FİNANSAL SİSTEMİN TARİHSEL YAPISI İÇİNDE BLOCKCHAIN UYGULAMALARI’NIN KÖKENLERİ VE KRİPTO PARALARIN GELECEĞİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELER

Berkeley’deki California Üniversitesi felsefe profesörü olan Prof. John Searle yazının insan bilincine olan etkisini analiz ederken şu ifadeleri kullanır MacGregon, 2017, s. 94 . “Bana kalırsa yazıyı yalnızca bilgileri geleceğe saklayan bir şey olarak düşünüyorsanız, onunla gelen devrimin anlamını tam olarak kavrayamamışsınız demektir. Yazı yaratıcıdır ve yazdığınızda zaten var olan bir şeyi kaydetmiş olmazsınız, yeni şeyler yaratırsınız: para, kurumlar, devletler, karmaşık toplum formları. Yazı bunlar için vazgeçilmezdir.” Yazının bulunmasını ise M.Ö. 3000 senesinde finansın temel enstümanlarının gelişimi izleyecektir. Semboller ve pictogramlarla ifade edilen tüm ekonomik yaşam kil tabletelerden oluşan bir yazı sistematiği içinde “kontrat yani sözleşme” formunu kazanarak “intertemporal” yani zamanlararası bir boyutta ilk oluştural finansal kontratları temelini oluşturmaktaydı. Sahip olunan bu ekonomik değerlerin ya da Emtia’nın zaman içinde transferini ve takasını sağlayan bu tabletler “para”nın temel fonksiyonlarını yerine getirirken aynı zamanda anlaşma yapan taraflar arasındaki uyuşmazlıklara da son vererek medineyetlerin gelişiminde itici bir rol oynuyordu. Bilinenin aksine finansal kontratlar medeniyetin gelişiminde itici güç olarak çök önemli ancak bilinmedik bir rol oynamışlardır. İnsanlık ve bilim, kâğıt paranın bulunmasına kadar token ve tablet ikilemi arasında sikkeleri geliştirerek tüm finansal sistemin temelini oluşturmaya tam beşbin yıl öncesinden başlamıştı. Gelinen noktada global finansın çöktüğü dönemde, 18 Ağustos 2008 senesinde “bitcoin.org” sitesinin domain ismi alınır Frisby, 2014, s. 24 . İki hafta sonra “Satoshi Nakamoto” Bitcoin ile ilgili ilk makalesini yayınlar. Global finansın çöktüğü günlere bankasız bir dijital finansal sistemin oluşumuna imzasını atar. 3 Ocak 2009’ da İngiltere’nin ikinci büyük banka kurtarma operasyonu başladığında ilk 50 bitcoin yaratılmıştır. Global krizin arifesinde doğan Bitcoin eski finansal evrende yeni bir “para birimi” olmayı başarabilecek mi? Bu yeni nesil finansal kontrat, fonksiyonel ve format olarak Keynes tanımladğı para kavramı içinde kendini pozisyonlayabilecekmidir? Bitcoin kendi hikâyesini yazarken, Blokzincir’in halkalarına getireceği özgürlük, finans otokrasisinin dinazor yapısında embriyonik ve radikal değişimlerin başlangıcı olacaktır. Hala hazırda Bitcoin çılgınlığı ile devam eden bu “Nakamotik” gelişim, yepyeni teknolojik yapı içinde gerçek bir finansal dönüşümün başlangıcı olacaktır. Bu makale bitcoin ve blockzincir teknolojisinin ışığında yeni kurulan bir finansal medeniyetin açılış makalesi olmayı hedeflemektedir

On the Roots of Blockchain Applications within Historical Evolution of Financial System and the Future of Crypto-Currencies

Our research seeks to answer the question of “Money and Bitcoin” by evaluating not only the strategic importance of blockchain to financial industries but also who can capture what type of value approach from Blockchain / Bitcoin dilemma. Based on in-depth analysis of Money and civilisations and the historical analysis of tokens and financial contracts combined with financial analytical views for blockchain across major industries, the paper evaluated and tested the impact and feasibility of each of 4the use cases to understand better blockchain’s overall strategic value in todays financial environment. Last but not least, Blockchain will be the key to the new financial civilisation for “homo financial aristokraticus”.

___

Bottero, J. & Kamer, S. N. (2017). Lorsque Les Dieux Faisaient L’Homme Mytologie Mesopotamienne (Mezopotamya Mitalojisi). Alp Tümertekin (Çev.). İstanbul. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.

Cascarilla, C. G. (2015). Bitcoin, Blockchain, and the Future of the Financial Transactions. Third Quarter.

Coworking İstanbul, (2018). http://coworkingistanbul.com/#/

Davies, G. (2002). The History of Money. From Ancient Times to the Present Day. Cardiff, University of Wales Press.

Demartino, I. (2016). The Bitcoin Guidebook (Bitcoin Rehberi: Kripto Paralar Hakkında Bilmek İstediğiniz Her Şey). Kübra Tekneci (Çev.). İstanbul. Epsilon, 269-280.

Fairless, T. (2018, Feb 6). BIS: Central banks must be ready to act on bitcoin. MARKET WATCH, https://www.marketwatch.com/story/bis-central-banks-must-be-ready-to-act-on-bitcoin-2018-02-06-5485649

Ferguson, N. (2008). The Ascent of Money. New York. The Penguin Press.

Frisby, D. (2014). Bitcoin, The Future of Money?. London, Unbound.

Goetzamann, W. N. (2016). Money Changes Everything: How Finance Made Civilisation Possible. Princeton.

Harisi, Y. N. (2015). Sapiens: A Brief History of Humankind (Hayvanlardan Tanrılara SAPIENS: İnsan Türünün Kısa Tarihi). Ertuğrul Genç (Çev.). İstanbul. Kolektif.

ING International Survey, (2018). Mobile Banking–Cyripto Currency. Keynes, J. M. (2012). A Treatise on Money (Para Üzerine Bir İnceleme). Cihan Gerçek (Çev.). İstanbul. Türkiye

İş Bankası Kültür Yayınları.

Kumar, A. & Smith, C. (2017). Crypto-currencies: An introduction to not-so-funny moneys. Reserve Bank of New Zealand Analytical Note Series, https://www.rbnz.govt.nz/media/ReserveBank/Files/Publications/Analytical%20notes/2017/an2017-07.pdf

Levintall, O. & Zeira, J. (2009, June 4). The Evolution of Money.

Lloyd, S. (1989). Ancient Turkey: A Traveller’s History of Anatolia (Türkiye’nin Tarihi: Bir Gezginin Gözüyle Anadolu Uygarlıkları). Ender Varinlioğlu (Çev.). Ankara. Tübitak.

MacGregor, N. (2017). A History of the World in 100 Objects (100 Objede Dünya Tarihi), Gamze Bulut (Çev.). İstanbul, Pegasus Yayınları.

Nakamato, S. (2008). Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System.

Orrel, D. & Chlupaty, R. (2015). The Evolution of Money. New York. University Press.

Rothstein, A. (2017). The End of Money, The Story of Bitcoin, Cyrptocurrencies and the Blockchain Revolution. John Murray Learning, New Scientist.

SRC, (2018). Swiss Real Coin (SRC). Whitepaper 2.0, Zug, 1-42.

Tapscott, D. & Tapscott, A. (2016). Blockchain Revolution. New York. Penguin Random House.

Tapscott, D. & Tapscott, A. (2017). How Blockchain Is Changing Finance, Harvard Business Review, https://hbr.org/2017/03/how-blockchain-is-changing-finance

Üzer, B. (2017). Sanal para birimleri. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Ödeme Sistemleri Genel Müdürlüğü Uzman Yeterlilik Tezi. Ankara.