“Düzeltme Beyannamelerinin” Hukuki Niteliğinin Saptanması ve Bunlara Dayalı Olarak Yapılan Tarhların İdari Davaya Konu Edilebilirliği

Hata düzeltme müessesi idare hukukundaki “idari işlemin geri alınması”müessesinin vergi hukuku alanındaki tezahürüdür. Vergi Usul Kanunu’nunilgili hükmüne göre bir vergi hatasının mükellef tarafından görülmesi halindebu hata, mükellefin yazılı başvurusu üzerine vergi idaresi tarafından düzeltilir.Mükellefin yazılı başvurusunun hangi formda olması ve hangi unsurlarıiçermesi gerektiği hususunda Vergi Usul Kanunu’nda bir düzenleme bulunmamaktadır.Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde düzenlenen “düzeltme beyannameleri”uygulamada sıklıkla kullanılan ve aynı sıklıkta hukuki uyuşmazlıklarakonu olan belgelerdir. Düzeltme beyannamelerine ihtirazi kayıt konulmasısuretiyle, buna dayalı olarak yapılan tarha karşı dava açılıp açılamayacağı veaçılması yönündeki kabulün Anayasaya aykırılık teşkil edip etmeyeceği hukukisorunları, bazıları yakın tarihli olmak üzere pek çok Danıştay ve AnayasaMahkemesi kararına konu olmuştur. Çalışmada “düzeltme beyannamelerinin”hukuki nitelikleri tartışılmış ve bunlara dayalı olarak yapılan idari işlemlerindava edilebilirliği hususu irdelenmiştir.

Determination of Legal Status of “Correction Declarations” and Suability of Taxation Based on Them in Administrative Court

The institution of “reformation of tax errors” is the correspond of the institution of “withdrawal of administrative act” under the administrative law in the area of tax law. According to the relevant article of the Tax Procedure Law, if a tax error is observed by the taxpayer, this error shall be corrected by the tax administration upon the taxpayer written application. There is no regulation in the Tax Procedure Law related to which form of the taxpayer’s written application should be arranged and which facts should be included. The petitions which entitled “correction declarations” regulated in the General Communique of the Tax Procedure Law, are documents frequently used in practice and subject to legal disputes at the same frequency. The issue of whether or not possible to sue against the administrative proceeding based on the “correction declaration with reservation”, it could be made was subject to many court decisions. The legal nature of the “correction declarations” in the study has been discussed and the suability of the administrative proceedings based on them has been discussed.

PDF

___

Altındağ, Halil. “İdari İşlemin Geri Alınması Sebebi Olarak Açık Hata”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 10 Sayı: 4, 2016, s. 81 – 97.
Anayasa Mahkemesi Resmi Web Sayfası http://www.anayasa.gov.tr/, (Erişim Tarihi: 28.03.2018).
Başaran Yavaşlar, Funda, “Hukuki Güvenlik İlkesinin Bir Alt İlkesi Olarak –Vergi Hukuku’nda- Yasallık İlkesi”, Kamu Hukukçuları Platformu: Hukuk Güvenliği, Türkiye Barolar Birliği, Şubat 2015, s. 189 – 240.
Başaran Yavaşlar, Funda “Mükellef Vergi Borcunu Bildirmek Zorunda Mıdır? –Beyannamenin Hukuki Niteliği, İçeriği ve Tarhın Anlamı Üzerine”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 94, 2012, s. 3 – 15.
Bilici, Nurettin, Vergi Hukuku, I, 32. Baskı, Savaş Yayınevi, Ankara, 2014.
Göker, Cenker; Yılmazoğlu, Yunus Emre, “Süresinden Sonra İhtirazi Kayıtla Verilen Düzeltme Beyannamesi Nedeniyle Tahakkuk Eden Verginin İdari Davaya Konu Edilebilirliği, Mahkemeye Erişim Hakkı ve Mülkiyet Hakkının Korunmasında Devletin Pozitif Yükümlülükleri Bağlamında Bir Değerlendirme”, Ankara Barosu Dergisi, Sayı: 3, 2017, s. 82 – 100.
Gözler, Kemal, Anayasa Hukukunun Genel Teorisi, II, Ekin Yayınevi, Bursa, 2011.
Hatipoğlu, Cengizhan, “Vergi Hukukunda Hata ve Düzeltme”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Mali Hukuk Anabilim Dalı, İstanbul, 2013.
Kaneti, Selim, Vergi Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1989.
Karaçoban Güneş, Tuğçe, Vergi Usul Hukukunda Res’en Araştırma İlkesi, Seçkin Yayıncılık, İstanbul, 2017.
Karakoç, Yusuf, Genel Vergi Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara, 2017.
Kazancı İçtihat Bilgi Bankası http://www.kazanci.com/kho2/ibb/giris.htm., (Erişim Tarihi: 28.03.2018).
Keskin, Filiz, “Vergi Hukukunda İhtirazi Kayıt ile Beyan Müessesesi”, Yaklaşım Dergisi, Sayı: 157, 2006.
Kırbaş, Sadık, Vergi Hukuku, 19. Baskı, Siyasal Kitabevi, Ankara, 2012,
Kızılot, Şükrü, Vergi İhtilafları ve Çözüm Yolları, 12. Baskı, Yaklaşım Yayıncılık, Ankara, 2007.
LegalBank Elektronik Hukuk Bankası. https://legalbank.net/, (Erişim Tarihi: 28.03.2018).
Oktar, S. Ateş, Vergi Hukuku, 12. Baskı, Türkmen Kitabevi, İstanbul, 2017.
Öncel, Mualla; Kumrulu, Ahmet; Çağan, Nami, Vergi Hukuku, 26. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara, 2017.
Özbalcı, Yılmaz, Vergi Davaları, Oluş Yayıncılık, İstanbul, 2002.
Saban, Nihal, Vergi Hukuku, 8. Baskı, Beta Yayınevi, Ankara, 2016.
Sarıcaoğlu, Ercan, “Düzeltme Beyannamelerine İhtirazi Kayıt Konulabilme Sorunu”, Mali Çözüm, Sayı: 144, 2017, s. 89 – 107.
Şahin, Hasan, “Vergi Hatalarından Kaynaklanan ve Düzeltme Yoluyla Tarhiyat Gerektiren Vergilerde Gecikme Faizi”, Yaklaşım Dergisi, Sayı: 89, 2000.
Şenyüz, Doğan; Yüce, Mehmet; Gerçek, Adnan, Vergi Hukuku Genel Hükümler, 8. Baskı, Ekin Yayıncılık, Bursa, 2017.
Turgay, Yücel, “İhtirazi Kayıtla Beyan”, Yaklaşım Dergisi, Sayı: 3, 1993.
Yerlikaya, Gökhan Kürşat, Türk Vergi Hukukunda İhtirazi Kayıtla Beyan ve Yargı Yolu, Kazancı Hukuk Yayınları, İstanbul, 2005.
Yıldırım, Turan; Yasin, Melikşah; Kaman, Nur; Özdemir, Eyüp; Üstün, Gül; Okay Tekinsoy, Özge, İdare Hukuku, 5. Baskı, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2013.