (28.3 %) cases were injured by catching fire. 109 (85.2 %) cases had burns which were between I and II degree and 19 (14.8 %) cases had burns which were between II and III degree. 103 (80.5 %) cases have been discharged either getting better or recovering completely but unfortunately 25 (19.5 %) cases died. In 24 cases, burned area has been 20% or more and frequency of death was 49%.Conclusion: In our study we determined that life threatening injury criteria is meaningful both clinically and statistically when compared with burned area percentage.

PDF

___

1) Arısoy Y, Özkara E, Vayvada H, Can İ.Ö, Demirören C, Yemişcigil A. Yanıkların Medikolegal Değerlendirilmesi. Adli Tıp Bülteni 2001; 6:14-17.
2) Aykaç M. Adli Tıp. Nobel Tıp Kitapları, 1993; 171.
3) Elmas I, Ince H, Tümer AR . Travmada Adli Sorumluluk, Travma ve Resusitatiyon, Kursu Kitabı ed. K, Taviloglu, C. Ertekin, R. Güloğlu 2006; ss 223-229.
4) Ertekin C, Yanıklar, Travma ve Resusitasyon Kursu kitabı, ed. K. Taviloglu, C. Ertekin, R. Güloğlu, 2001; ss 161-174.
5) Gök Ş. Yaralar. Adli Tıp, Filiz Kitabevi, İstanbul 1991; s. 230.
6) Guloglu R, Yanıklar, Eds. Ertekin C, Taviloglu K, Guloglu R, Genel Cerrahi Ders Kitabı, Istanbul Universitesi Istanbul Tıp Fakultesi Yayınları, 2005; ss 283-297.
7) Güloglu R, Yorgancı K, Karcıoğlu Ö. Yanık ve Donuk. Travma ve Resüsitasyon Kursu Kitabı Bl.12, Taviloğlu K, Ertekin C, Güloğlu R. Logos Yayıncılık 2006; s 155.
8) Ince H, Kandemir K, İnce N, Fincanci S, Guloglu R, Yanıklar ve Hayati Tehlike, Adli Tıp Kongresi 16-19 Haziran 2006 Konya; Kongre Kitabı; ss 125-126.
9) Jackson LL. Non fatal occupational injuries and illnesses treated in hospital emergency department in the United States. Inj Prev 2001;7:121-126.
10) Jenkins JL, Braen GR. Burns, Heat Ilness and Cold Exposure. In Manual of Emergency Medicine. Lipincott Williams& Wilkins 2005; 479-492.
11) Nieminen S, Nurmi M, Isberg U. Hand injuries in Finland. Scand J Plast Reconstr Surg 1981; 15:57-60.
12) Polat O, İnanıcı MA, Aksoy E. Yaralar. Adli Tıp Ders Kitabı. Nobel Tıp Kitapevi 1997; s. 175.
13) Sorock GS, Lombardi DA, Hauser RB, Eisen EA. Acute traumatic occupational hand injuries: Type, location, and, severity. J Occup Environ Med 2002; 44:345-351.
14) Tintinalli JE, Kelen GD, Stapczynski JS,eds. A study guide in emergency medicine, 5th .ed, North Carolina, American College of Emergency Physicians, McGraw-Hill, 2000.
15) V. Adli Tıp Günleri, Paneller: Hayati Tehlike, Adli Tıp Kurumu Yayınları, 1986.
16) Yaralama suçlarının adli tıbbi açıdan değerlendirilmesi, Adli Tıp Kurumu Yayınları-16, 2007; ss 155-195.