OKUL ÇALIŞANI YÖNETİCİ VE ÖĞRETMENLERİN KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ İLE ÇATIŞMALARI YÖNETME STİLLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLER
Okullarda çalışan eğitimcilerin kişilikleri ile çalışma ortamındaki davranışları arasında ilişki bulunmaktadır. Bu araştırmanın amacı, öğretmenlerin kişilik özellikleri ile çatışma yönetim stilleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmanın yöntemi olarak nicel bir teknik olan anket çalışması yapılmış, araştırmada Beş Faktör Kişilik Ölçeği ve Çatışma Yönetimi envanterleri kullanılarak veri toplanmıştır. Veri toplanırken kolayda örneklem yöntemiyle Pendik İlçesi'ndeki devlet okullarında çalışan 186 öğretmen ve yöneticiye anket uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular öncelikle öğretmenlerin bazı kişilik özellikleri ile tercih ettikleri çatışma yönetim tarzları arasında ilişki olduğu, yöneticiler ile öğretmenler arasında ise kısmi farklar bulunduğu yönündedir. Sonuç bölümünde öğretmenlerin kişilik özellikleri ile çatışma yönetimi biçimleri arasındaki bulgular tartışılmıştır.
RELATIONSHIP BETWEEN PERSONALITY TRAIT AND CONFLICT MANAGEMENT STILE OF THE TEACHERS AND SCHOOL MANAGERS
There is a relationship between teachers' personalities and their behaviours in the school environment. The purpose of this research is to examine the relationship between teachers' personalities and their conflict management styles. As the method of research, a survey has been used as a qualitive technique and data has been collected thanks to Five Factors (NEO-FFI-TR) and Rahim Organizational Conflict Inventory-ROCI. While collecting data, questionnaire has been applied to 186 teachers, deputy principals and principals in Pendik by the method of sampling. The primary analysis in the research is that there is a relationship between teachers' personalities and the conflict management that they have preferred. Moreover, there are some differences between teachers and principals according to conflict management styles. In conclusion, analysis that there is a relationship between teachers' personalities and their conflict management styles is discusssed.
___
- Antonioni, D. (1998). "Relationship Between The Big Five Personality Factors And Conflict Management Styles", International Journal Of Conflict Management, 9 (4), ss. 336-355.
- Arslantaş, H.İ. ve Özkan, M. (2012a). "Okul Müdürlerinin Çatışma Çözmede Yapıcı-Yıkıcı Olmaları ile Öğretim Liderliği Arasındaki İlişki", Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 34, Aralık, ss. 231-240.
- Arslantaş, H.İ. ve Özkan, M. (2012b). "İlköğretim okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Görüşlerine Göre Okul Müdürlerinin Çatışma Yönetimi Yaklaşımlarının İncelenmesi", Kastamonu Eğitim Dergisi, ss. 555-570
- Atak, H. (2013). "On-Maddeli Kişilik Ölçeği'nin Türk Kültürü'ne Uyarlanması", Araştırma Makalesi, Nöropsikiyatri Arşivi Dergisi, 50, ss. 312-319, doi: 10.4274/npa.y6128.
- Başaran, İ.E. (2004). Yönetimde İnsan İlişkileri, Ankara: Nobel. Bono, J.E., Boles, T.L., Judge, T.A. ve Lauver, K.J. (2002). "The Role of Personality in Task and Relationship Conflict", Journal of Personality, 70 (3), ss. 311-344.
- Gross, M.A. ve Guerro, L.K. (2000). "Managing Conflict Appropriately And Effectively: An Application Of The Competence Model To Rahim's Organizational Conflict Styles", The International Journal Of Conflict Management, 11 (3), ss. 200-226.
- Günbayı, İ. ve Karahan, İ. (2006). "İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Kurum İçi Çatışmaları Yönetim Biçemleri", Afyon Kocatepe Sosyal Bilimler Dergisi, 8, ss. 209-230
- Karcıoğlu, F., Gövez, E. ve Kahya, C. (2011). "Yöneticilerin İletişim Tarzı ve Kullandıkları Çatışma Yönetim Stili Arasındaki İlişki", Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), ss. 327-340, ISSN 1304-4990
- Karip, E. (1999). Çatışma Yönetimi, Ankara: Pegem Yayıncılık.
- Kırel, Ç. (1997). Örgütsel Çatışma ve Güç İlişkisi, Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8, 1-2, ss. 477-494
- Koçak, S. ve Atanur Baskan, G. (2013). "Okul Müdürleri Tarafından Kullanılan Çatışma Yönetim Yöntemlerinin Etkililik Düzeyleri", Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44, ss. 212-224.
- Ma, Z. (2005) "Exploring the Relationships Between the Big Five Personality Factors, Conflict Styles, and Bargaining Behaviors", IACM 18th Annual Conference, 2005/6/1, Canada.
- Mirzeoğlu, N. (2005). "Örgütsel Çatışma ve Yönetimi: Spor Eğitimi Veren Yükseköğretim Kurumlarında Bir Uygulama", SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3 (2), ss. 51-56.
- Mount, M.K., Barrick, M.R. ve Greg L. Stewart (1998), "Five-Factor Model Of Personality And Performance In Jobs Involving Interpersonal Interactions", Human Performance, 11 (2-3), ss. -165.
- Moberg, P.J. (1998), "Predicting Conflict Strategy With Personality Traits: Incremental Validity And The Five Factor Mode"', The International Journal Of Conflict Management, 9 (3), ss. 258-285.
- Moberg, P.J. (2001), "Linking Conflict Strategy To The Five-Factor Model: Theoretical And Empirical Foundations", The International Journal Of Conflict Management, 12 (1), ss. 47-68.
- Otrar, M. ve Övün, Y. (2007). "Okul Müdürlerinin Çatışma Yönetim Stilleri ve Öğretmenlerde Oluşturdığu Stres Düzeyi Arasındaki İlişki (Gebze İlçesi Örneği)", Y.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Yönetimi ve Denetimi Anabilim dalında yapılan Tez Çalışması.
- Park, H. ve Antonioni, D. (2007). "Personality, Reciprocity, and Strength of Conflict Resolution Strategy", Journal of Research in Personality, 41, ss. 110-125
- Rahim, M.A. (1983). "A Measure Of Styles Of Handling Interpersonal Conflict," Academy Of Management Journal, 26 (2), ss. 368-376.
- Rahim, M.A. (2000). "Do Justice Perceptions Influence Styles Of Handling Conflict With Supervisors What Justice Perceptions, Precisely?", International Journal of Conflict Management, 11 (1), ss. 1-21
- Rahim, M.A. (2001). Managing Conflict in Organizations, 3. Baskı, Quorum Books Westport, CT: Greenwood Publishing Group.
- Rahim, M.A. (2002). "Toward A Theory Of Managing Organizational Conflict", The International Journal Of Conflict Managemant, 13 (3), ss. 206-235.
- Rahim, M.A. (2004). "Leader Power, Followers' Conflict Management Strategies, and Propensity to Leave A Job: A Cross-cultural Study", The Annual Conference of The International Association for Conflict Management, Haziran 15-18, Pittsburgh, PA.
- Rahim, M.A. ve Bonoma, T.V. (1979). "Managing Organizational Conflict: A Model For Diagnosis and Intervention", Psychological Reports, 44, ss. 1323- 1344.
- Rahim, M.A., Buntzman G.F. ve White, D. (1999). "An Empirical Study Of The Stages Of Moral Development And Conflict Management Styles", The International Journal Of Conflict Management, 10 (2), ss. 154-171.
- Rahim, M.A., Magner, N.R. ve Shapiro, D.L. (2000). "Do Justice Perceptions İnfluence Styles Of Handling Conflict With Supervisor? What Justice Perceptions, Precisely?", International Journal Of Conflict Management, 11(1), ss. 9-31.
- Tabak, A., Basım, N., Tatar, İ. ve Çetin, F. (2010). "İzlenim Yönetimi Taktiklerinde Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin Rolü: Savunma Sanayiinde Bir Araştırma", Ege Akademik Bakış, 10 (2), ss. 539-557.
- Tozkoparan, G. (2013). "Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin Çatışma Yönetim Tarzlarına Etkisi: Yöneticiler Üzerinde Bir Araştırma", Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt:9, Yıl:9, Sayı:2, ss. 189-231
- Wood, V.F. ve Bell P.A. (2008). "Predecting Interpersonal Conflict Resolution Styles From Personality Characteristics", Personality And Individual Differences, 45, ss. 126-131.
- Yıldızoğlu, H. ve Burgaz, B. (2014). "Okul Yöneticilerinin Beş Faktör Kişilik Özellikleriyle Çatışma Yönetimi Stili Tercihleri Arasındaki İlişki", Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (2), Nisan, ss. 295-310.
- Yürür, S. (2009). "Yöneticilerin Çatışma Yönetim Tarzları ve Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişkinin Analizine Yönelik Bir Araştırma", C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 10 (1), ss 23-42.