Kayahan KARAYTUG, Mehmet EKİNCİ, Altuğ YÜCEKUL

ORTOPEDİK ŞİKAYETLERDE FARK EDİLMEYEN ETİYOLOJİ: KRONİK DAĞ HASTALIĞI

UNNOTICED ETIOLOGY IN ORTHOPEDIC COMPLAINTS: CHRONIC MOUNTAIN SICKNESS

Amaç: Kronik dağ hastalığı (KDH), diğer spesifik olmayan hastalıklarla da karışabilen polisitemi semptomları olan klinik bir sendromdur. Bu çalışmada, yüksek rakımlarda yaşayan, başlangıçta sık görülen ortopedik problemler gibi görünen şikayetlerle hastaneye başvuran hastaların semptomlarını araştırmayı ve kronik dağ hastalığı ile ilişkilerini incelemeyi amaçladık. Gereç ve Yöntemler: Prospektif olarak toplanan 104 hastanın verileri incelendi. Hastaların serum hemoglobin (Hb) ve hematokrit (Hct) seviyeleri, oksijen satürasyonu (sO²), Qinghai KDH anket skoru, alkol ve tütün kullanımı, herhangi bir akut dağ hastalığı öyküsü, vücut kitle indeksi (BMI), kan basıncı, kalp atış hızı ve yüksek rakımda yaşam süresi kaydedildi. Hastalar; Qinghai skoruna göre sağlıklı, hafif, orta veya şiddetli KDH olarak gruplandırıldı. Gruplar parametreler ve demografik özellikler açısından incelendi. Bulgular: Yüz dört hastadan 33’ünün (%31,7) ≥6 hafif KDH skoru vardı (28 hasta, 6-10, 5 hasta, 11-14 puan). Diğer hastalarda CMS saptanmadı. Aşırı eritrositoz sıklığı erkeklerde %4,5, kadınlarda %3,3 idi. Sağlıklı ve hafif CMS grupları arasında Hb, Hct ve sO2 düzeyleri açısından anlamlı fark saptandı (p<0,001). KDH skorunun Hct (rho 0,381 p<0,001) ile pozitif, sO2 seviyeleri arasında negatif korelasyon (rho -0,432 p<0,001) saptandı. Sonuç: Kronik dağ hastalığı, literatürde tarif edilenden daha düşük rakımlarda gözlemlenebilir. Yüksek yerlerde yaşayan bireylerde CMS semptomlarının bazılarının gerçek ortopedik semptomlarla karışabileceği ve bu bölgelerde çalışan ortopedistler bu konudaki farkındalıklarını arttırmalıdırlar. Bireysel semptomlar diğer hastalıkların bulguları ile kesişebilir ve özellikle benzer yaygın semptomları olan hastalıklarda KDH gözden kaçabilir. Uygun bir yaklaşımın yapılabilmesi için yüksek rakımlarda yaşayan hastalarda KDH ile ilgili diğer semptomların da sorgulanması gerekir.

Keywords:

Kronik dağ hastalığı, ortopedik semptomlar kas-eklem ağrısı, hemoglobin, oksijen satürasyonu,

PDF

___

1. Monge C. Life In The andes and chronic mountain sickness. Science 1942;95(2456):79-84. [CrossRef]
2. Monge CC, Whittembury J. Chronic mountain sickness. Johns Hopkins Med J 1976;139 SUPPL:87-9.
3. Rimoldi SF, Rexhaj E, Pratali L, Bailey DM, Hutter D, Faita F, et al. Systemic vascular dysfunction in patients with chronic mountain sickness. Chest 2012;141(1):139-46. [CrossRef]
4. Wright AD, Beazley MF, Bradwell AR, Chesner IM, Clayton RN, Forster PJ, et al.; Birmingham Medical Research Expeditionary Society. Medroxyprogesterone at high altitude. The effects on blood gases, cerebral regional oxygenation, and acute mountain sickness. Wilderness Environ Med 2004;15(1):25-31. [CrossRef]
5. León-Velarde F, Maggiorini M, Reeves JT, Aldashev A, Asmus I, Bernardi L, et al. Consensus statement on chronic and subacute high altitude diseases. High Alt Med Biol 2005;6(2):147-57. [CrossRef]
6. Villafuerte FC, Corante N. Chronic mountain sickness: Clinical aspects, etiology, management, and treatment. High Alt Med Biol 2016;17(2):61-9. [CrossRef]
7. Groepenhoff H, Overbeek MJ, Mulè M, van der Plas M, Argiento P, Villafuerte FC, et al. Exercise pathophysiology in patients with chronic mountain sickness exercise in chronic mountain sickness. Chest 2012;142(4):877-84. [CrossRef]
8. La, John B. West. Hypoxia, polycythemia, and chronic mountain sickness. Chest 1988;94(1):22-3. [CrossRef]
9. Thomas PK, King RH, Feng SF, Muddle JR, Workman JM, Gamboa J, et al. Neurological manifestations in chronic mountain sickness: the burning feet-burning hands syndrome. J Neurol Neurosurg Psychiatry 2000;69(4):447-52. [CrossRef]
10. Penaloza D, Arias-Stella J. The heart and pulmonary circulation at high altitudes: healthy highlanders and chronic mountain sickness. Circulation 2007;115(9):1132-46. [CrossRef]
11. Lozano R, Monge C. Renal function in high-altitude natives and in natives with chronic mountain sickness. J Appl Physiol 1965;20(5):1026-7. [CrossRef]
12. Gonzales GF, Gasco M, Tapia V, Gonzales-Castañeda C. High serum testosterone levels are associated with excessive erythrocytosis of chronic mountain sickness in men. Am J Physiol Endocrinol Metab 2009;296(6):E1319-25. [CrossRef]
13. Mahe G, Comets E, Nouni A, Paillard F, Dourmap C, Le Faucheur A, et al. A minimal resting time of 25 min is needed before measuring stabilized blood pressure in subjects addressed for vascular investigations. Sci Rep 2017;7(1):12893. [CrossRef]
14. Basaranoglu G, Bakan M, Umutoglu T, Zengin SU, Idin K, Salihoglu Z. Comparison of SpO2 values from different fingers of the hands. Springerplus 2015;4:561. [CrossRef]
15. Wang M, Wang JW, Cao SS, Wang HQ, Hu RY. Cigarette smoking and electronic cigarettes use: A meta-analysis. Int J Environ Res Public Health 2016;13(1):120. [CrossRef]
16. Ryu M, Kimm H, Jo J, Lee SJ, Jee SH. Association between alcohol intake and abdominal obesity among the Korean population. Epidemiol Health 2010;32:e2010007. [CrossRef]
17. Gonzales GF, Rubio J, Gasco M. Chronic mountain sickness score was related with health status score but not with hemoglobin levels at high altitudes. Respir Physiol Neurobiol 2013;188(2):152-60. [CrossRef]
18. Jiang C, Chen J, Liu F, Luo Y, Xu G, Shen HY, et al. Chronic mountain sickness in Chinese Han males who migrated to the Qinghai-Tibetan plateau: application and evaluation of diagnostic criteria for chronic mountain sickness. BMC Public Health 2014;14:701. [CrossRef]
19. Denman AM, Szur L, Ansell Bm. Joint complaints in polycythaemia vera. Ann Rheum Dis 1964;23(2):139-44. [CrossRef]
20. Wollina U. Burning feet in polycythemia vera - peripheral sensorimotor axonal neuropathy with erythromelalgia. Int J Gen Med 2015;8:69-71. [CrossRef]
21. Reuss-Borst MA, Pape CA, Tausche AK. Hidden gout- Ultrasound findings in patients with musculo-skeletal problems and hyperuricemia. Springerplus 2014;3:592. [CrossRef]
22. Wu TY, Li W, Li Y, Ge RL, Cheng Q, Wang S, et al. Progress in mountain medicine and high altitude physiology. In: H. Ohno, T. Kobayashi, and S. Ma- suyama, M. Nakashima, editors. Epidemiology of chronic mountain sickness: Ten years’ study in Quinghai-Tibet. In: Progress in Mountain Medicine and High Altitude Physiology. Press Committee of the Third World Congress, Matsumoto; pp. 120-125.
23. Gonzales GF, Tapia V, Gasco M, Gonzales-Castañeda C. Serum testosterone levels and score of chronic mountain sickness in Peruvian men natives at 4340 m. Andrologia 2011;43(3):189-95. [CrossRef]
24. Spielvogel H, Vargas E, Paz Zamora M, Haas J, Beard JL, Tufts G, et al. Poliglobulia y ejercicio muscular. Gaceta del Thorex 1981;8(4):6-12.
25. De Ferrari A, Miranda JJ, Gilman RH, Dávila-Román VG, León-Velarde F, Rivera-Ch M, et al. Prevalence, clinical profile, iron status, and subject-specific traits for excessive erythrocytosis in andean adults living permanently at 3,825 meters above sea level. Chest 2014;146(5):1327-36. [CrossRef]
26. Monge C, León-Velarde F, Arregui A. Increasing prevalence of excessive erythrocytosis with age among healthy highaltitude miners. N Engl J Med 1989;321(18):1271. [CrossRef]
27. Sahota IS, Panwar NS. Prevalence of Chronic Mountain Sickness in high altitude districts of Himachal Pradesh. Indian J Occup Environ Med 2013;17(3):94-100. [CrossRef]
28. Montgomery AB, Mills J, Luce JM. Incidence of acute mountain sickness at intermediate altitude. JAMA 1989;261(5):732-4. [CrossRef]
29. Maggiorini M, Bühler B, Walter M, Oelz O. Prevalence of acute mountain sickness in the Swiss Alps. BMJ 1990;301(6756):853-5. [CrossRef]
30. Honigman B, Theis MK, Koziol-McLain J, Roach R, Yip R, Houston C, et al. Acute mountain sickness in a general tourist population at moderate altitudes. Ann Intern Med 1993;118(8):587-92. [CrossRef]
31. León-Velarde F, Richalet JP. Respiratory control in residents at high altitude: physiology and pathophysiology. High Alt Med Biol 2006;7(2):125-37. [CrossRef]