NESTURİ İSYANININ MUSUL SORUNUNA ETKİSİ

İngiliz misyonerlerin etkisi altında kalan Nesturiler, Lozan Konferansı'nda alt komisyonlara havale edilen azınlıklar konusunda değinilmiştir. Lozan sonrasında Musul meselesinin görüşüldüğü Haliç Konferansı'nda İngiltere, Nesturîlere yurt olarak verilmesi için Hakkâri Vilayetine ait 3.500 km² alanın Irak'a bırakılmasını istemiştir. Türkiye bu isteği, Nesturîlerin nüfus olarak azınlıkta olduğu ve Türk yönetimine karşı daha önce de silahlı ayaklanmalarını göstererek reddetmiştir. Haliç Konferansı'nda Musul meselesi, taraflar arasında bir çözüme kavuşmamış ve İngiltere'nin sorunu Milletler Cemiyeti'ne taşındığı günün ertesinde, 7 Ağustos 1924'te, Hakkâri bölgesinde Hakkari Valisi kaçırılarak Nesturi İsyanı meydana gelmiştir.

THE EFFECT OF NESTORIAN REBELLION TO MOSUL PROBLEM

Nestorians under the influence of the British missionaries, has been mentioned about minorities being transferred to the sub-committee at the Lausanne Conference. In the Horn of Mosul after the Lausanne Conference to discuss the UK, to be given as a homeland for 3,500 sq km area of the province of Hakkari Nestorians were asked to be in Iraq. Turkey this request, as the Nestorian population declined by showing that minority and also before the armed insurrection against the Turkish government. Mosul in the Haliç Conference of the parties in the wake of the return to a solution and the day of England's problem Nations moved to the League on August 7, 1924, in Hakkari Hakkari Governor kidnapped Nestorian Rebellion occurred.

___

  • Albayrak, K. (1997), Keldaniler ve Nesturiler, Ankara, Vadi Yayınları.
  • Anzerlioğlu, Y. (2000), Nesturiler, Ankara, Tamga Yayınevi.
  • Atiya, A. S. (2005), Doğu Hıristiyanlığı Tarihi (N. Hiçyılmaz, Çev.), Adana, Doz Yayınevi.
  • Dalyan, M. G. (2009), 19. Yüzyıl'da Nesturiler, (İdari-Sosyal-Yapı ve Siyasal İlişkiler), Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Isparta
  • Dalyan, M. G. (2011), XIX. Yüzyıl Nasturilerinde Hastalık, Büyü ve Batıl İnançlar, History Studies Volume 3/2 2011, s. 91
  • Develioğlu, F. (1998), Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, Ankara, Aydın Kitabevi.
  • Kaymaz, İ. Ş. (2003), Musul Sorunu (Petrol ve Kürt Sorunlarıyla Bağlantılı Tarihsel Siyasal Bir İnceleme), İstanbul, Otopsi Yayınları.
  • Meray S. L. (1993), Lozan Barış Konferansı, Tutanaklar, Belgeler, Cilt I, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları.
  • Öke, M. K. (2002), Musul-Kürdistan Sorunu (1918-1926), İstanbul, Bilge Karınca Yayınları.
  • Önal, S. (2003), Sadettin Paşa'nın Anıları: Ermeni Kürt Olayları (Van, 1896), İstanbul, Remzi Kitabevi
  • Sonyel, S. (2006), Gizli Belgelerle Lozan'ın Perde Arkası, Ankara, Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • Yonan, G. (1999), Asur Soykırımı: Unutulan Bir Holocaust, (E.Sever, Çev.), İstanbul, Pencere Yayınları.