Türkiye ve Doğu Asya Ülkeleri İmalat Sanayi Sektörlerinin Teknoloji Yoğunluğuna Göre İthal Girdi Oranlarının Girdi-Çıktı Tabloları İle Analizi

Türkiye’de imalat sanayi üretim çeşitliliği ve ihracat açısından son yıllarda kayda değer ilerlemeler yaşamış olmasına rağmen, imalat sanayi sektörlerinin ithal ara mallarına olan bağımlılığı çeşitli yapısal problemlere zemin hazırlamaktadır. Bu çalışma imalat sanayi sektörlerinin 2000’li yıllarda dışa bağımlık noktasında nasıl bir değişim gösterdiğini hesaplayarak ve Türk imalat sanayinin mevcut yapısını Türkiye ile rekabet halindeki Doğu Asya ülkeleri ile karşılaştırarak literatüre katkı sunmaktadır. Amaç: Çalışmanın amacı; Türkiye’de imalat sanayinin ithalata bağımlılığını farklı göstergeler üzerinden hesaplamayı ve bu göstergeler üzerinden Türk imalat sanayisinin mevcut durumunu Doğu Asya ülkeleri ile kıyaslamaktır. Yöntem: Bu çalışmada 2000-2014 dönemini kapsayan WIOD/NIOT Girdi-Çıktı tabloları kullanılarak Türkiye’nin ve Doğu Asya ülkelerinin imalat sanayii sektörlerinin toplam üretim ve ihracat içindeki ithal girdi oranları -dikey uzmanlaşma oranları- hesaplanmış ve bu sonuçlar üzerinden karşılaştırmalar yapılmıştır. Çalışmamızda 2000-2014 yılları WIOD/NIOT Girdi-Çıktı tablolarında Leontief ters matrisi ile hesaplamalar yapılmış ve Hummels ve diğerleri (2001) tarafından geliştirilen HIY metodu kullanılmıştır. Bulgular: Hesaplamalarımız Türkiye’nin 11. Kalkınma Planı’nda öncelik verdiği sektörlerde ilgili dönemde ithalata bağımlılık ve/veya üretimde yabancı paylarında kayda değer artışlar yaşandığını göstermektedir. Bulgularımız ve karşılaştırmalarımız ışığında; Türkiye’nin imalat sanayii ve ihracatının düşük ve orta-düşük teknoloji grubuna yoğunlaşırken, Doğu Asya ülkelerinde ağırlığın orta-yüksek ve yüksek teknoloji grubuna kaydığı sonucuna varılmıştır. Özgünlük: Bu çalışma, diğer çalışmalardan farklı olarak Türkiye’nin imalat sanayii dikey uzmanlaşma ve toplam üretim içinde yabancı katma değer oranlarını teknoloji gruplarına göre sınıflandırmakta ve sonuçlar Doğu Asya ülkelerinin oranları ile kıyaslamaktadır.

Anahtar Kelimeler:

İmalat Sanayi, Girdi-Çıktı Analizi, Dikey Uzmanlaşma, Teknoloji Yoğunluğu, İthalata Bağımlılık

Analysis of Import Input Ratios by Technology Intensity of Manufacturing Industry Sectors of Turkey and East Asian Countries with Input-Output Tables

Although the manufacturing industry in Turkey has experienced significant progress in terms of production diversity and exports in recent years, the dependence of the manufacturing industry sectors on imported intermediate goods paves the way for various structural problems. This study contributes to the literature by calculating how the dependency ratios have changed in Turkish manufacturing industries during 2000s, and compare the current structure of Turkish manufacturing industry with East Asian countries that are in competition with Turkey in global markets. Purpose: This paper aims to calculate the import dependency ratio of the manufacturing industries in Turkey with using different indicators and to compare the current situation of the Turkish manufacturing industry with those of East Asian countries over these indicators. Method: In this study, using WIOD/NIOT Input-Output tables covering the period of 2000-2014, the import input ratios -vertical specialization ratios- in total production and exports of the manufacturing industry sectors of Turkey and East Asian countries were calculated and comparisons were made based on these results. In our study, calculations were made with using the Leontief inverse matrix in WIOD/NIOT Input-Output tables between 2000-2014 and HIY method developed by Hummels et al. (2001) was used. Findings: Our calculations show that the sectors that Turkey prioritized in the 11th Development Plan experienced significant increases in import dependency and/or foreign shares in production in the relevant period. In light of our findings and comparisons, it can be concluded that while Turkey's manufacturing industry and exports have concentrated on the low and medium-low technology group, the weight has shifted to the medium-high and high technology group in East Asian countries. Originality: Unlike previous literature, this study classifies the vertical specialization of Turkey's manufacturing industry and the ratios of foreign added value in total production in terms of different technology groups and compares the results with the ratios of East Asian countries.

Keywords:

Manufacturig Industry, Input-Output Analysis, Vertical Specialization, Technology Intensity, Import Dependence,

PDF

___

11. Kalkınma Planı (2019-2023). T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Ankara.
11. Kalkınma Planı İmalat Sanayi Politikaları (2019). Özel İhtisas Raporu, Ankara.
Akat, A. S. (2019). İhracat ithalata ne kadar bağımlı. İktisat ve Toplum, (101), 7-13.
Alkın, H. (2020). Türkiye’nin ihracatının katma değer dağılımı ve ithal girdi bağımlılığı: 2000-2014 dönemi için küresel değer zinciri analizi. Akdeniz İİBF Dergisi, 20(1), 66-89.
Amador, J., & Cabral, S. (2008). Vertical specialization in Portuguese International Trade. Banco de Portugal Economic Bulletin, 91-107.
Aydoğuş, O. (2010). Girdi-Çıktı modellerine giriş. Ankara: Efil Yayınları.
Baldwin, R. (2016). The great convergence, information technology and the new globalization. Belknap Press, Harvard University Press.
Chen, H. Y., & Chang, Y. M. (2006). Trade verticality and structural change in industries: The cases of Taiwan and South Korea. Open Economies Review, 17(3), 321-340.
Çalışkan, E. T. (2021). Küresel değer zincirinde Türkiye. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, Türkiye’nin Yerli Üretimi ve Politik Ekonomisi, 523-529.
Dağıstan, N. (2019). Türkiye’nin dış ticaretindeki dikey uzmanlaşmanın Girdi-Çıktı modeli ile analizi. Fiscaoeconomia, 3(2), 1-20.
Dean, Judith M. and Fung, K. C. and Wang, Zhi, How vertically specialized is Chinese trade? (December 30, 2008). BOFIT Discussion Paper No. 31/2008, http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1324578
Doğruel, F. (2021). Türkiye imalat sanayi ve erken sanayisizleşme. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, Türkiye’nin Yerli Üretimi ve Politik Ekonomisi, 71-81.
Duan, Y., Dietzenbacher, E., Jiang, X., Chen, X., & Yang, C. (2018). Why has China’s vertical specialization declined? Economic Systems Research, 30(2), 178-200.
Ersungur, Ş. M., & Ekinci, E. D. (2015). Türkiye ve Doğu Asya ülkeleri arasındaki dış ticaret ilişkileri: Girdi-Çıktı yöntemi ile bir analiz. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 29(4), 721-748.
Gereffi, G., Humphrey, J. & Sturgeon, T. (2005). The governence of global value chains. Review of International Political Economy, 12(1), 78-104.
Gökalp, F., & Akgün, G. (2010). Küresel ekonomiye katılım sürecinde Türkiye’de üretimin uluslararasılaşması: Dikey uzmanlaşma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(1), 47-62.
Gündoğdu, C., & Saracoğlu, D. Ş. (2016). Participation of Turkey in global value chains: An analysis based on world Input Output database. Economic Research Center.
Gündoğdu, C. (2015). Domestic content of exports and the vertical specialization: An analysis for Turkish export, 1995-2011, (Master's thesis). Middle East Technical University, Ankara.
Güngör, K. (2019). Türkiye'nin dış ticaretinde dikey uzmanlaşma. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Fakültesi, Y. Lisans Tezi, Ankara.
Gür, N., Sadık, Ü. Ve Şerif, D. (2018). Sanayiyi yeniden düşünmek. İstanbul: SETA yayınları
Hummels, D., Ishii, J., & Yi, K. M. (2001). The nature and growth of vertical specialization in world trade. Journal of International Economics, 54, 75−96.
Leontief, W. (1936). Quantitative input and output relations in the economic systems of the United States. The Review of Economics and Statistics, 18(3), 105-125.
Leontief, W. (1986). Input-Output economics (Second Edition). New York: Oxford University Press.
Nas, Ş. (2021). Türkiye ekonomisinde sektörel üretimin ithal ara girdi bağımlılığı. Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(1), 22-38.
Rodrik, D. (2016). Premature deindustrialization. Journal of Economic Growth, 21(1), 1-33.
Tok, E. Ö., & Sevinç, O. (2019). Üretimin ithal girdi yoğunluğu: Girdi-Çıktı analizi. Research and Monetary Policy Department, Central Bank of the Republic of Turkey.
Ünal, E. (2020). Import dependency on intermediate goods in Turkey: An Input-Output analysis. Verimlilik Dergisi, (4), 203-221.
WTO (2021). Global value chain development report, 2021.
World Bank (2022). Leveraging global value chains for growth in Turkey. The World Bank Report.
Yılmaz, B. (2019). Dikey uzmanlaşma ve istihdam ilişkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
Yülek, M., Yağmur, M. (2019). Uluslararası tecrübeler ışığında Türkiye için sanayi politikaları. İTÜ Vakfı Dergisi Dergisi, Sayı: 82 Ocak-Nisan 2019, 36-41.
Yülek, M. (2019). Ulusların yükselişi, imalat, ticaret, sanayi politikası ve ekonomik kalkınma. Kronik Yayınları, 2019.
Yükseler, Z., Türkan, E. (2008). Türkiye’nin üretim ve dış ticaret yapısında dönüşüm: Küresel yönelimler ve yansımalar. TCMB-TÜSİAD-EAF ortak yayını, No: TÜSİAD-T/2008-02/453, İstanbul.
Zhang, X., & Sun, J. (2007). An analysis of China’s global industrial competitive strength based on vertical specialization. Frontiers of Economics in China, 2(1), 57-73.
Elektronik Kaynaklar;
TÜİK Dış Ticaret Verileri, https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=dis-ticaret-104&dil=1, erişim tarihi: 05,07, 2022.
TÜİK Ulusal Hesaplar, Girdi-Çıktı Tabloları, 1998-2002-2012, https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=ulusal-hesaplar-113, erişim 05.07.2022
WIOD 2016 release, https://www.rug.nl/ggdc/valuechain/wiod/wiod-2016-release?lang=en erişim tarihi: 04,07,2022.
World Bank, https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.PCAP.CD?locations=TR erişim tarihi: 04,07,2022. Sanayi Bakanlığı, ttps://www.sanayi.gov.tr/istatistikler/yatirim-istatistikleri/mi1304021615 erişim tarihi; 06,11,2022.